Το Σάββατο 26.3.2011 σε μια σημαντική σύσκεψη στην Φλώρινα, για την αναπτυξιακή πορεία του τόπου, θα παρευρεθεί ο πρόεδρος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Θ. Ζηλιασκόπουλος. Με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά θα παρθούν τελικές αποφάσεις για τους όρους της επαναλειτουργίας της γραμμής Φλώρινας Θεσσαλονίκης.
Στην κίνηση Φίλων Τρένου είχαμε από την αρχή θέσει 2 κύριες προτεραιότητες οι οποίες δεν φαίνεται να καλύπτονται από αυτά που έχουν γίνει γνωστά όσο αφορά τις προθέσεις της ΤΡΑΙΝΟΣΕ: δρομολόγια και κόστος εισιτηρίου.
Δρομολόγια
Η πρώτη είναι η επαναλειτουργία με πλήρη δρομολόγια. Τα 5 δρομολόγια που υπήρχαν μέχρι το καλοκαίρι (4 πριν την διακοπή) κάλυπταν πραγματικές ανάγκες και είχαν μεγάλη πληρότητα από 60% έως 104% εκτός από 2 δρομολόγια, το πρωινό(6:18) από Θεσσαλονίκη που είχε πληρότητα περίπου 30% και το βραδινό (7:26) από Φλώρινα με πληρότητα 44%.
Δυστυχώς η πρόταση που φαίνεται να κάνει μέχρι στιγμής η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όχι μόνο αφορά 2 μόνο δρομολόγια την ημέρα ανά κατεύθυνση αλλά περιλαμβάνει ένα ακόμα πιο πρωινό από Θεσσαλονίκη (5:40) και ένα βραδινό από Φλώρινα. Αυτά τα 2 δρομολόγια, αν τα βάλει κανείς μαζί, πιθανότατα θα μεταφέρουν πολύ λιγότερους επιβάτες από το δημοφιλές Φλω.-Θεσ. των 12:19 για παράδειγμα το οποίο δεν προτείνεται. Στην πραγματικότητα από τις 8 στις 10 διαδρομές που υπήρχαν το 2010 και είχαν μεγάλη πληρότητα μόνο 2 διατηρούνται: μία που αναχωρεί στις 9πμ από Φλώρινα και μία στις 3μμ από την Θεσσαλονίκη. Τα 2 δρομολόγια που προσφέρονται είναι στην πραγματικότητα 1 ή στην καλύτερη περίπτωση 1.5.
Δυστυχώς δεν επανέρχονται οι πολύ σημαντικές αναχωρήσεις το πρωί από τη Φλώρινα και το βράδυ από Θεσσαλονίκη οι οποίες είχαν πληρότητα πάνω από 70%. Έτσι πρακτικά κάποιος δεν μπορεί να πάει στην Θεσσαλονίκη για δουλειές και ψώνια, γιατί θα φτάσει μετά τις 12 το μεσημέρι και θα πρέπει να επιστρέψει τρεις ώρες μετά. Στην αντίστροφη διαδρομή, οι εκ Θεσσαλονίκης προερχόμενοι δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται για πολύ πρωινά ταξίδια και αν δεν πάρουν το τρένο των 5:40 απλώς δεν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν σιδηρόδρομο για αυθημερόν μετακίνηση.
Έτσι ενώ η ΤΡΑΙΝΟΣΕ εμφανίζεται να επαναλειτουργεί το 50% των δρομολογίων στην πραγματικότητα με δυσκολία θα διακινεί το 25% των επιβατών. Είναι κατανοητή η προσπάθεια να μην διανυκτερεύει συρμός στην Φλώρινα αλλά δεν είναι λογικός ένας σχεδιασμός που οδηγεί σε άδεια τρένα από μια εταιρία που έχει στόχο την εξυπηρέτηση επιβατών.
Το ίδιο σημαντική όμως, είναι η έλλειψη μεσημεριανού δρομολογίου που είχε πληρότητα 90-100% και στις 2 κατευθύνσεις, σήκωνε το μεγάλο βάρος του κυκλοφοριακού φόρτου.
Έτσι παρ’ ότι υπάρχει επαναδρομολόγηση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική για την εξυπηρέτηση των πολιτών δεδομένου μάλιστα ότι η τοπική κοινωνία μέσω της αυτοδιοίκησης, περιφερειακής και τοπικής, και της ΔΕΗ συνεισφέρει στο κόστος.
Από την αρχή η πρότασή μας ήταν επαναλειτουργία με 4 δρομολόγια επαναφέροντας το καθεστώς που υπήρχε πριν την 29η Ιανουαρίου. Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν γιατί δεν περισσεύουν χρήματα της άγονης γραμμής μετά την επιδότηση του προαστιακού των Αθηνών και της άγονης γραμμής Αθήνας Θεσσαλονίκης τα δρομολόγια που πρέπει να καταργηθούν είναι αυτά που έχουν την μικρότερη πληρότητα, ήτοι το πρωινό από Θεσσαλονίκη και το βραδινό από Φλώρινα. Έτσι διατηρούνται 3 δρομολόγια: ένα πρωινό που όμως θα ξεκινά από Φλώρινα, ένα κρίσιμο μεσημεριανό που έχει τη μεγαλύτερη πληρότητα (συχνά πάνω από 100%) και ένα απογευματινό/βραδινό. Κατ’ εξαίρεση πρέπει αν είναι δυνατόν να προστίθεται και το τέταρτο δρομολόγιο τις μέρες Παρασκευή και Κυριακή, για να καλύπτει τις ανάγκες φοιτητών και επισκεπτών που επιθυμούν να αναχωρήσουν από τη Φλώρινα σχετικά αργά.
