Άρθρο 1: Απόσχιση και εισφορά δύο λιγνιτικών κλάδων της Δ.Ε.Η Α.Ε σε δύο νέες εταιρείες.
Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, θα δημιουργηθούν δύο νέες εταιρείες από απόψη ενεργητικού, παθητικού και ανθρώπινου δυναμικού με μοναδικό μέτοχο την Δ.Ε.Η Α.Ε και σκοπό την εξόρυξη λιγνίτη και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη. Στις εταιρείες αυτές, θα εισφερθουν από την Δ.Ε.Η ο κλάδος της ηλεκτροπαραγωγής που προέρχεται από τον Α.Η.Σ Μελίτης και στην δεύτερη αυτός, που προέρχεται από τις μονάδες της Μεγαλόπολης. Η μεταβίβαση περιλαμβάνει, όχι μόνο τα πάγια στοιχεία, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της επιχείρησης, αλλά και τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης της ΔΕΗ Α.Ε επί συγκεκριμένων κοιτασμάτων λιγνίτη και ειδικότερα αυτών του Κλειδιού,της Βεύης, των Λόφων,της Μελίτης και εκείνων, που τροφοδοτούν τις μονάδες 3 και 4 της Μεγαλόπολης.
Αντικείμενο, δηλαδή, της διαγωνιστικής διαδικασίας για την εύρεση επενδυτή, δεν είναι μόνο οι μονάδες παραγωγής της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης, αλλά και το ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΟΡΥΧΕΙΩΝ του Δήμου Φλώρινας και των λιγνιτικών κοιτασμάτων που τροφοδοτούν τις μονάδες της Μεγαλόπολης.
Επομένως, δεν πρόκειται για διαρθρωτικά μέτρα ανοίγματος του ανταγωνισμού και κατάργησης του μονοπωλιακού χαρακτήρα της Δ.Ε.Η στο λιγνίτη αλλά για ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (μονάδες και ορυχεία). Είναι, δε αξειοσημείωτο ότι, στη παράγραφο 5 του άρθρου 1 του σχεδίου νόμου, ρητά αναφέρεται ότι, τα αναφερόμενα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού, που απαριθμούνται είναι τα ελάχιστα που απαιτούνται για την εκπλήρωση των ελληνικών δεσμεύσεων, πράγμα που σημαίνει, ότι επιτρέπεται στην πορεία να προστεθούν όσα στοιχεία απαιτούνται, χωρίς εκ των προτέρων να εξειδικεύονται στο νόμο.
Ως εκ τούτου, η Δ.Ε.Η χάνει εντελώς την συμμετοχή της στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την παρουσία της στον ενεργειακό άξονα της Δυτικής Μακεδονίας. Φυσικά, στην αρχή του νομοσχεδίου, γίνεται λόγος για συμμόρφωση της Ελληνικής Κυβέρνησης στις δεσμεύσεις που ανέλαβε απέναντι στην Ευρωπαΐκή Επιτροπή σχετικά με την πρόσβαση στο λιγνίτη. Αυτό είναι εντελώς ψευδές, διότι:
Σύμφωνα με το περιεχόμενο της αρχικής απόφασης της Ευρωπαΐκής Επιτροπής και του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαΐκής Ένωσης για να διορθωθούν τα αντίθετα προς τον ανταγωνισμό κρατικά μέτρα που διαπιστώθηκαν με την απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008, η Ελληνική Δημοκρατία έπρεπε να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο προκειμένου να χορηγήσει μέσω διαγωνισμών δικαιώματα εκμεταλλεύσεως επί των κοιτασμάτων λιγνίτη της Δράμας, Ελασσόνας, Βεύης και Βεγόρας σε άλλες επιχειρήσεις, πλην της Δ.Ε.Η Α.Ε, εκτός εάν δεν υποβληθεί άλλη αξιόπιστη προσφορά.
