Βρέθηκε το ερό "δισκοπότηρο" των αρχαιολόγων στον τύμβο Καστά στην Μεσολακκιά της Αμφίπολης; Ο τάφος του Ελληνα, μεγαλύτερου βασιλέα όλων των εποχών, του βασιλέα των βασιλέων, του Μεγάλου Αλέξανδρου;
Σε δηλώσεις του ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Αμφίπολης Κωνσταντίνος Μελίτος σημείωσε ότι "η επίσκεψη του πρωθυπουργού της χώρας σημαίνει πως κάτι πολύ μεγάλο και σημαντικό έχει δώσει η ανασκαφή" και πρόσθεσε ότι "η περιοχή και όλη η Ελλάδα πρόκειται να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο".
Μοναδικός σε διαστάσεις και σε επιμέλεια, χωρίς αντίστοιχό του οπουδήποτε στο δυτικό κόσμο, στα Βαλκάνια και φυσικά στην Ελλάδα, ο τύμβος της Αμφίπολης φθάνει τα 23 μέτρα ύψος με 158,40 διάμετρο και περίβολο ύψους 3 μέτρων αποτελούμενο από μαρμάρινες βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις.
«Κάντε υπομονή λίγες μέρες». Αυτό τόνισε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στους κατοίκους της Αρχαίας Αμφίπολης!
Ο πρωθυπουργός συνομίλησε με τους κατοίκους και στη συνέχεια μετέβη στον Τύμβο Καστά, όπου ξεναγήθηκε στον χώρο της ανασκαφής από την υπεύθυνη αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη και ενημερώθηκε για τα ευρήματα.
Ο πρωθυπουργός, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Γεωργία και τον υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα, έφτασε στην Αρχαία Αμφίπολη γύρω στις 10 παρά 15 το πρωί
«Είναι βέβαιο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα εξαιρετικά σημαντικό εύρημα» δήλωσε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μετά την επίσκεψή του στον χώρο της αρχαιολογικής ανασκαφής στην Αμφίπολη.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι «η γη της Μακεδονίας μας εξακολουθεί να μας συγκινεί και να μας εκπλήσσει αποκαλύπτοντας από τα σπλάχνα της μοναδικούς θησαυρούς, που συνθέτουν, υφαίνουν όλοι μαζί αυτό το μοναδικό μωσαϊκό της Ελληνικής μας Ιστορίας, για το οποίο όλοι οι Έλληνες είναι πολύ υπερήφανοι».
Χαρακτήρισε αυτό που είδε ως «ένα μνημείο με μοναδικά χαρακτηριστικά» και έδωσε αναλυτική περιγραφή των όσων είδε:
«Ένας περίβολος γύρω-γύρω 497 μέτρα, σχεδόν ένας τέλειος κύκλος σμιλεμένος σε μάρμαρο Θάσου. Το λιοντάρι της Αμφίπολης πάνω από 5 μέτρα, 5,20 μέτρα, ας το σκεφτούμε στην κορυφή του τύμβου. Δυο ολόγλυφες Σφίγγες που βλέπετε, που είναι εκεί σαν να φυλάσσουν- και πράγματι είναι εκεί για να προφυλάξουν την είσοδο του τάφου. Ένας δρόμος πλατύς, με πλάτος 4,5 μέτρα, που οδηγεί στην είσοδο με τοίχους που μιμούνται σε φρέσκο τον τρόπο δόμησης του περίβολου».
Οπως υπογράμμισε «όλα αυτά τα στοιχεία έχουν επιτρέψει στην κ. Περιστέρη, την ανασκαφέα, την αρχαιολόγο, να είναι αισιόδοξη ότι πρόκειται για ένα μοναδικό ταφικό μνημείο, που- όπως μας είπε- χρονολογείται μεταξύ του 325 και του 300 π.Χ.. Βέβαια, στο καίριο ερώτημα η ανασκαφή είναι αυτή η οποία θα αποκαλύψει την ταυτότητα του νεκρού. Η ανασκαφή θα συνεχιστεί με ρυθμούς που υπαγορεύει τόσο το εύρημα όσο, βέβαια, και η επιστημονική δεοντολογία. Για άλλη μια φορά συγχαρητήρια στην κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της».
