Κάρτα του Πολίτη: Προσωπικά δεδομένα σε κοινή θέα;

Η Κάρτα του Πολίτη (ΚτΠ) αναγορεύτηκε δια στόματος του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ τον περασμένο Σεπτέμβριο, ως το μέσο για τη μετάβαση σ’ ένα κόσμο εύρυθμης διοικητικής λειτουργίας, διαφάνειας και εξυπηρέτησης. Ξαφνικά χωρίς προεργασία, χωρίς διάλογο, χωρίς ικανοποιητικά επιχειρήματα, σε μια κοινωνία που η Κυβέρνηση χειραγώγησε εκφοβίζοντας την, έρχεται να επιβληθεί μία εκ των άνω, διαφαινόμενη απειλή εις βάρος των Συνταγματικών Δικαιωμάτων του πολίτη. Σε μια κοινωνία όπου οι πνευματικοί ταγοί έχουν κηρύξει γενικευμένη σιωπή και οι κυβερνώντες έχουν γίνει διαχειριστές και εκτελεστές συμμόρφωσης των Κοινοτικών Οδηγιών, ο λαός, κάτω από το βάρος της γενικευμένης κρίσης, συμπιέζεται. Με το πρόσχημα της διατιθέμενης πληροφόρησης το σύστημα εξουσίας που κυβερνά τη χώρα, του στερεί την ουσιαστική γνώση. Τη βαθιά γνώση που του επιτρέπει να επιλέγει, να αποφασίζει, να κρίνει, να συνθέτει. Τα άρρηκτα συμφέροντα του Εκδοτικού – Οικονομικού-Τραπεζικού κατεστημένου ευνοούν την επιλογή πολιτικών που διευρύνουν τον ορίζοντα επιρροής και ελέγχου των. Έκθεση της DEUTSCHE BANK (Σεπ. 2010) θεωρεί αναπόσπαστα δεμένη την ΚτΠ με την ηλεκτρονική υπογραφή για να ανοίξουν οι διασυνοριακές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που βρίσκονται ακόμη σε νηπιακό στάδιο και να διοχετευθούν μέσω internet. Η ΚτΠ θα αντικαταστήσει την αστυνομική ταυτότητα άρα είναι δεδομένη η υποχρεωτικότητα σύμφωνα με τις προθέσεις της Κυβέρνησης. Θα περιλαμβάνει βιομετρικά στοιχεία, δακτυλικά αποτυπώματα, βεβαίως την ηλεκτρονική υπογραφή, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, και άλλες πληροφορίες για ταυτοποίηση και την μετάβαση - σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών - στην «μετά ΚΕΠ εποχή» ή για τον έλεγχο των κινήσεων, τη γνώση του ιατρικού απορρήτου, την επεξεργασία του καταναλωτικού προφίλ και την άσκηση πλήθους άλλων δραστηριοτήτων σύμφωνα με τους καχύποπτους. Η διαβούλευση στην Ευρώπη κρατά χρόνια. Στην Ελλάδα γίνεται προσπάθεια εκφυλισμού της ανύπαρκτης συζήτησης,μέσω εκτροπής των αντιδράσεων σε επίπεδο διαμαρτυριών παραθρησκευτικών οργανώσεων. Παλιά και δοκιμασμένη τεχνική στα αντανακλαστικά της κοινωνίας. Η δήθεν ευαίσθητη στην Προστασία Προσωπικών δεδομένων αριστερά τηρεί διακριτική σιγή και αποστάσεις. Όλη της η δυναμική εξαντλήθηκε στις διαμαρτυρίες για τη λειτουργία των δημοσίων καμερών. Και όμως η Κάρτα του Πολίτη (ΚτΠ) είναι εν δυνάμει η μεγαλύτερη ηλεκτρονική διείσδυση στην καθημερινότητά μας. Είναι η ηλεκτρονική μεταβίβαση συγκεντρωμένων πληροφοριών και επομένως η δυνατότητα ελέγχου της ζωής μας από το Κράτος και από όσους θα έχουν δυνατότητα νόμιμης ή μη πρόσβασης στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων, όπου όλοι οι Έλληνες πολίτες, από 12 ετών και άνω θα συμπεριλαμβάνονται. Η έννοια του δικαιώματος της προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων του πολίτη από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα προστατεύεται από το άρθρο 9Α του Συντάγματος. Βάσει αυτού ιδρύθηκε η Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και η οποία με την 4/10 γνωμοδότησή της έκρινε ότι η Κάρτα Αποδείξεων, που σχεδιάζει το ΥΠΟΙΟ, αν και είναι προαιρετική, παρ’ όλα αυτά, δεν προβλέπει μέτρα ασφαλείας, τέτοια ώστε να αποτρέπει την ταυτοποίηση του φορολογουμένου και την περαιτέρω επεξεργασία των καταναλωτικών του συνηθειών. Άραγε ποια θα είναι η γνωμοδότηση της Ανεξάρτητης Αρχής για μια κάρτα υποχρεωτικής ισχύος για όλους τους πολίτες; Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση είναι η δυνατότητα που παρέχεται στον πολίτη για έγκαιρη και ουσιαστική εξυπηρέτησή του εφ’ όσον προστατεύονται επαρκώς τα Συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματά του και δεν αντίκεινται σε ζητήματα θρησκευτικής συνειδήσεως. Το