Αυτή η απόφαση έγινε το πρόσχημα για την επικείμενη πώληση των λιγνιτικών μονάδων και βάσει αυτής εκδόθηκε η υπ' αρ. πρωτ. 47/19-05-2017 απόφαση (ΦΕΚ Α' 72/19.05.2017). Η δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης, ήταν εντελώς περιττή και άσχετη με το περιεχόμενο των ευρωπαΐκων αποφάσεων, οι οποίες μπορούσαν να υλοποιηθούν με τον ισχύοντα Μεταλλευτικό Κώδικα. Η αλήθεια είναι ότι, η απόφαση της Ευρωπαΐκής Επιτροπής, αφορά μόνο το άνοιγμα του ανταγωνισμού στην εκμετάλλευση του λιγνίτη (που σχεδόν μονοπωλιακά κατέχει έως σήμερα η Δ.Ε.Η Α.Ε ) και καμία σχέση δεν έχει με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
ΆΡΘΡΟ 2: Διαδικασία, ολοκλήρωση και συνέπειες της απόσχισης και εισφοράς των κλάδων.
Στο άρθρο αυτό, που έχει στόχο την πλήρη επιτάχυνση της διαδικασίας απόσχισης, επιλύονται μια σειρά διαδικαστικών θεμάτων για την ολοκλήρωση της τελευταίας. Καταρχήν, τίθεται ως καταληκτική ημερομηνία η 31η Μαΐου του 2018 για το Δ.Σ της Δ.Ε.Η, το οποίο θα πρέπει έως τότε να έχει εγκρίνει τους όρους της απόσχισης και τις λογιστικές καταστάσεις αυτής. Γενικότερα, προβλέπεται μια οριακά εξαιρετική διαδικασία, που αφορά σύντμηση προθεσμιών και ειδικές προβλέψεις επίλυσης κάθε διαδικαστικού θέματος, που θα ανακύψει κατά την διενέργεια των απαιτούμενων πράξεων απόσχισης και αφορά κάθε εμπλεκόμενο φορέα και κάθε πιθανή διοικητική διαδικασία.
Μάλιστα, ρητά προβλέπεται ότι, οι αρμόδιες αρχές επανεκδίδουν, τροποποιούν και παρατείνουν κατα προτεραιότητα και το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2018 όλες τις άδεις, παραχωρήσεις, επιχορηγήσεις και εγκρίσεις, που αφορούν την απόσχιση, ενώ η Ρ.Α.Ε υποχρεούται να εκδώσει χωρίς καθυστέρηση (αμελλητί) νέα αυτοτελή άδεια για τις μονάδες που θα πωληθούν.
Όλες οι έννομες σχέσεις της Δ.Ε.Η Α.Ε, που αφορούν τους εργαζόμενους και περιλαμβάνονται στη σύμβαση απόσχισης, μεταφέρονται στις νέες εταιρείες. Μάλιστα προβλέπεται ότι, στα βιβλία των νέων εταιρειών μονο τα υπόλοιπα ισολογισμού κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης θα εγγράφονται και η υποχρέωση καταβολής Φ.Π.Α των κλάδων προς απόσχιση, θα εξακολουθούν να επιβαρύνουν την Δ.Ε.Η και όχι τις νέες εταιρείες. Εν ολίγοις, οι δύο νέες εταιρείες, μέσω των οποίων θα γίνει η πώληση των μονάδων και η εκχώρηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων (με την μεταβίβαση των μετοχών εκδόσεως τους), θα αφήσουν μέρος των φορολογικών υποχρεώσεων τους στην Δ.Ε.Η Α.Ε.
ΆΡΘΡΟ 3: Πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας για την ολοκλήρωση της αποεπένδυσης.