Οι ανασκαφές που διεξάγονται στον μοναδικό μνημειακό περίβολο του Τύμβου Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη, εικάζεται ότι βρίσκονται κοντά στην αποκάλυψη ενός πολύσημαντικού τάφου.
Οι ανασκαφή συνεχίζεται αδιάκοπα στον λόφο Καστά, για να διακοπεί μόνο με την δύση του Ήλιου και να αρχίσει λίγες ώρες αργότερα με τις πρώτες ακτίνες του.
Μετά την αποκάλυψη των δύο αγαλμάτων με τη μορφή Σφίγγας και πριν ανοίξει η μεγαλοπρεπής πύλη του βασιλικού τάφου που θα δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που διατυπώνονται, εξετάζεται ενδελεχώς το υλικό από την εκκαθάριση του διαδρόμου προς την πύλη του τάφου, καθώς είναι πιθανό να υπάρχουν ενδιαφέροντα ευρήματα, από χρόνους μετά την ταφή και τα οποία θα μας προετοιμάσουν για το τι θα αντικρίσουνε οι αρχαιολόγοι μόλις ανοίξει ο τάφος.
Στον χώρο γύρω από την αρχαιολογική ανασκαφή παραμένει ισχυρή αστυνομική δύναμη.
Οι πληροφορίες είναι πραγματικά συγκλονιστικές: Ο τάφος έχει περίμετρο 498 μέτρα (!!), σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερος από τον τάφο του Βασιλιά Φιλίππου στη Βεργίνα, παραπέμποντας σε δημιούργημα που θα κατασκευαζόταν μόνο για έναν Βασιλιά.
Εξωτερικά έχει επενδυθεί με μάρμαρο αρίστης ποιότητας, λαξευμένο με τέτοιο τρόπο που ακόμα και σήμερα προκαλεί δέος, τόσο η αρμονία όσο και η τελειότητα της εργασίας, με δεδομένα μάλιστα τα εργαλεία που είχαν στη διάθεσή τους εκείνη την εποχή.
Ο τάφος έχει θολωτό – πυραμιδωτό σχήμα, στη δε κορυφή του ήταν τοποθετημένο κατά μία προσέγγιση ο γνωστός σε όλους «Λέων της Αμφίπολης», ο οποίος είχε ανευρεθεί από Έλληνες στρατιώτες το 1912 και οι Άγγλοι (ποιοί άλλοι;) είχαν αποπειραθεί να το μεταφέρουν – κλέβοντάς το – στην Αγγλία το 1916. Άλλωστε το λιοντάρι είναι το χαρακτηριστικότερο σύμβολο του Μακεδονικού Βασιλείου.
Eάν επιβεβαιωθεί ότι ο τάφος ανήκει στον βασιλέα των βασιλέων η ανακάλυψη από μόνη της θα "τελειώσει" ολοκληρωτικά την προπαγάνδα των Σκοπιανών και βέβεια θα φέρει ένα μεγάλο κύμα τουριστών στην χώρα στα επόμενα χρόνια, όταν θα καταστεί προσβάσιμος ο χώρος.
Ωστόσο, εκείνο που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον είναι το τι σκέφτηκε η επικεφαλής αρχαιολόγος της ανασκαφής κ. Κατερίνα Περιστέρη όταν αντίκρισε τα δύο αγάλματα με την μορφή σφίγγας να φυλάνε την είσοδο του τάφου…
Ο χαρακτηρισμός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ως γιος του Άμμωνα, με την οποία τον υποδέχθηκε ο ιερέας στο ιερό του Άμμωνος Διός, ήταν αποκάλυψη του ίδιου του θεού, πίστευε ο Μακεδόνας Βασιλιάς. Εξάλλου ο ίδιος δήλωνε συχνά πως είχε μέσα του κάποια θεϊκή δύναμη…
Στην Αιγυπτιακή μύηση η Σφίγγα εκφράζεται με γένος αρσενικό και παρουσιάζεται σαν το σύμβολο της συμπαντικής εξέλιξης, που ξεκινούσε από το ζωώδες επίπεδο και διαμέσου του ανθρώπου ανυψωνόταν στο θεϊκό επίπεδο. Αυτό πρέπει να το γνώριζε ο Αλέξανδρος και γι’ αυτό δεν ήταν καθόλου τυχαίες οι κινήσεις που έκανε.
