Η ομιλία από την παρουσίαση του βιβλίου "Φλώρινα 1912-2012, Χρονικό ενός αιώνα"
Είναι μεγάλη χαρά και τιμή για μένα η παρουσία σας στην αποψινή εκδήλωση παρουσίασης της πρώτης μου – θα μου επιτραπεί η έκφραση – συγγραφικής προσπάθειας.
Χαρά γιατί βλέπω στην αίθουσα πρόσωπα που αγαπώ, πρόσωπα που σέβομαι και που εκτιμώ και τιμή γιατί με αυτήν ακριβώς την παρουσία σας στηρίζετε την προσπάθεια μου.
Ξεκινώντας θα ήθελα να πω κάτι. Δε νοιώθω και δεν είναι ειδικός στο να γράψω την ιστορία της Φλώρινας. Και αυτό το λέω για να μην υπάρξει καμία παρεξήγηση. Η όλη μου προσπάθεια αποσκοπούσε απλά στο να καταγράψω στιγμές και πρόσωπα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας, με βάση πάντα τις πηγές μου.
Θέλω λοιπόν να ζητήσω την κατανόηση σας για τυχόν λάθη ή παραλείψεις που ενδεχομένως εντοπίσετε κατά την ανάγνωσή του. Σας διαβεβαιώνω πάντως πως δεν υπάρχει καμία σκοπιμότητα. Άλλωστε, είναι τόσα πολλά αυτά που συνέβησαν τα τελευταία 100 χρόνια που είναι λογικό κάποια να έχουν διαφύγει της προσοχής μου. Και επαναλαμβάνω, όχι ηθελημένα.
Κυρίες και κύριοι,
το να προσπαθεί κανείς να μιλήσει ή να γράψει για τον γενέθλιο τόπο του, τον τόπο που μεγάλωσε και που ζει γεννά πολλά συναισθήματα. Κάπως έτσι, πλημμυρισμένος από συναισθήματα, νοιώθω και εγώ αυτή τη στιγμή. Κάπως έτσι ένοιωθα και όλο το διάστημα της έρευνας και της συγγραφής.
Ήταν περίπου 20 μήνες πριν, τον Ιανουάριο του 2011, όταν άρχισα να σκέφτομαι την απόπειρα καταγραφής των στιγμών της ιστορίας μας, με αφορμή ασφαλώς τη ξεχωριστή επέτειο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση που γιορτάζουμε φέτος.
Η σκέψη αυτή άρχισε να καλλιεργείται σιγά – σιγά στο μυαλό μου, γιατί ένοιωθα την ανάγκη, ως δημοσιογράφος, να υπάρχει ένα βιβλίο το οποίο θα ήταν πρώτα απ’ όλα χρήσιμο σε μένα και στη δουλειά μου και στο οποίο θα μπορούσα να ανατρέξω ανά πάσα στιγμή. Και αυτό δε θέλω να ακουστεί εγωιστικό. Ελπίζω και εύχομαι πια το βιβλίο αυτό να είναι χρήσιμο και σε πολλούς άλλους.
Ξεκινώντας ήξερα πως η έρευνα αυτή θα ήταν κάτι πολύ δύσκολο, καθώς οι πηγές – ειδικά των πρώτων χρόνων του 20ου αιώνα – είναι περιορισμένες. Προσπάθησα όμως και άρχισα να υλοποιώ την ιδέα που είχα αναζητώντας όσο περισσότερα κείμενα μπορούσα. Ανέτρεξα σε δεκάδες πηγές, συνομίλησα με δεκάδες ανθρώπους, απευθύνθηκα σε φορείς. Το ευχάριστο ήταν πως όλοι ήταν πρόθυμοι να με βοηθήσουν και αυτό το εκτιμώ.
Μετά από τόσους μήνες έφτασα στο τέλος αυτής της πορείας και το αποτέλεσμα είναι το βιβλίο με τον τίτλο «Φλώρινα 1912-2012, Χρονικό ενός αιώνα» που παρουσιάζεται απόψε.
Πρόκειται ουσιαστικά για στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της Φλώρινας. Στιγμές που, όσο χρόνια κι αν πέρασαν ή θα περάσουν, αξίζει να μείνουν χαραγμένες στη μνήμη μας.
Αυτά τα 100 χρόνια που μεσολάβησαν από την απελευθέρωση μέχρι το σήμερα ήταν πραγματικά γεμάτα γεγονότα. Η ιστορία αυτού του τόπου έχει γραφτεί, ακόμα και με αίμα πολλές φορές, από τους ίδιους τους ανθρώπους που έζησαν και μεγαλούργησαν, που πόνεσαν και γέλασαν, που είδαν τη Φλώρινα να διαμορφώνεται και να μεγαλώνει μέχρι τις μέρες μας.
Παρά τις δυσκολίες των πρώτων χρόνων, παρά τις ταραχώδεις και πολεμικές περιόδους, παρά τα βάσανα της προσφυγιάς και του ξενιτεμού οι κάτοικοι της Φλώρινας χρόνο με το χρόνο κόπιαζαν, μοχθούσαν, στέκονταν στα πόδια τους και δημιουργούσαν. Η πόλη της Φλώρινας, το Αμύνταιο, η Πρέσπα, όλοι οι οικισμοί - από τον μικρότερο έως τον μεγαλύτερο – αναπτύχθηκαν κατά καιρούς.
Ο πληθυσμός του νομού όμως δέχτηκε καίριο πλήγμα 30 μόλις χρόνια μετά την απελευθέρωση. Η μείωση που παρατηρείται μετά το 1940 είναι εμφανής και σταδιακή. Οι λόγοι και οι αιτίες πολλές. Το αποτέλεσμα είναι όμως πως ο νομός έχασε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους, που βρέθηκαν από τη μια στιγμή στην άλλη σε άλλους τόπους.