Προβλέπεται η μεταβίβαση του συνόλου των μετοχών εκδόσεως των νέων εταιρείων απο την Δ.Ε.Η σε ιδιώτες μέσω ανοικτού, διεθνούς, πλειοδοτικού διαγωνισμού, που θα πρέπει να έχει προκηρυχθεί έως τις 31 Μαΐου του 2018, (δηλαδή, την ίδια ημέρα που το Δ.Σ της Δ.Ε.Η θα πρέπει να έχει εγκρίνει την πράξη απόσχισης) και θα ολοκληρωθεί έως τον Οκτώβριο του 2018. Παράλληλα, προβλέπονται ένας διεθνής ανεξάρτητος εκτιμητής, δυνητικά δύτερος και ένας εντολοδόχος παρακολούθησης εκ μέρους της Ευρωπαΐκής Επιτροπης. Το τίμημα, δηλαδή, θα προκύψει από τις εκτιμήσεις αυτών, ενώ η Ευρώπη θα έχει άμεση ανάμειξη στην διαδικασία αγοραπωλησίας του ελληνικού εθνικού πλούτου, ασκώντας μέσω του οριζόμενου εντολοδόχου αποφασιστικές αρμοδιότητες.
ΆΡΘΡΟ 4: Εργασιακές σχέσεις των εργαζόμενων στους δύο κλάδους
Τα εργασιακά δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του προσωπικού της Δ.Ε.Η, που απασχολείται στους κλάδους που αποσχίζονται, μεταβιβάζονται στις νέες εταιρείες και μετά την μεταβίβαση των μετοχών των τελευταίων στον ιδιώτη, θα διαμορφωθεί νέο εργασιακό καθεστώς και ρητά θα μπορούν οι νέες εταιρείες (δηλάδη οι ιδιώτες) να προβαίνουν σε απολύσεις εργαζομένων έως και 6 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της απόσχισης. Επομένως, οι εργαζόμενοι είναι εντελώς εκτεθειμένοι σε απολύσεις ενώ το εργασιακό τους καθεστώς θα διαμορφωθεί από την αρχή.
ΑΡΘΡΟ 5: Ευθύνη της Δ.Ε.Η και των νέων εταιρειών
Προκειμένου να καμφθούν πιθανές αντιδράσεις των μελών του Δ.Σ της Δ.Ε.Η στην παράγραφο 4, προβλέπεται ότι, οι ενέργειες και οι αποφάσεις των μελών των Διοικητικών συμβουλίων της Δ.Ε.Η Α.Ε, που αφορούν την υλοποίηση της απόεπενδυσης, συνιστούν εκπλήρωση νόμιμης υποχρέωσης αυτών. Αυτο σημαίνει ότι, η απόχη απο τις ενέργειες αυτές, γεννά πειθαρχική, διοικητική και ποινική ευθύνη των πιθανώς διαφωνούντων μελων. Η διάταξη αυτή, επιδιώκει να θέσει προ των ευθυνών τους τα μέλη του Δ.Σ της Δ.Ε.Η, θεσπίζοντας χωρίς όρους ένα ιδιόμορφο "αδίκημα" σε όσους δεν υπακούσουν, θίγοντας ευθέως την ανεξαρτησία της ψήφου τους.
ΆΡΘΡΟ 6: Εισφορά δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη στις νέες εταιρείες
Εξειδικεύεται, περαιτέρω, η πρόβλεψη του άρθρου 1 και τα αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης των λιγνιτικών κοιτασμάτων Φλώρινας και Αρκαδίας, εκχωρούνται στον ιδιώτη επενδυτη, που θα αναδειχθεί πλειοδότης στον διαγωνισμό. Μάλιστα, θεωρείται ότι, αυτό γίνεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος, για την ορθολογική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και για την επάρκεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Η αλήθεια είναι ότι, με την διάταξη αυτή το Ελληνικό Δημόσιο σταματά να έχει οποιαδήποτε σχέση με τον προγραμματισμό της ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας, καθώς αυτή θα καθορίζεται πλέον από τον ιδιώτη παραχωρησιούχο. Για το τμήμα του ορυχείου της Βεύης που ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο, θα διεξαχθεί διαγωνισμός και ο ιδιώτης θα μπορεί να διατηρήσει τους ίδιους (άδικους) όρους της τελευταιάς υπογραφείσας σύμβασης. Αυτο προκύπτει, από το γράμμα του νόμου, ο οποίος προβλέπει ως περιορισμό για την νέα εκχώρηση "όχι δυσμενέστερους από την τελευταία υπογραφείσα σύμβαση όρους".