Κόστος Εισιτηρίων
Η δεύτερη απαίτηση που είχαμε θέσει εξ’ αρχής ήταν η μείωση των εισιτηρίων σε λογικά επίπεδα. Η τιμή των εισιτηρίων υπερδιπλασιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2010. Παρ’ ότι είναι κατανοητό ότι η τιμή των εισιτηρίων το 2010 ήταν πολύ χαμηλή σε σχέση με το κόστος, η τόσο μεγάλη αύξηση δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Δεν κάνει προσιτή τη μετακίνηση στους πιο αδύναμους οικονομικά στους οποίους πρέπει να στοχεύει το τρένο (άνεργοι/υποαπασχολούμενοι, φοιτητές, χαμηλά αμειβόμενοι, συνταξιούχοι). Πέρα από τα κοινωνικά προβλήματα όμως είναι σαφές από τον παρακάτω πίνακα ότι η τόσο μεγάλη αύξηση του κομίστρου δεν έχει επιφέρει ανάλογη αύξηση των εσόδων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
| | Έδεσσα | Φλώρνα | |
| Οκτώβριος | 27755 | 24154 | 87% |
| Νοέμβριος | 36411 | 30827 | 85% |
| Δεκέμβριος | 29522 | 26322 | 89% |
| Ιανουάριος | 25065 | 16520 | 66% |
| Φεβρουάριος | 24290 | 0 | |
Αντίθετα η αύξηση του εισιτηρίου έχει επιφέρει μείωση των εσόδων στην Έδεσσα (κατά 20%) και πολύ περισσότερο στη Φλώρινα (40%). Παρ’ότι η πτώση των εσόδων της Φλώρινας πρέπει να αποδοθεί σε κάποιο βαθμό στην αβεβαιότητα σε σχέση με την συνέχιση των δρομολογίων, η μείωση των εσόδων της Έδεσσας δείχνει ξεκάθαρα ότι τα εισιτήρια έχουν αυξηθεί αρκετά πάνω από τη βέλτιστη τιμή που θα μεγιστοποιούσε τα έσοδα για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (πόσο μάλλον κοινωνικούς στόχους που πρέπει να έχει μια ΔΕΚΟ).
Αν και σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της τιμής καλύπτεται με τις κάρτες απεριορίστων ιδίως αν υπάρχει και κάρτα μειωμένου κόστους για φοιτητές (αλλά και για και νέους κάτω των 26 και ηλικιωμένους άνω των 65) θα είναι πιο αποτελεσματικό ένα εισιτήριο με σημαντική έκπτωση επιστροφής (στο 50% της τιμής της απλής διαδρομής) που επιπροσθέτως θα αποτελεί κίνητρο για την χρήση του τρένου σε όλο το ταξίδι. (15€ εισιτήριο επιστροφής, 10€ για φοιτητές).
Άλλα ζητήματα που έχουν τεθεί:
Ηλεκτροδότηση (κόστος 30 εκ. €). Η ένταξη του έργου στο σχεδιασμό των σιδηροδρομικών έργων θα εξασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα των δρομολογίων, θα δώσει την πιθανότητα να πυκνώσουν στο μέλλον. Οι πληροφορίες είναι πολύ ενθαρρυντικές αλλά όπως και για άλλα μεγάλα έργα μέχρι να εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή του και να δημοπρατηθεί παραμένει αβέβαιο.
Συνδυασμένες μεταφορές. Σημαντικές και για την εξυπηρέτηση των χωριών μας και των τουριστικών υποδομών (Νυμφαίο, Πρέσπες, Πισοδέρι). Τα δρομολόγια όπως είναι σχεδιασμένα εξυπηρετούν την πρόσβαση των επισκεπτών που θα έρχονται Παρασκευή και θα επιστρέφουν την Κυριακή αλλά σε καμία περίπτωση αυθημερόν μετάβαση των κατοίκων στην Θεσσαλονίκη. Παραμένει όμως ζητούμενο γιατί δεν μπορεί να εξασφαλιστεί από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά αφορά την συνεργασία της Τοπικής αυτοδιοίκησης και των λεωφορείων.
Το θέμα των ανταποκρίσεων με τα δρομολόγια από και προς Αθήνα στο Πλατύ, αναφέρεται ότι σε κάθε διαδρομή θα υπάρχει ανταπόκριση από και προς Αθήνα. Παρ’ ότι αυτό είναι εξαιρετικά χρήσιμο είναι δύσκολο να χρησιμοποιήσει κάποιος το πρωινό από Θεσσαλονίκη και σε μικρότερο βαθμό το βραδυνό από Φλώρινα.