Πόσο τυχαία μπορεί να είναι λοιπόν η παρουσία των δύο σφιγγών ως φύλακες στην είσοδο του μακεδονικού τάφου στην Αμφίπολη;
Θα περιμένουμε μέχρι να ανοίξει η πύλη, το άνοιγμα της οποίας θα δώσει τις απαντήσεις. Μέχρι τότε η ανασκαφή θα συνεχίζεται κάτω από ισχυρά αστυνομικά μέτρα προστασίας και μια απόλυτη σιωπή από την πλευρά των αρχαιολόγων…
Πάντως σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε μια πολύ μεγάλη αρχαιολογική και ιστορική ανακάλυψη, η οποία θα είναι πολύ μεγαλύτερη αν ο τάφος κρύβει τη σύζυγο του Μ. Αλεξάνδρου, Ρωξάνη και το γιό του Αλέξανδρο Δ’ και φυσικά μια ανακάλυψη της οποίας το μέγεθος δεν μπορούμε να συλλάβουμε τώρα, αν σε αυτό το τάφο βρεθεί ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος.
Στην 27η αρχαιολογική επιστημονική συνάντηση, η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη, είχε δηλώσει «κατά την περίοδο που χρονολογείται ο ταφικός περίβολος, μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου μέχρι το τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα, διαδραματίζονται σπουδαία ιστορικά γεγονότα στην περιοχή της Αμφίπολης. Σημαντικοί στρατηγοί και ναύαρχοι του Μ. Αλεξάνδρου σχετίζονται με την περιοχή. Εδώ ο Κάσσανδρος εξορίζει και θανατώνει το 311 π.Χ. τη νόμιμη σύζυγο του Μ. Αλεξάνδρου Ρωξάνη και το γιό του Αλέξανδρο Δ’».
Ο ταφικός περίβολος χρονολογείται γύρω στο 325 – 300 π.Χ. και φέρεται να έχει την υπογραφή του φημισμένου της εποχής εκείνης, αρχιτέκτονα, Δεινοκράτη, που σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία ήταν και στενός φίλος του Μ. Αλεξάνδρου.
Οικοδομήθηκε από θασίτικο μάρμαρο που μεταφέρθηκε στη περιοχή με ειδικά πλοιάρια, ενώ οι μαρμάρινοι δόμοι από την Αλική της θάσου, τοποθετήθηκαν με ειδικούς γερανούς, κατασκευασμένους από ξύλο, σίδηρο και μολύβι, ίχνη των οποίων βρέθηκαν κατά την αρχαιολογική ανασκαφή.
Ενα μεγάλο μέρος του περιβόλου έχει αποξηλωθεί κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη του να μη βρίσκονται στη θέση τους.
Μια ευρύτερη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Αμφίπολης στην προσπάθεια να εντοπιστούν τα χαμένα αρχιτεκτονικά μέλη, οδήγησε την Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην περιοχή του χώρου του μνημείου του Λέοντα της Αμφίπολης όπου τα χαμένα μέλη του περιβόλου, βρέθηκαν είτε διάσπαρτα, είτε εντοιχισμένα στη βάση του Λέοντος. Η χρονολόγηση τόσο του ταφικού περιβόλου όσο και του Λέοντα συμπίπτει και ανήκει στο τελευταίο τέταρτο του 4π.Χ. αιώνα.
«Μετά την ανακάλυψη του ταφικού περιβόλου του τύμβου Καστά, όπως απέδειξε η έρευνα μας, το ταφικό μνημείο του Λεόντα συνδέεται με το ταφικό σήμα του τύμβου που στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιο του και τοποθετείται στην κορυφή του τύμβου βάσει και της γεωμετρίας που μας δίνει ο ταφικός περίβολος» είπε κατά την παρουσίαση των ανασκαφών της η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