ΑΡΘΡΟ 7: Ειδικό τέλος δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη.
Η ολοκλήρωση της φτωχοποίησης της περιοχής, επέρχεται με την διάταξη αυτή, που ΚΑΤΑΡΓΕΙ ΤΟΝ ΤΟΠΙΚΟ ΠΟΡΟ και τον αντικαθιστά με το λεγόμενο ειδικό τέλος, το οποίο θα ανέρχεται σε 1,20 ευρώ ανά μεγαβατώρα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη. Ο τοπικός πόρος, υπολογιζοταν σε ποσοστό 0,4% επί του κύκλου εργασιών της Δ.Ε.Η. Το τέλος αυτό, υπολογίζεται αποκλειστικά σε σχέση με την παραγωγή ηλκερικής ενέργειας από λιγνίτη (άρα συναρτάται άμεσα με τις μονάδες που συμμετέχουν στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό και εγχέουν ενέργεια στο συστημα) και όχι σε σχέση με το σύνολο των εργασιών της επιχείρησης. Τα ποσά που θα εισπράττει (αν τα εισπράττει, καθώς λόγω της κατά προτεραιότητας εισαγωγής των Α.Π.Ε στο σύστημα, οι μονάδες είτε τίθενται εκτός είτε λειτουργούν περιορισμένα) η περιοχή θα είναι ψίχουλα.
ΆΡΘΡΟ 8: Καταργούμενες διατάξεις
Ρητά επιβεβαιώνεται η κατάργηση του άρθρου 20 του ν. 2446/1996, μια ιστορική κατάκτηση της Δυτικής Μακεδονίας. Η φωτοχοποίηση της περιοχής σε μια φράση.
Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που προκαλεί το αίσθημα δικαίου και είναι πέρα από κάθε λογική εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος. Καταργεί τον τοπικό πόρο, εκποιεί τον εθνικό πλούτο, προβλέπει απόλυτα δικαιώματα της Ευρωπαΐκής Επιτροπής στην διαδκασία αγοραπωλησίας, δεν αναφέρει τίποτα για το κόστος και τις υλοποιήσεις των μετεγκαταστάσεων, ανοίγει την πόρτα των απολύσεων, δημιουργεί ιδιόμορφα "αδικήματα" για τους διαφωνούντες στο Δ.Σ της Δ.Ε.Η και θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος της χώρας. Είναι το σχέδιο διευκόλυνσης του ιδιώτη αγοραστή. Και ένα κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί χάριν του ιδιωτικού συμφέροντος, εκτός αν επιδιώκει την δημιουργία προτεκτοράτων.
Ελισσάβετ Παναγιωτίδου
Δικηγόρος-ΜΔΕ Δίκαιο και Μηχανική της Ενέργειας, ΑΠΘ
Πρ. Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας,
Περιβάλλοντος & Μεταφορών Δυτικής Μακεδονίας
Ανεξάρτητη Περιφερειακή Σύμβουλος
On Friday, March 23, 2018 1:44 PM, Elissa Pana
Ο μύθος της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας
Η ενέργεια και η γεωπολιτική είναι έννοιες άρρηκτα εξαρτημένες, καθώς πάντα η ενεργειακή πολιτική μιας χώρας συνδέεται άμεσα με τον γεωπολιτικό της προσδιορισμό. Επόμενως, η εφαρμογή του μοντέλου του κρατικού μονωπολίου ή του μοντέλου της ελεύθερης αγοράς στον τομέα της ενέργειας ή με πολύ απλά λόγια, το ποιός θα διαχειρίζεται τις ενεργειακές δραστηριότητες ενός κράτους (παραγωγή, διανομή, αγορά) ταυτίζεται με το αν η χώρα αυτή θα έχει ενεργειακή αυτάρκεια ή οχι.
