Το τέλος της φετινής ακαδημαϊκής περιόδου αποτελεί και το κλείσιμο μίας ακόμη χρονιάς ανεκπλήρωτων υποσχέσεων και στόχων που δεν ευοδώθηκαν για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.Δέκα χρόνια συμπληρώνονται από την ίδρυσή του, εννέα από τον ορισμό της πρώτης Διοικούσας Επιτροπής του και πολλά σοβαρά ζητήματα συνεχίζουν να μη βρίσκουν διέξοδο
.
Τόσος καιρός έχει περάσει και το Πανεπιστήμιο συνεχίζει να έχει ακόμη πολύ μικρή μάζα (μόλις 6 τμήματα), να στερείται ουσιαστικής αυτονομίας, ν’ αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα ως προς τη στέγαση, τη μέριμνα, τα προγράμματα σπουδών και μία συνεχώς αυξανόμενη αδυναμία εξυπηρέτησης βασικών λειτουργικών αναγκών.
Σε όλο αυτό το διάστημα, ελάχιστες ήταν οι φορές που τα παραπάνω έτυχαν σοβαρής προσέγγισης από τις κατά καιρούς διοικήσεις. Η τεράστια ανάγκη, επιθυμία αλλά και υποσχέσεις για ανάπτυξη δε συνοδεύτηκαν από την προσπάθεια εφαρμογής ενός ρεαλιστικού πλάνου για το σκοπό αυτό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μακροχρόνια αδυναμία επίλυσης του κτιριακού ζητήματος. Πόροι από τον ΕΣΠΑ που δε μπορούσαν να αξιοποιηθούν, μελέτες χωρίς αποτελέσματα και γραφειοκρατικά κολλήματα σε ζητήματα πολεοδομίας είναι εδώ και καιρό τα στοιχεία που συνθέτουν το σκηνικό δυσκολίας αντιμετώπισης του θέματος. Τους τελευταίους μήνες φαίνεται να «μπαίνει το νερό στο αυλάκι», ωστόσο το γενικότερο περιβάλλον αβεβαιότητας που κυριαρχεί στ’ αναπτυξιακά θέματα, μας κάνει επιφυλακτικούς.
Όπως και να χει πάντως, το πρόβλημα απαιτεί οργανωμένη προσπάθεια καθώς εκτός του ότι εμποδίζει την άρτια λειτουργία, κοστίζει πολλά στο Πανεπιστήμιο και κατ’ επέκταση στο ελληνικό κράτος, δεδομένων των υψηλών ποσών σε ενοίκια για τη στέγαση κάποιων τμημάτων.
Το παραπάνω ακολουθείται από μία σειρά άλλων ζητημάτων. Τέτοια είναι η σίτιση των φοιτητών, με συμβάσεις που υπογράφονται καλοκαίρι κι αφαιρούν τη δυνατότητα για παρέμβαση, σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή αλλά κι η δυσκολία (σε μερικές περιπτώσεις μάλλον απροθυμία) για περιορισμό του κόστους λειτουργίας ( παρά τη δυνατότητα για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών με τηλεθέρμανση, στα τμήματα της Κοζάνης χρησιμοποιείται πετρέλαιο).
Φέτος…
Η φετινή χρονιά ξεκίνησε πολύ δύσκολα από οικονομικής πλευράς, μ’ ένα νέο Νόμο κι ένα φιλόδοξο σχέδιο προσαρμογής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στα νέα δεδομένα. Βασικό κομμάτι αυτής της προσπάθειας υπήρξε μία εσωτερική διαβούλευση πάνω σε κάποιους άξονες, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι φορείς της ακαδημαϊκής κοινότητας. Συστήθηκαν μάλιστα κι επιτροπές για το σκοπό αυτό, κάθε μία από τις οποίες κλήθηκε να δώσει απαντήσεις στα σοβαρά ζητήματα που αφορούσαν το ίδρυμα.
Δυστυχώς όμως, ζούμε στη χώρα που καμία αλλαγή δεν προχωράει. Κατ’ αναλογία της αδυναμίας ουσιαστικών αλλαγών στην Ανώτατη Εκπαίδευση γενικότερα, δε θα μπορούσαμε να είμαστε αισιόδοξοι και για το πανεπιστήμιό μας (όταν κάποιοι από εμάς τα λέγαμε αυτά το Σεπτέμβρη, στην παρουσίαση του κειμένου διαβούλευσης, κάποιοι μας χαρακτήριζαν μηδενιστές και θεματοφύλακες συνδικαλιστικών κεκτημένων).
Η επιτροπές λοιπόν αυτές συνεδρίασαν μία ή καμία φορά και οι ελπίδες για προσέγγιση των προβλημάτων μέσα από συζήτηση, προτάσεις και συνεργασία αποδείχθηκαν φρούδες. Έτσι, λίγο καιρό μετά την παραίτηση-αποπομπή του προηγούμενου προέδρου,άλλη μία πολιτική που προήλθε από το συγκεκριμένο μοντέλο διοίκησης έπεσε στο κενό.
