ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ ΑΜΕΣΑ
Συναντήσαμε τον Κώστα Σέλτσα λίγες ώρες πριν αναχωρήσει για τα Τίρανα, προκειμένου να συμμετάσχει στην Ολομέλεια της Επιτροπής Εύξεινης Συνεργασίας.
• Δημιουργήθηκε, χθες, ένα «θέμα» μετά τη συνέντευξη που δώσατε στην Ντόιτσε Βέλε μιλώντας στη γλώσσα…
…των προγόνων μου. Μίλησα στη γλώσσα που με συνόδευσε μέχρι τα οκτώ μου χρόνια, όταν πήγαινα πλέον στο δημοτικό και μάθαμε τα ελληνικά. Είμαστε η τελευταία γενιά που είχε άλλη μητρική γλώσσα, ενώ από εκεί και πέρα τα παιδιά μας μεγάλωσαν μιλώντας ελληνικά.
• Γιατί αποκαλούν «ιδίωμα» αυτή τη γλώσσα;
Το λένε «ιδίωμα», επειδή είναι φανερό ότι αποφεύγεται να δοθεί το όνομα που του ταιριάζει. Πάντως, αλλιώς ονόμαζε τη γλώσσα αυτή ο Παύλος Μελάς ή η Πηνελόπη Δέλτα ή ο Στρατής Μυριβήλης. Εδώ τα λέγανε μακεδονίτικα, ντόπικα κ.λπ. Εν πάση περιπτώσει, είναι μια γλώσσα που θέλει σεβασμό, όπως όλες οι γλώσσες του κόσμου. Εγώ δεν έμαθα ούτε τη γραφή ούτε την ανάγνωσή της, ήταν όμως η γλώσσα που μιλούσαμε μεταξύ μας. Για τον λόγο αυτόν και στη συνέντευξη που έδωσα χρησιμοποίησα ελληνικούς όρους, για να είμαι ακριβής.
Ηταν μια σύντομη συνέντευξη, στην οποία είπα ότι είμαι βουλευτής Φλώρινας, ότι για μένα και την Αριστερά που αγωνιζόμαστε χρόνια είναι μια πολύ μεγάλη μέρα, ευχαρίστησα τους δύο ηγέτες γι’ αυτήν τους την πρωτοβουλία και συμπλήρωσα πως πιστεύω ότι οι λαοί που ζουν κοντά στα νερά των Πρεσπών θα ζήσουν ειρηνικά, θα μιλούν, θα συνεργάζονται και θα συνεννοούνται. Ποτέ όμως δεν προσδιορίστηκα εθνικά με διαφορετικό τρόπο κι αυτό είναι γνωστό σε όλους!
• Η εγκατάλειψη της Φλώρινας είναι μόνο αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης; Πριν από το 1992, διέσχιζαν τα σύνορα εκατοντάδες άνθρωποι και γέμιζαν την αγορά και τη ζωή της πόλης. Εκτιμάτε ότι θα αρθούν πλέον τα εμπόδια;
Πριν από όλα, για να γίνει αυτό, πρέπει να αρθεί ο φόβος. Ο φόβος για τον διπλανό, για τον γείτονά μας. Πιστεύω ότι αυτό, προχθές, το πετύχαμε με την προοπτική της τελικής συμφωνίας και με την προοπτική η χώρα αυτή να μπει στην Ευρώπη, στην οποία συνυπογράφω και συμφωνώ. Για την είσοδο στο ΝΑΤΟ έχω άλλη άποψη, αλλά αυτό είναι θέμα της χώρας και δεν μπορούμε να υπεισέλθουμε στις επιλογές της.
Η αρχή της παρακμής της Φλώρινας ξεκίνησε από το εμπάργκο, αυτό πλέον το παραδέχονται όλοι διακομματικά. Δυστυχώς, αυτοί που συμμετείχαν στα συλλαλητήρια ήταν και πολλοί επαγγελματίες που βίωσαν τη μεγάλη εγκατάλειψη λόγω του εμπάργκο και, φυσικά, στη συνέχεια με την οικονομική κρίση. Οι επισκέψεις, σύμφωνα με στοιχεία που υπάρχουν στη Βουλή (από το υπ. Τουρισμού), από τη γειτονική χώρα ξεπερνούν τα πέντε εκατομμύρια τον χρόνο.