Το μοντέλο του κρατικού μονωπολίου, εγκαταλείφθηκε ήδη από το έτος 1990 και η απελευθέρωση της ευρωπαΐκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου,άρχισε να υλοποιείται με τις τρείς δέσμες ευρωπαΐκών οδηγιών και ευρωπαΐκών κανονισμών, τα έτη 1996, 2003, και το διάστημα των ετών 2008 έως 2009. Οι κανόνες αυτές, εισήγαγαν τον περίφημο στόχο της ευρωπαΐκής "εσωτερικής" αγοράς ενέργειας και την έννοια του "ανταγωνισμού", στο όνομα του οποίου έγιναν και γίνονται τα μεγαλύτερα εθνικά εγκλήματα στον τομέα της ενέργειας.
Εκτός από την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εισάγεται και η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς για όλους τους πελάτες-καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι θα μπορούν πλέον ελεύθερα να επιλέγουν τον προμηθευτή τους, ενώ θεσπίζεται η υποχρέωση όχι μόνο λογιστικού αλλά και νομικού διαχωρισμού της δραστηριότητας του Διαχειριστή των δικτύων (μεταφοράς ή διανομής) από άλλες δραστηριότητες στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό και αναφορικά με τον εθνικό τομέα ηλεκτρικής ενέργειας, η γνωστή καθετοποιημένη Δ.Ε.Η Α.Ε διεσπάσθη και δημιουργήθηκαν υποχρεωτικά δια αποσχίσεως δύο θυγατρικές εταιρείες (Α.Δ.Μ.Η.Ε Α.Ε, Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε Α.Ε.) Ωστόσο, οι οδηγίες αυτές ποτέ δεν έθιξαν ζητήματα ιδιοκτησίας των δικτύων, επέβαλαν, όμως, την υποχρέωση του αυστηρού νομικού διαχωρισμού των ιστορικών παρόχων.
Η απελευθέρωση, λοιπόν, της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αποτελούσε έναν μακροπρόθεσμο ευρωπαΐκό σχεδιασμό, που η Ελλάδα ενσωμάτωσε στην εθνική της πολιτικής εντελώς άκριτα και επιπόλαια, υπηρετώντας, τρείς εγκληματικούς για το δημόσιο συμφέρον, στόχους:
Την μετατροπή της ενέργειας από δημόσιο αγαθό σε ένα πανάκριβο εμπόρευμα, μονωπολιακής ιδιωτικής εκμετάλλευσης.
Την μεταβίβαση των ενεργειακών δραστηριοτήτων της στους γνωστούς και μη εξαιρετέους κρατικοδίαιτους "επενδυτές", που συντηρούσε και συντηρεί η τσέπη των εξαθλιωμένων οικονομικά Ελλήνων πολιτών.
Την απώλεια της ενεργειακής της αυτάρκειας της χώρας και τη μετατροπή της σε μια απόλυτα ενεργειακά εξαρτωμενη χώρα στα πλαίσια της Ευρώπης.
Τα μέσα υλοποίησης αυτών των στόχων, ήταν τα εξής:
Ο ευρωπαϊκός στόχος διείσδυσης των Α.Π.Ε στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και οι εθνικές νομοθετικές παρεμβάσεις για την προώθηση των Α.Π.Ε.
Η συνθήκη για την κλιματική αλλάγη.
Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Ρύπων (Emission Trading System-ΕU ETS), η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων και η απεξαρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Η Εγγυημένη Τιμή Συστήματος για τις Α.Π.Ε (Feed-in-Tariff, FiT) και η επιρροή της στην διαμόρφωση της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ).
Το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (Ε.Τ.ΜΕ.ΑΡ), το Ειδικό Τέλος Λιγνίτη και τα Δικαιώματα Εκπομπών Αερίων Ρύπων.
