Στο πλαίσιο της Θεματικής Συνάντησης της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος, με αντικείμενο την «Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και Περιφερειακή Αποκέντρωση: Υφιστάμενη κατάσταση και προτάσεις στο πλαίσιο διαλόγου για την μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης», που πραγματοποιήθηκε σήμερα Τετάρτη 14 Ιουνίου στην αίθουσα συνεδριάσεων της ΕΝΠΕ στην Αθήνα, τέθηκαν επί τάπητος τα ζητήματα που αφορούν τις χωρικές Περιφερειακές Ενότητες καθώς και τις επικείμενες αλλαγές που εισάγει ο νέος νόμος για την Αυτοδιοίκηση.
Συγκεκριμένα, συζητήθηκαν σε βάθος ζητήματα αναφορικά με την διατήρηση και την περαιτέρω αυτονομία των χωρικών περιφερειών, καθώς μια ουσιαστική αποκέντρωση οφείλει να κινείται στην κατεύθυνση της ανεξαρτησίας και της πραγματικής αυτοδιοίκησης. Με την περαιτέρω αποκέντρωση, πέραν των δημοκρατικών στόχων που επιτυγχάνονται, δημιουργούνται καλύτερες προϋποθέσεις για την κατά τόπο ανάπτυξη.
Τα προβλήματα που ανέκυψαν από την εφαρμογή του υφιστάμενου αυτοδιοικητικού μοντέλου υποδεικνύουν και τους τρόπους για την επίλυσή τους. Η οργανωτική αυτοτέλεια των Περιφερειακών Ενοτήτων, συγκεκριμένα, αποτελεί κοινή πεποίθηση και θέση όλων πως πρέπει να τύχει θεσμικής κατοχύρωσης. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δήμων και Περιφερειών, η χώρα μας έχει το μικρότερο βαθμό αποκέντρωσης. Συνεπώς μια ουσιαστική οργανωτική αυτοτέλεια η οποία θα βασίζεται σε ξεχωριστή χρηματοδότηση και αποκέντρωση, ενώ θα διαχωρίζει την διοικητική σχέση των φορέων της, θα πρέπει να τύχει περαιτέρω θεσμικής κατοχύρωσης.
Σημαντικό επίσης, είναι το ζήτημα της προοπτικής της θέσπισης της απλής αναλογικής για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει αποδειχθεί, στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει αυτοδυναμία εμφανίζονται σοβαρά προβλήματα σχετικά με τη λήψη αποφάσεων στα συλλογικά όργανα. Μάλιστα εάν δεν υπάρξουν εγγυήσεις ή δυνατότητες για τη λήψη αποφάσεων από τα μονοπρόσωπα όργανα, είναι πιθανό να αχρηστεύεται ο θεσμός των συλλογικών οργάνων και να καθίσταται ανενεργή όλη η αυτοδιοικητική αρχή. Συνεπώς, το ζήτημα της απλής αναλογικής θα πρέπει να τύχει ιδιαίτερης επεξεργασίας εφόσον τελικά εισαχθεί προς ψήφιση.
Τέλος, η συντριπτική πλειοψηφία των παρευρισκομένων Αντιπεριφερειαρχών, συμφώνησε στην πληρέστερη θεσμική κατοχύρωση των χωρικών Περιφερειών και την μεταφορά αρμοδιοτήτων στα μονοπρόσωπα όργανα αυτών με στόχο την αποτελεσματικότερη διοίκησή τους. Προς το σκοπό αυτό, συγκροτήθηκε μια Ομάδα Εργασίας, στην οποία έχω την τιμή να είμαι μέλος, προκειμένου να επεξεργαστεί προτάσεις σχετικά με την οργανωτική αυτοτέλεια των χωρικών Περιφερειών και την θεσμική τους κατοχύρωση στην κατεύθυνση της περαιτέρω αποκέντρωσης με παράλληλη αύξηση αρμοδιοτήτων αλλά και χρηματοδότησης, προτάσεις τις οποίες θα παρουσιάσει στην ολομέλεια των Περιφερειαρχών στο πλαίσιο επικείμενης συνάντησης της ΕΝΠΕ.
Στόχος των πρωτοβουλιών αυτών είναι η θέσπιση ενός αποτελεσματικότερου αυτοδιοικητικού συστήματος, το οποίο θα είναι πιο κοντά στις ανάγκες του πολίτη και των επιχειρήσεων και το οποίο θα πραγματώνει τις αξίες της δημοκρατίας και της ισότητας στο μέγιστο βαθμό.