Αυτά προκύπτουν μέσα από τα στοιχεία που είναι πια καταγεγραμμένα στις 298 σελίδες του βιβλίου. Τα περισσότερα από αυτά δεν τα γνώριζα ούτε και εγώ και πραγματικά, πρέπει να πω, πως το βιβλίο αυτό ήταν μια καλή ευκαιρία και για μένα να γνωρίσω καλύτερα τη Φλώρινα και να νοιώσω περισσότερο γοητευμένος απ’ όσα ανακάλυπτα κατά τη διάρκεια της έρευνας.
Τελικά, η ιστορία μας είναι εξόχως συναρπαστική, αν και ο τόπος μας είναι μικρός. Έχει την τύχη όμως να είναι ευλογημένος από το Θεό και τους ανθρώπους. Και το βιβλίο αυτό αποτελεί έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους τους κατοίκους της Φλώρινας, σε όσους πέρασαν και σε όσους περάσουν από τα τούτα τα ελληνικά, τα μακεδονικά χώματα.
Στο σημείο αυτό, θέλω να εκφράσω τις πιο θερμές μου ευχαριστίες στους δύο ομιλητές της εκδήλωσης. Είναι ύψιστη τιμή για μένα να μιλούν για το βιβλίο μου δύο άνθρωποι τους οποίους θεωρώ δασκάλους της δημοσιογραφίας και της ζωής. Ο κ. Νικόλαος Μέρτζος και ο κ. Γιώργος Λιάνης είναι από τους κορυφαίους δημοσιογράφους της χώρας μας, έχουν γράψει σπουδαία βιβλία και η πένα και ο λόγος τους έχουν ξεχωριστή βαρύτητα.
Θέλω ακόμα να ευχαριστήσω και τον κ. Ανδρέα Τσώκα που αποδέχτηκε την πρότασή μου να είναι ο συντονιστής της εκδήλωσης. Είναι τιμή για μένα και η δική του παρουσία.
Η συμβολή προσώπων και φορέων στη συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν καθοριστική, με τη διάθεση αρχειακού υλικού, στοιχείων και πληροφοριών. Έτσι, θέλω, τέλος, να ευχαριστήσω για τη βοήθεια και την αμέριστη συμπαράστασή τους:
• Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας πατέρα Θεόκλητο.
• Το Δ.Σ. του Πολιτιστικού Οργανισμού «Πρεσπών» Φλώρινας.
• Τον Αντιπεριφερειάρχη Φλώρινας κ. Δημήτριο Ηλιάδη.
• Τον δήμαρχο κ. Ιωάννη Βοσκόπουλο και το δημοτικό συμβούλιο Φλώρινας.
• Τον δήμαρχο κ. Ιωακείμ Ιωσηφίδη και το δημοτικό συμβούλιο Αμυνταίου.
• Τον δήμαρχο κ. Βασίλειο Τσέπα και το δημοτικό συμβούλιο Πρεσπών.
• Τον Αρχιμανδρίτη π. Ιουστίνο Μπαρδάκα, πρωτοσύγκελο της Ι.Μ. Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας.
• Τον πρωτοπρεσβύτερο π. Δημοσθένη Παπαδόπουλο, Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Ι.Μ. Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας.
• Τον πρόεδρο κ. Κωνσταντίνο Ραπτόπουλο – Χατζηστεφάνου και το Δ.Σ. του Φ.Σ.Φ. «Ο Αριστοτέλης».
• Το Δ.Σ. της Στέγης Φιλοτέχνων Φλώρινας του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.
• Τον πρόεδρο κ. Γιώργο Αντωνιάδη και το Δ.Σ. της Λέσχης Πολιτισμού Φλώρινας.
• Τον υπεύθυνο της Φωτογραφικής Ομάδας «Ροές» της Λ.Π.Φ. κ. Κώστα Παπαϊωάννου.
• Τον προϊστάμενο των Γενικών Αρχείων του Κράτους (Γ.Α.Κ.) Φλώρινας κ. Ιωάννη Καρατζά.
• Τον εκδότη της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Φωνή της Φλωρίνης» κ. Θεόδωρο Βόσδου.
• Τον εκδότη της ημερήσιας εφημερίδας «Πολίτης» κ. Γιάννη Νικολτσάνη.
• Το Εργατικό Κέντρο Φλώρινας.
• Τον κ. Αιμίλιο Ασπρίδη, πρώην δήμαρχο Περάσματος, δημοτικό σύμβουλο Φλώρινας.
• Την κα Όλγα Μούσιου – Μυλωνά, σχολική σύμβουλο, δημοτική σύμβουλο Φλώρινας
• Τον κ. Σπύρο Παπαχαρίση, εκπαιδευτικό
• Τον κ. Ευάγγελο Ιωαννίδη, δικηγόρο.
• Τον κ. Στέλιο Γαβριηλίδη, φωτογράφο - δημοσιογράφο.
• Τον κ. Λάζαρο Μέλλιο, λαογράφο – συγγραφέα.
• Τον κ. Θανάση Βογιατζή.
• Τον κ. Θωμά Ζωγράφο, εικαστικό
• Την ΤΕΔΚ Φλώρινας και την κα Μένη Δρίλε.
Και κάτι τελευταίο, που όσοι έχετε δει το βιβλίο θα το έχετε προσέξει… αυτή την πρώτη μου προσπάθεια όφειλα και θέλησα να την αφιερώσω στους γονείς μου για όσα έχουν κάνει για μένα… η μητέρα μου είναι εδώ στην αίθουσα… ο πατέρας μου σίγουρα μας βλέπει από κάπου ψηλά.
Σας ευχαριστώ πολύ!