Τι είναι αυτό, που βρήκαν οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη;
Ποιος είναι θαμμένος μέσα σε αυτό το Μαυσωλείο;
Αυτοί, που θέλησαν να “θάψουν” ζωντανούς τους Έλληνες, θα την “πατήσουν” από τους νεκρούς που θα “ξεθάψουν”.
Η Ελλάδα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα την ανακάλυψη του τάφου τής Αμφίπολης και μαζί μ’ αυτήν παρακολουθεί και ο υπόλοιπος κόσμος …Παρακολουθεί ένα αρχαίο δημιούργημα να “ξαναβλέπει” το φως του ηλίου μετά από αιώνες “βύθισης” στο απόλυτο σκότος. Ο πλούτος, που χαρακτηρίζει την κατασκευή, ο χώρος, όπου αυτή τοποθετείται, καθώς και η μέριμνα κάποιων αρχαίων να προστατεύσουν τον “ένοικό” της από την αρπαγή, “αποκαλύπτουν” την ταυτότητά του …Πολύ συγκεκριμένοι Μακεδόνες είχαν αυτές τις προδιαγραφές και στην πραγματικότητα μόνον ένας.
Ολόκληρη η κατασκευή μαρτυρά δημόσια κατασκευή και όχι ιδιωτική. Ιδιώτης δεν θα μπορούσε κτίσει μια τέτοια κατασκευή για τάφο. Ιδιώτης Μακεδόνας, ακόμα κι αν διέθετε υψηλό αξίωμα – και βέβαια τα χρήματα που απαιτούσε το εγχείρημα – δεν θα τολμούσε να το κάνει. Δεν θα τολμούσε κάποιος στρατηγός, όσο πλούσιος κι αν ήταν, να κάνει κάτι τέτοιο, γιατί μια τέτοια απόπειρα θα θεωρούνταν πολιτική πρόκληση απέναντι στη βασιλική οικογένεια τής Μακεδονίας.
Δεν είναι δυνατόν ο τάφος του Φιλίππου – θεμελιωτή και μεγάλου βασιλέα τής Μακεδονίας – να μοιάζει μπροστά του σαν ταπεινό “περίπτερο”. Δεν είναι δυνατόν οι τάφοι των Μακεδόνων βασιλέων να είναι κατασκευασμένοι από “ταπεινό” πωρόλιθο που τον σοβάτιζαν και ο τάφος ενός απλού ιδιώτη να είναι ένας μικρός “Παρθενώνας” από ατόφιο και πανάκριβο μάρμαρο. Τέτοια “μεγαλοπιάσματα” δεν δικαιολογεί ούτε καν η ασιατική κατάκτηση, γιατί τον ίδιο καιρό είχε ταφεί στις Αιγές ο αδερφός του Μεγάλου Αλεξάνδρου – και εν ενεργεία βασιλιάς της Μακεδονίας – Φίλιππος ο Αριδαίος σε έναν κλασικό μακεδονικό και άρα ταπεινό τάφο.
Όμως, ακόμα και απλά στο πρακτικό επίπεδο να το εξετάσει κάποιος, δεν θα τολμούσε κάποιος ιδιώτης να το επιχειρήσει. Θα κινδύνευε – αν το επιχειρούσε ζωντανός – να χαρακτηριστεί τρελός και, αν το έδινε “εντολή” στους κληρονόμους, απλά δεν θα το εκτελούσαν σε αυτόν τον βαθμό. Δεν μπορούμε να φανταστούμε κάποιον να δρομολογεί ζωντανός και να επιβλέπει ένα τέτοιο μακάβριο έργο, εφόσον είναι σίγουρο πως οι κληρονόμοι του δεν θα ήταν τόσο γενναιόδωροι, αν εκείνος εγκατέλειπε τα εγκόσμια. Αυτό το έργο είναι δημόσιο και ο “ένοικός” είχε την “υπομονή” να περιμένει να τον τοποθετήσουν εκεί, εφόσον ήταν ήδη πεθαμένος. Τον δημόσιο χαρακτήρα αυτού του Μνημείου τον “φωνάζει” και η θέση στην οποία έχει τοποθετηθεί …Είναι τοποθετημένο σε ένα σημείο, το οποίο “επιβλέπει” την πόλη και αυτό από μόνο του “λέει” πολλά πράγματα.