Οι αποφάσεις της Ευρωπαΐκής Επιτροπής και του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαΐκής Ένωσης για τον λιγνίτη.
Τα μνημόνια, ήταν μια εξαιρετική πολιτική επιλογή, που εξασφάλισε την υλοποίηση των στόχων αυτών από την πλευρά της χώρας μας σε ένα δεύτερο, εκτός από αυτό των ευρωπαΐκων δεσμέυσεων, επίπεδο. Ενδεικτικά, ο Ν.4336/2015 (Μνημόνιο 3) προέβλεψε τη μείωση του μεριδίου της Δ.Ε.Η Α.Ε στην λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ο Ν.4389/2016, εισήγαγε τις ρυθμίσεις για τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό Α.Δ.Μ.Η.Ε Α.Ε από Δ.Ε.Η Α.Ε και τις ρυθμίσεις σχετικά με τις δημοπρασίες ενέργειας (ΝΟΜΕ). Σε απλές δανειακές συμβάσεις, δηλαδή, καθορίζονται ο τρόπος και τα μέσα εξόφλησης του δανείου με όρους που ρυθμίζουν ζητήματα άσχετα με τη δανειοδότηση!
Μεγάλο και επίκαιρο ζήτημα είναι η διαστρέβλωση του περιεχομένου των απόφασεων της Ευρωπαΐκής Επιτροπής και του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαΐκής Ένωσης σχετικά µε τη χορήγηση ή τη διατήρηση σε ισχύ από την Ελληνική ∆ηµοκρατία δικαιωµάτων για την εξόρυξη λιγνίτη υπέρ της ∆ηµόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισµού. Σύμφωνα με το περιεχόμενο της αρχικής απόφασης, για να διορθωθούν τα αντίθετα προς τον ανταγωνισμό κρατικά μέτρα που διαπιστώθηκαν με την απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008, η Ελληνική Δημοκρατία έπρεπε να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο προκειμένου να χορηγήσει μέσω διαγωνισμών δικαιώματα εκμεταλλεύσεως επί των κοιτασμάτων λιγνίτη της Δράμας, Ελασσόνας, Βεύης και Βεγόρας σε άλλες επιχειρήσεις, πλην της Δ.Ε.Η Α.Ε, εκτός εάν δεν υποβληθεί άλλη αξιόπιστη προσφορά.
Αυτή η απόφαση έγινε το πρόσχημα για την επικείμενη πώληση των λιγνιτικών μονάδων και βάσει αυτής εκδόθηκε η υπ' αρ. πρωτ. 47/19-05-2017 απόφαση (ΦΕΚ Α' 72/19.05.2017) για την λεγόμενη αποεπένδυση, η οποία θα αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της λιγνιτικής ισχύος της Δ.Ε.Η Α.Ε. Η δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης, ήταν εντελώς περιττή και άσχετη με το περιεχόμενο των ευρωπαΐκων αποφάσεων, οι οποίες μπορούσαν να υλοποιηθούν με τον ισχύοντα Μεταλλευτικό Κώδικα. Η αλήθεια είναι ότι, η απόφαση τςη Ευρωπαΐκής Επιτροπής, αφορά μόνο το άνοιγμα του ανταγωνισμού στην εκμετάλλευση του λιγνίτη (που σχεδόν μονωπολιακά κατέχει η Δ.Ε.Η Α.Ε ) και καμία σχέση δεν έχει με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας! Αυτά γίνονται, όμως, όταν οι ιδιώτες (που προσέφυγαν με καταγγελίες κατα της Δ.Ε.Η Α.Ε και του Ελληνικού Δημοσίου) ζητούν πρόσβαση στα ορυχεία και εμείς δίνουμε μαζί και τις μονάδες!