ηλεκτρονικό κράτος όμως, εμφανίζεται διεθνώς ως η μεγαλύτερη απειλή για τις Συνταγματικές ελευθερίες του ανθρώπου. Το βέβαιον είναι ότι οι κίνδυνοι που προέρχονται από την κρατική παρεμβατικότητα δεν αποφεύγονται με την μη αξιοποίηση της χρήσης νέων τεχνολογιών αλλά με την ανόθευτη εφαρμογή των Δημοκρατικών Κανόνων. Αυτό συνεπάγεται ότι η επόμενη Συνταγματική Αναθεώρηση θα πρέπει να είναι ικανή να προβλέψει και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του Μέλλοντος. Μπορεί όμως το κράτος να προστατέψει επαρκώς τους πολίτες του από υπέρτερες επιβουλές και συμφέροντα ή ακόμα και από αυτονομημένα παρακλάδια του; Νωπές οι μνήμες από την παρακολούθηση των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων του ίδιου του Πρωθυπουργού της χώρας. Σε μια εποχή όπου δεν υπάρχει επαρκές σύστημα ασφάλειας, Γερμανοί χάκερς έσπασαν τους κωδικούς της γερμανικής ΚτΠ μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες και οι Αρχές ασφαλείας της χώρας θεωρούν το σχεδιασμό των καρτών αναχρονιστικό και μη ασφαλή για τους πολίτες. Η μη επιλογή του ξεπερασμένου τεχνολογικά γραμμωτού κώδικα, γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί ως το αντίδωρο της Κυβέρνησης για να μετριαστούν οι εκκλησιαστικές αντιδράσεις. Στην ουσία φαίνεται να έχει προεπιλεγεί το σύστημα RFID το οποίο χρησιμοποιείται σε ευρύ πεδίο ηλεκτρονικών εφαρμογών, προγραμματίζεται εξ αποστάσεως, μπορεί να συμπεριλάβει μεγάλο όγκο πληροφοριών και θεωρείται εξαιρετικά εξελιγμένο. Αυτό βεβαίως δεν εμπόδισε Ολλανδούς Επιστήμονες να «κλωνοποιήσουν» κάρτες πολιτών εν αγνοία τους με όλους τους πιθανούς κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Απροσδιόριστο και μεγάλο κεφάλαιο είναι το θέμα του κόστους και πόσες πραγματικά εταιρείες μπορούν να υλοποιήσουν το εγχείρημα. Εάν σκεφθεί κανείς ότι η χώρα είναι υπό καθεστώς δημοσιονομικής επιτήρησης εύκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι η επιμονή υλοποίησης ενός εγχειρήματος εξαιρετικά υψηλού κόστους υποκρύπτει συμφέροντα, όχι μόνο οικονομικά. Η χώρα δεσμεύεται να πουλήσει τα περιουσιακά της στοιχεία για να ξεπληρώσει τους απαιτητικούς δανειστές της και την ίδια ώρα, «αποφασίζει» να υλοποιήσει ένα εξαιρετικά κοστοβόρο σύστημα χωρίς καμιά μελέτη οφέλους για την ίδια τη χώρα και τους πολίτες της. Ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντ. Κάμερον κατήργησε το υλοποιούμενο πρόγραμμα της ΚτΠ με το επιχείρημα ότι θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα θα επιλύσει. Ο επικεφαλής των Συντηρητικών κατέκτησε την Πρωθυπουργία μετά από 13 χρόνια, έχοντας ως βασικό συστατικό της πολιτικής του τον έλεγχο της διαρκώς αυξανόμενης εξουσίας του κράτους, διότι αυτή μειώνει την προσωπική ελευθερία του πολίτη. Ταυτόχρονα πρεσβεύει την διαρκώς αυξανόμενη αποκέντρωση της εξουσίας, ώστε να αποκτήσουν ξανά οι πολίτες δύναμη και έλεγχο στη ζωή τους. Στη χώρα μας είναι ανάγκη να ανοίξει από τη Νέα Δημοκρατία ένας ευρύς κοινωνικός διάλογος για το είδος, το εύρος και τα όρια εξουσίας της Πολιτείας που θέλουμε, σε μια εποχή οικονομικής, κοινωνικής και θεσμικής κρίσης αλλά ταυτόχρονα και τεχνολογικής ακμής. Να δείξει τον άλλο δρόμο. Τον περιορισμό της Κρατικής εξουσίας και παρέμβασης και την ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων μας σε μια κοινωνία όπου η ηλεκτρονική Δημοκρατία θα λειτουργεί προσθετικά. Αν ο Πρωθυπουργός ξέχασε ότι το Δημοψήφισμα είναι το οξυγόνο της Δημοκρατίας είναι καιρός να το θυμίσει η μεγάλη παράταξη του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού. Η εφαρμογή της Κάρτας του Πολίτη θα έχει αξία εάν είναι επιλογή με εγγυήσεις και όχι επιβολή.
Φεβρωνία Πατριανάκου Πρ. Βουλευτής Επικρατείας Μέλος Επιτροπής Αξιολόγησης Στελεχών Ν.Δ. Δημοσιεύτηκε στην καθημερινή εφημερίδα "δημοκρατία" την 1η και 2α Μαρτίου 2011 υπό τον τίτλο: "Κάρτα του Πολίτη: Προσωπικά δεδομένα σε κοινή θέα;"