Ακριβώς αυτή η τοποθεσία αποκαλύπτει τη σημαντικότητα του “ενοίκου”. Καμία – και ειδικά ελληνική κοινωνία – δεν θα ανεχόταν επί μακρόν έναν κοινό ιδιώτη σε μια τόσο προκλητική επιλογή. Όσα χρήματα κι αν είχε αυτός ο ιδιώτης, η τοπική κοινωνία θα αντιδρούσε …Θα “αντιδρούσε”, είτε ενεργητικά είτε παθητικά, εις βάρος αυτής της επιλογής. Είτε θα είχε καταστρέψει η ίδια μέσα στον χρόνο τον τάφο είτε θα τον είχε αφήσει στο έλεος των τυμβωρύχων. Η ίδια η κοινωνία, δηλαδή, θα είχε λεηλατήσει το έργο πριν το απειλήσει ο χρόνος. Θα είχε λεηλατήσει τα πλούσια κτερίσματα, αναζητώντας χρυσό και θα είχε λεηλατήσει και το ίδιο το κτίσμα, αναζητώντας πανάκριβα οικοδομικά υλικά. Ποιοι θα το προστάτευαν; …Οι κληρονόμοι;
Το να φτιάξει δηλαδή ένας ιδιώτης ένα τέτοιο “μνημείο” δεν ήταν μόνον τεχνικά δύσκολο και δαπανηρό, αλλά ταυτόχρονα ήταν και μάταιο, εφόσον δεν θα επιτελούσε τον ρόλο για τον οποίο είχε γίνει και ήταν η αιώνια “μνημόνευση” του “ενοίκου” του. Μέσα σε λίγα χρόνια θα εξαφανιζόταν καί αυτό καί το όνομα του “ενοίκου” του. Άρα εκ των δεδομένων δεν έχουμε να κάνουμε με ιδιωτικό τάφο, αλλά με δημόσιο μνημείο …Μνημείο κάποιου, που συνέφερε την τοπική κοινωνία να υπάρχει εκεί όπου βρισκόταν και άρα να το προστατεύει …Μνημείο, το οποίο τής έδινε “δύναμη” και “φήμη”, εφόσον αυτά είναι τα ζητούμενα για μια πόλη …Μνημείο πραγματικό, που δεν ήταν τάφος …Μνημείο πραγματικό, που ήταν μαυσωλείο …Μνημείο, που γύρω από αυτό θα “χτιζόταν” μια κατάσταση …Μνημείο με έναν τρομερό μαρμάρινο περίβολο σε τέλειο κύκλο, που γύρω του θα μπορούσε να “χτιστεί” μια μεγάλη Πρωτεύουσα …Μνημείο, το οποίο κυριαρχούσε στον χώρο και φαινόταν από παντού, εφόσον πάνω του δέσποζε ο φοβερός και τρομερός λέοντας της Αμφίπολης. Κάποιοι έβλεπαν τον λέοντα στην κορυφή του λόφου και αισθάνονταν ασφαλείς από την “ισχύ” του.
Αυτό δεν ήταν πρωτοφανές για την αρχαία Ελλάδα …Συνέβαινε ακόμα και στην πόλη των πόλεων για τους Έλληνες …Στην Αθήνα …Ο βασιλιάς Κέκροπας θεωρούνταν πως είναι θαμμένος στην Ακρόπολη και όχι κάποιος μεγαλοκτηματίας και τυρέμπορας από τα Μεσόγεια, επειδή είχε χρήματα και έμπνευση να αγοράσει “οικόπεδο” στον μεγάλο βράχο τής Αθήνας. Μόνον βασιλιάς μπορούσε να ταφεί εκεί και σταδιακά γύρω από εκείνον τον τάφο να δημιουργηθούν και άλλοι λατρευτικοί χώροι, οι οποίοι συνδέονταν με την ιστορία της πόλης …Ο Κέκροπας, ο ιδρυτής και βασιλιάς της Αθήνας …Ο Κέκροπας, που οι Αθηναίοι ήθελαν να βρίσκεται “ψηλά” και να τους “παρακολουθεί”.
