Η νέα δανειακή σύμβαση, το κούρεμα του χρέους και οι εκλογές αποτελούν τα κορυφαία θέματα της επικαιρότητας και προκαλούν πολλές συζητήσεις. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος, η αφορμή, αν θέλετε, της συνέντευξης τύπου. Τα τρία παραπάνω ζητήματα ήταν άλλωστε και τα συστατικά στοιχεία της συμφωνίας για τη δημιουργία της κυβέρνησης Παπαδήμου. Η δανειακή σύμβαση ήταν προϋπόθεση για το PSI. Χωρίς αυτή το κούρεμα του χρέους δε θα προχωρούσε.
Πέρα από αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όποιος πιστεύει πως ένα ¨ναι¨ ή ένα ¨όχι¨ στη ψηφοφορία για τη νέα δανειακή σύμβαση θα εξασφάλιζε τη σωτηρία της χώρας είναι τουλάχιστον αφελής.
Επικράτησε το ¨ναι¨. Δεν είναι η σωτηρία της χώρας. Κερδίζουμε χρόνο. Στο χρόνο αυτό πρέπει να διαπραγματευτούμε ανάκαμψη και ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να το κάνει μόνο μία ισχυρή κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή. Άμεσα εκλογές και να αποφασίσει ο Ελληνικός λαός. Αυτό επιδιώκουμε.
Ο Ελληνικός λαός τελικά θα κρίνει, θα αποφασίσει και θα επιλέξει πολιτικές.
Η αυριανή κυβέρνηση, αν έχει τη λαϊκή εντολή να ανατρέψει τα πάντα, ας αναλάβει τις ευθύνες της και ας το πράξει.
Ούτε όμως το ¨όχι¨ ήταν η σωτηρία της χώρας. Δεν το απέρριψα ασυζητητί. Με προβλημάτισε. Συζήτησα με συναδέλφους μου Βουλευτές που θα ψήφιζαν όχι και που τυγχάνει να είναι πολύ καλοί μου φίλοι. Πουθενά δε βρήκα πειστικές απαντήσεις στο κρίσιμο ερώτημα για την αυριανή ημέρα.
Η Ελλάδα θα είχε δραχμή ή ευρώ;
Ο συνταξιούχος θα συνέχιζε να παίρνει τη σύνταξη του;
Ο υπάλληλος το μισθό του;
Η τροφοδοσία της αγοράς από τα πιο απλά προϊόντα ως τα καύσιμα θα ήταν επαρκής;
Οι μικροκαταθέτες θα είχαν πρόσβαση στις οικονομίες μιας ζωής;
Θα μπορούσα να πω ένα εύκολο όχι. Τη Δευτέρα να είμαι μάγκας. Να μου λένε μπράβο. Αν και βέβαια, όχι όλοι.
Και την Πέμπτη;
4 ημέρες μετά;
Στις 16 του μηνός;
Αν ο συνταξιούχος δεν πληρώνονταν τη σύνταξη του, τι θα του έλεγα;
Είπαν κάποιοι να παίξουμε το χαρτί της χρεοκοπίας. Δηλαδή τζόγο. Πολύ απλά, όπως διάβασα σε κάποιο άρθρο, να εκβιάσουμε τους εκβιαστές μας. Και συνεχίζει το άρθρο. Αν δεν πετύχεις; Αν οι εκβιαστές αρνηθούν να εκβιαστούν; Τότε τι θα γίνει; Και επειδή όλοι μπορούμε να φανταστούμε τι θα γίνει το ερώτημα είναι εξαιρετικά απλό: ποιος παίρνει την ευθύνη να παίξει τη μοίρα του τόπου στο μπαρμπούτι;
Εν κατακλείδι δεν υπήρξε ένα καλό και ένα κακό. Άλλωστε η επιλογή του κακού έναντι του καλού συνιστά μαζοχισμό. Είχαμε δύο κακά. Και μεταξύ δύο κακών επέλεξα το λιγότερο κακό.
Οι συνθήκες μάλιστα από το πρώτο μνημόνιο είναι διαφορετικές.