Σήμερα έχει ολοκληρωθεί η αυτοδίκαιη και χωρίς αντάλλαγμα μεταβίβαση από το Ελληνικό Δημόσιο 79.165.114 μετοχών ΔΕΗ (ποσοστό 34,123%) στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) Α.Ε, δηλαδή η τελευταία κατέχει άμεσα το 34,123% των μετοχών της ΔΕΗ και έμμεσα το 17% μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
Η προναμιακή πρόσβαση των Α.Π.Ε στην ηλεκτροπαραγωγή (με τα γνωστά σκάνδαλα βλ. ελλεματικοί λογαριασμοί Λ.ΑΓ.Η.Ε κ.τ.λ) και η επιβάρυνση του λιγνίτη με επιπρόσθετα κόστη, εξαιτίας περιβαλλοντικών δεσμεύσεων (η Ευρώπη ελέγχει την ενεργειακή πολιτική των κρατών έμμεσα μέσω της περιβαλλοντικής πολιτικής), πέτυχαν τον στόχο απαξίωσης του λιγνίτη, του κατεξοχήν φθηνότερου καυσίμου, προκειμένου η εκμετάλλευση του να δοθεί όσο-όσο σε ιδιώτες, οι οποίοι δεν είναι άγνωστοι ή απροσδιόριστοι αριθμητικά αλλά καθορίζουν την ενεργειακή πολιτική, συνομιλώντας απευθείας με τους "εταίρους". Τα ασύγκριτα πλεονεκτήματα του λιγνίτη, δηλαδή, αποδομήθηκαν σταδιακά προκειμένου, αφενός η χώρα να χάσει το εθνικό της καύσιμο, αφετέρου οι ιδιώτες (επιδοτούμενοι από τις τσέπες των ελλήνων) να τα καρπώνονται μονωπολιακά. Μεγάλη σύμπτωση το γεγονός ότι, κάθε φορά που ανακύπτει ζήτημα εκχώρησης του εθνικού ενεργειακού πλούτου, δημοσιεύεται και μια μελέτη περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ενοχοποίηση του λιγνίτη!
Δεν είναι, λοιπόν, ούτε η ευρώπη υπεύθυνη ούτε τα μνημόνια για την κατάντια μας. Ο συμβιβασμός είναι η αιτία. Ενας διαχρονικός συμβιβασμός ξένων και εγχώριων συμφερόντων, που συμμάχησαν προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους στόχους τους. Και σε αυτή την διαδρόμη, βρήκαν πολλούς πρόθυμους να βοηθήσουν. Είναι άλλο να συνομιλείς με ένα κράτος και άλλο να συνομιλείς με δύο- τρείς εταιρείες ενεργειακών συμφερόντων. Απλή απόδειξη, οι συμμετέχοντες στο market test! Η έξαρση των εθνικών ζητημάτων δεν ειναι τυχαίο ότι, λαμβάνει χώρα ενώ στην Ελλάδα και στην Δυτική Μακεδονία, υπαρχουν ανοιχτά ενεργειακά ζητήματα. Το ζήτημα δεν είναι ούτε συνδικαλιστικό, ούτε τρόπος διόρθωσης των παθογενειών της Δ.Ε.Η. Είναι ζήτημα βαθιάς εθνικής προδοσίας. Δυστυχώς, όμως η περιοχή είναι έρμαιο αυτής της ανίερης και διαχρονικής συμμαχίας. Τα συλλογικά όργανα της απέχουν συστηματικά από την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού.Και αυτά τα περίφημα χαλιά που κάποιοι δεν θα "έστρωναν" στα συμφέροντα, όχι μόνο στρώθηκαν αλλά έχουν τελικά πολύ υψηλό κοστολόγιο για την Δυτική Μακεδονία.
Ελισσάβετ Παναγιωτίδου
Δικηγόρος-ΜΔΕ Δίκαιο και Μηχανική της Ενέργειας, ΑΠΘ
Πρ. Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας,
Περιβάλλοντος & Μεταφορών Δυτικής Μακεδονίας
Ανεξάρτητη Περιφερειακή Σύμβουλος