Σε αυτόν τον Κέκροπα έκαναν ένα ταφικό Μνημείο, τον οποίο “φυλούσαν” και “συντρόφευαν” στον αιώνιο ύπνο του οι Καρυάτιδες. Σε αυτόν τον Κέκροπα, ο οποίος λατρευόταν σαν “φιδόμορφος” θεός, απέδιδαν τιμές. Ο μέγας Κέκροπας, ο οποίος ήταν ο κριτής ανάμεσα στην Αθηνά και τον Ποσειδώνα για το ποιος θα ήταν ο κηδεμόνας και προστάτης της κορυφαίας πόλης των Ελλήνων, της Αθήνας.
Κρατάμε δηλαδή τρία στοιχεία από τον Κέκροπα: …”Ιδρυτής” …”Καρυάτιδες” …και “Φιδόμορφος”..
Η τιτανομαχία των επιγόνων
Αυτό, το οποίο πρέπει να κάνουμε τώρα, είναι να ψάξουμε να δούμε ποιος Μακεδόνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως “Κέκροπας” για την Αμφίπολη και βέβαια για τη Μακεδονία. Αναζητούμε δηλαδή έναν “Κέκροπα” για τη Μακεδονία και όχι έναν κοινό βασιλιά – και πολύ περισσότερο έναν απλό ιδιώτη—. Τέτοιος “Κέκροπας” δεν μπορούσε να είναι κάποιος τυχαίος στρατηγός τού Αλεξάνδρου …Ούτε καν ένας κοινός βασιλιάς της Μακεδονίας, απ’ αυτούς που ακολούθησαν στα χρόνια μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα. Αναζητούμε λοιπόν κάποιον, ο οποίος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως “αρχή” για την πόλη ή την Μακεδονία …Κάποιον, ο οποίος θα της έδινε “δύναμη” στην αβυσσαλέα μάχη των αυτοκρατορικών επαρχιών για την επικράτηση …Κάποιον, του οποίου η σχέση με τον νεκρό αυτοκράτορα θα έδινε στη Μακεδονία το δικαίωμα να διεκδικεί “πρωτεία” στην μετά Αλεξάνδρου εποχή.
Για να το καταλάβει κάποιος αυτό με βάση την λογική, θα πρέπει να “μεταφερθεί” στον χρόνο όπου έγιναν όλα αυτά. Βρισκόμαστε στο μέσον μιας πρωτοφανούς σε ένταση και πάθη σύγκρουσης των επιγόνων για την κυριαρχία. Αδίστακτοι και αποδεδειγμένα ικανοί άνθρωποι μοιράζονταν μεταξύ τους μια αυτοκρατορία και η σύγκρουση για την κυριαρχία ήταν αβυσσαλέα. Για αυτήν την κυριαρχία ο Πτολεμαίος ρίσκαρε να έρθει σε σύγκρουση με τους πάντες, “απαγάγοντας” το ταριχευμένο πτώμα τού Αλεξάνδρου. Γιατί το απήγαγε; Για συναισθηματικούς λόγους; …Όχι βέβαια. Το “απήγαγε”, για να αποκτήσει το απόλυτο πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές τους και “συγκληρονόμους” τής αυτοκρατορίας …Το “απήγαγε”, για να εξασφαλίσει τα “πρωτεία” της επόμενης ημέρας …Το απήγαγε, για να δημιουργήσει τον θεμέλιο “Κέκροπα” του δικού του βασιλείου.
Γνώριζε ο Πτολεμαίος ότι αυτός, ο οποίος θα διατηρούσε στην Πρωτεύουσά του το λείψανο του Θεανθρώπου θα είχε το απόλυτο πλεονέκτημα …Θα ήταν πάντα ο “πρώτος”, ακόμα κι αν η ισορροπία δυνάμεων τον έκανε “ίσο” με τους άλλους. Ποιος όμως θιγόταν πιο πολύ από αυτήν του την ενέργεια; …Αυτός, ο οποίος περίμενε να “φιλοξενήσει” το πιο ισχυρό σύμβολο εξουσίας στον κόσμο …Η Μακεδονία. Η Μακεδονία ήταν αυτή η οποία έχασε, εξαιτίας τής αυθαιρεσίας του Πτολεμαίου …Η Μακεδονία τού αδίστακτου Αντίπατρου …Η Μακεδονία, η οποία ανταγωνιζόταν για την πρωτοκαθεδρία τις υπόλοιπες αυτοκρατορικές επαρχίες. Ανταγωνίζονταν θηρία εκείνης της εποχής …Θηρία πλούτου και ισχύος, όπως η Βαβυλώνα του Σέλευκου ή η Αίγυπτος του Πτολεμαίου.