- Το 2009 το χρέος μας ήταν βιώσιμο και μπορούσαμε να δανειστούμε από τις αγορές, γιατί τα spreads βρίσκονταν στις 200 μονάδες βάσης. Σήμερα δε μπορούμε να δανειστούμε
- Το Μάιο του 2010 το χρέος μας ήταν ιδιωτικό. Δανειζόμασταν από τράπεζες και χρηματοπιστωτικούς οίκους. Το μνημόνιο όμως μετέτρεψε το ιδιωτικό χρέος σε χρέος απέναντι σε κράτη. Πήραμε από κράτη 110 δις τα οποία πήγαν στην αναχρηματοδότηση των παλιών ιδιωτικών δανείων. Έτσι δε χρωστάμε πλέον σε τραπεζίτες αλλά σε κράτη τα οποία άλλωστε λογοδοτούν στους φορολογούμενους πολίτες τους. Σε εμάς, δοκιμάστηκε το πείραμα της μετατροπής των μη εξασφαλισμένων ιδιωτικών δανείων σε κρατικά, ώστε να μην επαναστατήσουν οι υπερχρεωμένες χώρες και ένα ωραίο πρωί πουν στους τραπεζίτες «δεν παίρνετε μία». Τα κράτη που κατέχουν το Ελληνικό χρέος δεν έχουν πρόβλημα κατάρρευσης. Η Γερμανία που κατέχει 40 δις δε θα καταστραφεί αντίθετα οι τράπεζες θα κατέρρεαν. Γι΄αυτό είχαμε τότε πολύ περισσότερα περιθώρια ελιγμών και διαπραγματεύσεων αλλά δυστυχώς και εδώ δεν εισακουστήκαμε.
- Εκεί που οδηγούνται τα πράγματα με τις υπόλοιπες χρεωμένες Ευρωπαϊκές χώρες, η Ευρώπη θα υποχρεωθεί να εκδώσει, αργά ή γρήγορα, ευρωομόλογα τα οποία θα δώσουν πραγματικές ανάσες στις οικονομίες των χωρών αυτών. Θα είμαστε χρεοκοπημένοι και εκτός ευρώ όταν έρθει αυτή η ευκαιρία;
- Τώρα έχουμε τη διαγραφή 85 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ το 2010 δεν υπήρχε διαγραφή χρέους.
- Τώρα φτάσαμε στο χείλος του γκρεμού. Έπρεπε να κάνουμε μερικά μέτρα πίσω.
Ο Αντώνης Σαμαράς τήρησε υπεύθυνη πολιτική στάση. Τι νομίζετε, ξαφνικά τρελάθηκε; Ο ιστός της οικονομίας έχει καταρρεύσει. Το εμπόριο, η κατανάλωση, η ψυχολογία, οι προσδοκίες. Μαζί και η πίστη της διεθνούς κοινότητας σε εμάς. Επιμένουμε στις προηγούμενες θέσεις μας. Αλλαγή συνταγής. Άλλη πολιτική. Προτεραιότητα στην ανάκαμψη, στην ανάπτυξη και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.
Για όλα όσα είπε και προέβλεψε, δυστυχώς, δικαιώθηκε. Οι θέσεις του για την οικονομία, τις οποίες περιέγραψε στο Ζάππειο τον Ιούνιο του 2010 αποτελούν πλέον κοινό τόπο. Τότε μιλούσε μόνος: για ανάπτυξη, για διαπραγμάτευση, για το κυκλικό έλλειμμα που τροφοδοτεί την ύφεση, για τα ευρωομόλογα, για ένα άλλο μίγμα πολιτικής. Σήμερα όλοι κατανοούν αυτές τις αναγκαιότητες. Οι παράλογες εμμονές της κυβέρνησης Παπανδρέου διέγραψαν τον ορθό δρόμο. Η δικαίωση όμως του Σαμαρά από την επαλήθευση των προβλέψεων φανερώνει ξεκάθαρα την αξιοπιστία του και εμπεδώνει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του.
Στο κλείσιμο της ομιλίας του στην Κ.Ο. είπε δύο λέξεις: «Εμπιστευτείτε με» και εμένα προσωπικά μου δίνει, με την αποφασιστικότητα, την υπευθυνότητα του και τις ικανότητες του, το δικαίωμα να πω: Ναι, τον εμπιστεύομαι.
Εάν είχαν γίνει όλα όσα είχε έγκαιρα πει και προειδοποιήσει δε θα φτάναμε στο σημερινό σημείο.
Είναι σίγουρο πως η ιστορία δεν γράφεται με «εάν». Στην πολιτική όμως τα «εάν» έχουν σημασία.