ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «Διαρθρωτικά μέτρα για την πρόσβαση στο λιγνίτη και το περαιτέρω άνοιγμα της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συζητάμε σήμερα ένα μείζονος πολιτικής σημασίας νομοσχέδιο, η ψήφιση του οποίου θα αλλάξει ριζικά την άσκηση της ενεργειακής πολιτικής, που ασκείται από το κράτος. Θα αλλάξει ο ενεργειακός χάρτης της χώρας και η ΔΕΗ θα περάσει σε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας, άγνωστο με βάση τα σημερινά δεδομένα.
Έχουμε μπροστά μας ορισμένα βασικά δεδομένα:
1ον) υπάρχει μια σοβαρή υποχρέωση της Ελλάδας ώστε να συμμορφωθεί προς το ευρωπαϊκό δεδικασμένο αλλά και προς τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την λήψη μέτρων που θα καταργήσουν την μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στον λιγνίτη. Πρόκειται για αμετάκλητες αποφάσεις που δεσμεύουν την ελληνική κυβέρνηση και την υποχρεώνουν να ρυθμίσει το ζήτημα της λιγνιτικής παραγωγής ενέργειας.
2ον) η συμμόρφωση αυτή πρέπει να γίνει με έναν δίκαιο και ορθολογικό τρόπο που δεν θα διαταράσσει τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, την εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος αλλά και το μέλλον της ΔΕΗ. Με άλλα λόγια το ζήτημα είναι πρωτίστως εθνικό και όχι στενά τοπικό.
Ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας δεν πρέπει να κινδυνέψει ούτε στο ελάχιστο. Η ΔΕΗ που θα προκύψει μετά την επιχειρούμενη αποεπένδυση πρέπει να είναι σε θέση να λειτουργήσει με αυτάρκεια και ανταγωνιστικότητα.
Εξασφαλίζει όμως το νομοσχέδιο αυτό τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας με όρους δημοσίου συμφέροντος;
Η παρουσία της ΔΕΗ στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου και ειδικότερα στην Φλώρινα, στην Κοζάνη και στη Μεγαλόπολη είναι διαχρονική. Εκεί βρίσκεται η καρδιά της ενεργειακής παραγωγής της χώρας. Οι περιοχές αυτές έχουν υποστεί επί δεκαετίες όλη την περιβαλλοντική επιβάρυνση έχοντας μια μικρή ανταπόδοση συγκριτικά με τα προβλήματα που έχουν προκύψει. Χιλιάδες εργαζόμενοι της ΔΕΗ στις περιοχές αυτές αγωνιούν για το εργασιακό τους μέλλον. Υπάρχουν οικισμοί υπό διαδικασία μετεγκατάστασης εξαιτίας της λειτουργίας των ορυχείων. Χιλιάδες εκτάσεις γης έχουν απαλλοτριωθεί με σκοπό να εξυπηρετήσουν την λειτουργία της επιχείρησης. Η ίδια η ΔΕΗ και συγκεκριμένα η θυγατρική της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ προχωράει σε μια σειρά από έργα, όπως η μονάδα βιομάζας στον ΑΗΣ Αμυνταίου. Πρόκειται για μια διαχρονική και σημαντική δραστηριότητα, η οποία είναι σε εξέλιξη.
Όλα αυτά τα δεδομένα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη στην διαδικασία της αποεπένδυσης που ακολουθείται. Η αποεπένδυση αυτή που εξειδικεύεται στους ΑΗΣ Μελίτης και Μεγαλόπολης 3 και 4 αλλά και στα ορυχεία πέριξ αυτών οφείλει να εξασφαλίσει μια ομαλή μετάβαση στο νέο πλαίσιο λειτουργίας.
Ειδικά για την Μελίτη Φλώρινας πρέπει να εξασφαλιστεί ΡΗΤΑ η απρόσκοπτη συνέχιση του έργου της Τηλεθέρμανσης της Φλώρινας αλλά και της Μελίτης. Είναι δυο μεγάλα αναπτυξιακά έργα απολύτως απαραίτητα για τον δύσκολο χειμώνα της περιοχής. Πρέπει να εξασφαλιστεί ΡΗΤΑ το μέλλον της μετεγκατάστασης της Αχλάδας τόσο από άποψη χρηματοδότησης όσο και από τεχνική άποψη.
Απόλυτη προτεραιότητα της νέας διαδικασίας πρέπει να είναι η δίχως όρους και προϋποθέσεις εξασφάλιση των εργασιακών σχέσεων και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Καμία απόλυση και για κανέναν λόγο δεν πρέπει να γίνει δεκτή. Χωρίς την εξασφάλιση του ανθρώπινου δυναμικού των προς αποεπένδυση μονάδων και ορυχείων δεν μπορούμε να μιλάμε για δίκαιη διαδικασία.
Στα απολύτως αναγκαία στοιχεία που πρέπει να εξασφαλιστούν είναι και η ανταποδοτικότητα προς τις τοπικές κοινωνίες. Η συμβολή του προβλεπόμενου από το νομοσχέδιο ειδικού τέλους δεν μοιάζει απολύτως ικανοποιητική. Η περιβαλλοντική επιβάρυνση που υφίσταται η Δυτική Μακεδονία αλλά και η Μεγαλόπολη είναι τεράστια και η ανταπόδοση πρέπει να είναι η μεγαλύτερη δυνατή, ώστε οι τοπικές κοινωνίες να μην βγουν ζημιωμένες.
Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία που δρομολογείται πρέπει να αναρωτηθούμε τι κερδίζουμε και τι χάνουμε. Πρέπει να αναρωτηθούμε αν εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον. Αν θα είμαστε σε θέση να χαράξουμε ως κράτος την ενεργειακή μας πολιτική με αυτάρκεια και αξιοπρέπεια. Αν θα μπορέσουν οι νέες εταιρείες που θα αναλάβουν να λειτουργήσουν προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Όλα αυτά πρέπει να σκεφτούμε την ημέρα της ψηφοφορίας του νομοσχεδίου.
Ερώτηση Βουλευτή στον Υπουργό Ενέργειας κ. Σταθάκη
Άκουσα τον κύριο πρόεδρο να λέει ότι το ενεργειακό κέντρο θα μετατεθεί από Κοζάνη στην Φλώρινα. Δεν ξέρω αν πρέπει να χαρώ ή να λυπηθώ γι’ αυτό. Ουσιαστικά στην Φλώρινα τώρα ξεκινάει η συζήτηση για το θέμα αυτό γιατί τώρα μπαίνουμε στην λιγνιτική περίοδο. Αλλά βλέποντας τα πράγματα στην Κοζάνη πράγματι χωράει μεγάλη συζήτηση για το αν αυτή η μονοκαλλιέργεια που θα οδηγηθούμε από τα ενεργειακά πεδία θα έχει τα ανάλογα αποτελέσματα. Προχωράω σε ένα ερώτημα. Υπάρχει ένα νομοσχέδιο προς ψήφιση. Την Τετάρτη ψηφίζουμε. Περνάει ή δεν περνάει; Υπάρχει plan b αν δεν ψηφιστεί την Τετάρτη; Η άρνηση της ψήφου θα έχει συνέπειες στην αξιολόγηση που έχουμε μπροστά μας. Θα είναι πολύ σημαντική η απάντησή σας πάνω σε αυτό το θέμα.