Το συμπέρασμα…
Αυτό που προκύπτει είναι ότι το ερώτημα στην υπόθεση δεν αποτελούν αυτά καθ’ αυτά τα προβλήματα, όπως τα παράθεσα πιο πάνω. Το βασικό ερώτημα-ζήτημα που ζητά απεγνωσμένα απάντηση είναι ο τρόπος διοίκησης του ιδρύματος.
Δεν είναι δυνατό να διοικηθεί αποτελεσματικά ένα πανεπιστήμιο, με τόσα προβλήματα από ένα όργανο το οποίο είναι διορισμένο, αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από άτομα εκτός ιδρύματος και συνεπώς δεν είναι σε άμεση επαφή με τα ζητήματά του. Παράλληλα, είναι δύσκολο να οργανωθεί ένα μακρόπνοο πλάνο, να υπάρξει όραμα, όταν οι διοικήσεις αλλάζουν με κομματικά κριτήρια σε κάθε κυβερνητική αλλαγή. Τέλος, πώς μπορούν ν’ αντιμετωπιστούν τα σοβαρά θέματα, όταν δε συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή όλοι οι φορείς που εμπλέκονται κι επηρεάζονται απ’ αυτά;
Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας δε μπορεί να συνεχίσει ως «πειραματόζωο» του Υπουργείου Παιδείας σε κάθε αλλαγή που θέλει να προωθήσει. Δε γίνεται να είναι δέσμιο αναποτελεσματικών διοικήσεων και διαδικασιών αδιαφάνειας. Κανείς δε μπορεί να παίζει με τις σπουδές των νέων ανθρώπων αλλά και την αγωνία της τοπικής κοινωνίας, της Δυτικής Μακεδονίας που τόσα στηρίζει στην ύπαρξη του Πανεπιστημίου. Άλλωστε, η οικονομική κρίση και οι περικοπές στα κονδύλια για την Παιδεία καθιστούν επισφαλή τη θέση του στο χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η Πρόταση…
Η πρόταση λοιπόν είναι η εξής: Αντικατάσταση του παρόντος οργάνου (με την έντονη παρουσία εξωπανεπιστημιακών και την δυσαναλογία στη σύνθεση ως προς τα τμήματα) από νέο όργανο. Ένα όργανο, τη σύνθεση του οποίου θα χαρακτηρίζουν η Δημοκρατία, η στενή σχέση των μελών με το πανεπιστήμιο, η ορθολογική τοποθέτηση τους κι η επαφή με την τοπική κοινωνία. Στη νέα Διοίκηση λοιπόν, θα πρέπει να συμμετέχουν κατά συντριπτική πλειοψηφία προσωπικότητες του Πανεπιστημίου, απ’ όλα τα τμήματα, με εμπειρία στα διοικητικά (καθηγητές, ένας εκπρόσωπος των φοιτητών από κάθε πόλη, λοιπό διοικητικό και τεχνικό προσωπικό). Σημαντική είναι η παρουσία ατόμων από την περιφέρεια, που σχετίζονται με τους τομείς της Τεχνολογίας, της Ενέργειας, της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού στα πλαίσια της ουσιαστικής συνεργασίας με την τοπική κοινωνία, στην προσπάθεια για ανάπτυξη της οικονομίας ανά περιφέρεια κι ανά επιστημονικό πεδίο.
Επίλογος…
Η ανάγκη για ένα όργανο, το όποιο θα σκύψει πάνω από τα ζητήματα του πανεπιστημίου, θα είναι παρόν, θα λειτουργεί δημοκρατικά, θα προκρίνει τη συνεργασία όλων των φορέων και θα μπορέσει να υλοποιήσει το κτιριακό έργο στα επόμενα χρόνια, είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Με τον τρόπο αυτό, το Πανεπιστήμιο μας θα επιβιώσει, θα γίνει ουσιαστικά αυτόνομο και με την ανάπτυξή του, θα ωθήσει την ανάπτυξη στην περιοχή.
Το ζητάει η Δυτική Μακεδονία, το ενεργειακό κέντρο της Ελλάδας, που τελευταία η ανεργία χτύπησε κόκκινο. Το έχει ανάγκη η Φλώρινα με την τεράστια παράδοση στις επιστήμες αγωγής και το πολιτισμό.
Με την ελπίδα ότι το νέο Υπουργείο Παιδείας αλλά κι Ανάπτυξης θ’ ασχοληθούν με το θέμα…
ΚΑΛΠΑΚΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ, Απόφοιτος ΠΤΔΕ
ΥΓ: Τα παραπάνω δεν αποτελούν μόνο προσωπικές απόψεις. Είναι αποτέλεσμα πολυετούς ενασχόλησης μεγάλης ομάδας φοιτητών με το θέμα κι η πρόταση τυγχάνει της αποδοχής του μεγαλύτερου μέρους των φοιτητών του ΠΤΔΕ, όπως αυτή εκφράστηκε στις συλλογικές μας διαδικασίες.