Από την ανάλυση του ΤΕΕ/ΤΔΜ και λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων, τις βαθμοημέρες θέρμανσης και την τυπολογία των κτιρίων στους οικισμούς της Δυτικής Μακεδονίας, εκτιμήθηκε ότι η συνολική κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης των νοικοκυριών στη Δυτική Μακεδονία, πλην εκείνων που θερμαίνονται με τηλεθέρμανση, ανέρχεται σε 180 χιλιάδες τόνους ή 215 εκατομμύρια λίτρα, που αντιστοιχούν σε συνολική δαπάνη 226 εκατομμυρίων €.
Λαμβάνοντας υπόψη τη νέα τιμή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης 230 €/1000 λίτρα και την τελική τιμή διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης του 1,05 €/λίτρο, εκτιμάται ότι το ποσοστό φόρων, τελών και ΦΠΑ είναι της τάξης του 41% επί της τελικής τιμής για το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου 2014. Θεωρώντας σταθερή τιμή πετρελαίου, η συνολική δαπάνη θέρμανσης των νοικοκυριών της Δυτ. Μακεδονίας θα αφορά στην καταβολή 92,5 εκατομμυρίων € σε τέλη και φόρους.
Σχετικά με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, διαπιστώνεται ότι:
• Τα νοικοκυριά της Δυτικής Μακεδονίας δυσκολεύονται πλέον να ανταπεξέλθουν στην κάλυψη των αναγκών θέρμανσης. Τα νοικοκυριά, των ιδιαίτερα αδύναμων κοινωνικών ομάδων (συνταξιούχοι, άνεργοι, κλπ) έχουν ήδη υποπέσει σε καθεστώς ενεργειακής ένδειας.
• Η οικονομική αδυναμία των περισσότερων νοικοκυριών να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της οικίας τους, συμπεριλαμβανόμενης και της αλλαγής της πρωτογενούς ενέργειας για θέρμανση, οδηγεί σε ανεξέλεγκτη χρήση των εναλλακτικών τρόπων θέρμανσης που σήμερα τα σπίτια διαθέτουν, με ιδιαίτερα χαμηλό βαθμό απόδοσης, όπως τζάκια παραδοσιακού τύπου ανοιχτής εστίας με β.α. <30 nbsp="" p="">• Το πρόγραμμα "Εξοικονομώ κατ΄οίκον" δεν λειτούργησε ικανοποιητικά στην περίοδο αυτή της κρίσης, διότι, πλέον των περιορισμών που αυτό θέτει, αφενός αδυνατούν πλέον τα περισσότερα νοικοκυριά να καταβάλουν την ίδια συμμετοχή, αφετέρου δεν καταβάλλεται έγκαιρα η κρατική ενίσχυση.
• Δεν είναι κοινωνικά δίκαιο να καλύπτονται τα ελλείμματα του προϋπολογισμού μέσω της αύξησης ενός φόρου που επηρεάζει τελείως διαφορετικά το πορτοφόλι ενός νοικοκυριού στην Κρήτη ή την Αθήνα, σε σχέση με τα νοικοκυριά στη Δυτική Μακεδονία.
• Δεν είναι δίκαιο να εφαρμόζεται ο αυξημένος φόρος στο πετρέλαιο θέρμανσης, όταν η πολιτεία δεν φρόντισε μέχρι σήμερα να θωρακίσει ενεργειακά, με την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων, το κτιριακό απόθεμα της χώρας.
• Με την επιχειρούμενη εξομοίωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων, δημιουργούνται συνθήκες ώστε η θέρμανση με ηλεκτρισμό (κλιματιστικά, αερόθερμα, κλπ) να γίνει πιο συμφέρουσα σε σχέση με τη θέρμανση με πετρέλαιο, κατάσταση που έχει παρατηρηθεί και παλαιότερα στο παρελθόν. Η κατάσταση αυτή θα οδηγήσει σε προφανή ενεργειακή στρέβλωση (χαμηλότερος βαθμός ενεργειακής απόδοσης λόγω των μετατροπών ενέργειας) και σπατάλη ενέργειας, όταν η χώρα καλείται να επιτύχει το στόχο 20% εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι το 2020.
Σύμφωνα με τις εκφρασμένες θέσεις του ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας προτείνεται:
• Επιστροφή για τον επιπλέον ειδικό φόρο πετρελαίου θέρμανσης για την Δυτική Μακεδονία ώστε η τελική τιμή διάθεσης να είναι τέτοια που η τελική επιβάρυνση στα νοικοκυριά της Δυτικής Μακεδονίας να μην διαφέρει από την αντίστοιχη δαπάνη νοικοκυριών άλλων περιοχών της Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτό προτείνεται η χρήση του υπάρχοντος μηχανισμού επιδότησης πετρελαίου, με αντίστοιχη διεύρυνση των κριτηρίων χορήγησης.
• Επιστροφή της διαφοράς του φόρου μεταξύ πετρελαίου κίνησης – θέρμανσης στις επιχειρήσεις τηλεθέρμανσης και στις επιχειρήσεις που καλύπτουν απαιτήσεις θέρμανσης χώρων. Σημειώνεται ότι το κόστος θέρμανσης για τις επιχειρήσεις δύναται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό μέρος του συνολικού κόστους παραγωγής ή λειτουργίας.
• Θέσπιση κριτηρίων στο πρόγραμμα "Εξοικονομώ κατ΄οίκον", με γεωγραφικό – κλιματολογικό προσδιορισμό σε αναλογία με τις κλιματολογικές ζώνες του ΚΕΝΑΚ. Ο προβλεπόμενος προϋπολογισμός πρέπει να διαφοροποιηθεί ανά κλιματολογική ζώνη.
• Θέσπιση κριτηρίου ενεργειακής φτώχειας στα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων με το υψηλότερο δυνατόν ποσοστό επιδότησης [π.χ. στο "Εξοικονομώ κατ΄οίκον"] που να φθάνει κατά περίπτωση και στο 100%.
• Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης να αποτελεί ξεχωριστό ταμείο σε κάθε περιφέρεια, με σκοπό τη συμμετοχή του σε "καλάθι" κεφαλαίων που θα χρηματοδοτούν - υποστηρίζουν - δράσεις διαχείρισης - εξοικονόμησης ενέργειας σε κτίρια, όπως είναι και η ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κτιρίων κατά προτεραιότητα στους οικισμούς που δεν υπάρχει τηλεθέρμανση.
• Να δοθούν ισχυρά κίνητρα καθώς και να προωθηθούν δράσεις υποκατάστασης του πετρελαίου θέρμανσης, ως βασικού καυσίμου θέρμανσης κτιρίων, με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ηλιακά, βιομάζα, αβαθή γεωθερμία, κλπ, σε επίπεδο κτιρίου ή, μέσω δικτύων περιφερειακής θέρμανσης, σε επίπεδο γειτονιάς ή οικισμού.
Για τη Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Μ.
Ο Πρόεδρος
Δημήτριος Μαυροματίδης
Σημείωση: Αναλυτικά το κείμενο με τίτλο «Διατύπωση προτάσεων του ΤΕΕ/ΤΔΜ σχετικά με την φορολόγηση του πετρελαίου θέρμανσης και τις επιπτώσεις στη Δυτική Μακεδονία» είναι αναρτημένο στο www.tdm.tee.gr