Το μόνο συγκριτικό πλεονέκτημα της φτωχής αναλογικά Μακεδονίας ήταν η “καταγωγή” του Αυτοκράτορα. Όμως, αυτό το πλεονέκτημά της τής το αφαίρεσε ο Πτολεμαίος με την αρπαγή τού λειψάνου. Τι απέμενε λοιπόν στη Μακεδονία ως “όπλο” μετά από αυτήν την απαγωγή; …Αυτό, το οποίο μισούσε ο Κάσσανδρος …Η μητέρα τού Αλέξανδρου και ο γιος του. Αυτός ο τελευταίος, θεωρητικά, ήταν το απόλυτο πλεονέκτημα της Μακεδονίας …Ο υιός τού ζωντανού Θεού. Απέναντι στην Αίγυπτο, που κρατούσε το λείψανο του Αλεξάνδρου, η Μακεδονία διέθετε τον ζωντανό γιο τού νεκρού. Απέναντι στον μεγάλο “Κέκροπα” της αυτοκρατορίας η Μακεδονία είχε στη διάθεσή της έναν μικρότερο, αλλά απόλυτα αυθεντικό “Κέκροπα”.
Όμως, αυτό το πλεονέκτημα της Μακεδονίας ήταν δίκοπο μαχαίρι για τον στρατηγό της και τις φιλοδοξίες του να γίνει βασιλιάς. Ήταν η αχίλλειος πτέρνα τού Κάσσανδρου. Ποιος όμως ήταν ο Κάσσανδρος; …Ο Κάσσανδρος ήταν ο γιος τού Αντίπατρου, ο οποίος ήταν ο ισχυρός άντρας της Μακεδονίας και στην πραγματικότητα έλεγχε τη Μακεδονία τόσο κατά το διάστημα της απουσίας του Αλεξάνδρου όσο και μετά τον θάνατό του …Ο Κάσσανδρος ήταν ο δυσαρεστημένος γιος του Αντίπατρου, εφόσον μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου ο πατέρας του επέλεξε ως επίτροπο της Μακεδονίας τον στρατηγό Πολυπέρχονα και όχι τον ίδιο τον γιο του.
Όμως, ο Πολυπέρχονας ήταν έμπιστος και της Ολυμπιάδας …Έμπιστος της μητέρας του Αλεξάνδρου …Έμπιστος μιας “λέαινας”, η οποία μπήκε και η ίδια μέσα στη θηριώδη μάχη των επιγόνων με εξίσου ανθρωποκτόνα και αδίστακτα χαρακτηριστικά. Μέσα σε ένα περιβάλλον με πολύ ανταγωνισμό και μίσος υπήρχε και η έγκυος γυναίκα τού Αλεξάνδρου, η οποία κυοφορούσε τον γιό του. Η φουκαριάρα η Ρωξάνη μπήκε – σχεδόν παιδί – σε ένα ξένο και θανατηφόρο περιβάλλον, όπου δεν ήξερε αν θα ξημέρωνε γι’ αυτήν η επόμενη ημέρα …Ένα περιβάλλον, στο οποίο δεν ήξερε ούτε καν να συνεννοηθεί μαζί του. Ο Αλέξανδρος ο 4ος πριν καν περπατήσει είχε μπλέξει σε τεράστιες ίντριγκες. Ήταν ο “μέσο” τής γιαγιάς του Ολυμπιάδας να εξουσιάζει στη Μακεδονία. Η Ολυμπιάδα είχε σκοτώσει, για τα δικαιώματα του εγγονού της, τον βασιλιά τής Μακεδονίας και ετεροθαλή αδερφό τού Μεγάλου Αλεξάνδρου τον Φίλιππο τον Αριδαίο. Εξαιτίας εκείνου του φόνου ο μικρός Αλέξανδρος ανακηρύχθηκε βασιλιάς της Μακεδονίας, υπό την κηδεμονία του Αντίπατρου.
Διαβάστε τη συνέχεια στο eamb-ydrohoos.blogspot.com