Ο συνολικός πληθυσμός της χώρας είναι 1,6 εκατ., που σημαίνει ότι τουλάχιστον 10 φορές τον χρόνο οι άνθρωποι έρχονται στην Ελλάδα. Δυστυχώς, όμως, δεν προσεγγίζουν πια τη Φλώρινα, παρά μόνον για να ψωνίσουν από τα Lidl. Οι περισσότεροι γείτονές μας επισκέπτονται τη Θεσσαλονίκη κι αυτός ο κόσμος, προφανώς, ενισχύει την κίνηση και την αγορά της πόλης.
• Είναι μια συμφωνία που θα χτιστεί βήμα βήμα. Εκτιμάτε ότι θα υπάρξει ανάσα και για τον νομό της Φλώρινας για τους κατοίκους των Πρεσπών;
Πρέπει να υπάρξει αυτή η ανάσα. Με το άνοιγμα του μεθοριακού σταθμού, το οποίο -δεν σας κρύβω- το πρότεινα πρώτος μαζί με τον δήμαρχο των Πρεσπών, και ο πρωθυπουργός συμφώνησε και, τον Σεπτέμβρη, στα Πρέσπεια το αποδέχτηκε και το εξήγγειλε. Είμαστε, επιτέλους, στη διαδικασία να ανοίξει ο μεθοριακός σταθμός στην περιοχή του Λαιμού, που τον είχε κλείσει η χούντα, το 1967.
Είναι ένα μεγάλο βήμα. Οι τουρίστες θα πηγαινοέρχονται, αλλά βασικά θα ισχύουν όλα όσα συνεπάγεται η έννοια των ανοιχτών συνόρων: διέλευση ιδεών, ανθρώπων, εμπορευμάτων, κουλτούρας και πολιτισμών. Σε αυτό το υπέροχο μέρος, το όποιο μοιραζόμαστε και το οποίο πρέπει να διαφυλάξουμε και περιβαλλοντικά. Εδώ σημειώνω ότι ήμουν εισηγητής του Νομοσχεδίου για το πάρκο Πρεσπών, το οποίο ήταν μεγάλο αίτημα και, επιτέλους, μετά τη συμφωνία πρέπει να βάλουμε ως προτεραιότητα: τη διαφύλαξη αυτού του σπουδαίου βιότοπου, που συμπεριλαμβάνει και τις τρεις χώρες.
• Εάν σας έλεγα ότι η χθεσινή εικόνα των Πρεσπών ήταν σαν πλάνα από ταινία του Αγγελόπουλου με happy end, θα συμφωνούσατε;
Ηταν πολύ συγκινητικό, ο κόσμος που συμμετείχε εκεί καλοπροαίρετα συγκινήθηκε, όλοι μας. Περιμέναμε πολλά χρόνια να βρεθεί λύση σε αυτό το θέμα. Εκκρεμότητα όχι τριάντα, αλλά εβδομήντα χρόνων. Πρέπει πια να λυθεί και το πρόβλημα με τους πολιτικούς πρόσφυγες, που βέβαια είναι μεταγενέστερο. Δυστυχώς, ο κόσμος δεν γνωρίζει ότι οι άνθρωποί μας εξαιρέθηκαν από την υπουργική απόφαση Γεννηματά – Σκουλαρίκη, που επέτρεπε τον επαναπατρισμό των αγωνιστών του δημοκρατικού στρατού.
Εξαιρέθηκαν τότε μόνο οι πρόσφυγες «μη Ελληνες το γένος» κι αυτό ήταν μια μεγάλη προσβολή για τους ανθρώπους και τους αγωνιστές που γεννήθηκαν εδώ και που έδωσαν το αίμα τους. Οταν υπάρχει εμφύλιος, δυστυχώς όλοι δίνουν το αίμα τους.
• Θέλω να σας ρωτήσω γι’ αυτούς ακριβώς τους ανθρώπους που πολέμησαν στον Δημοκρατικό Στρατό και πλέον δεν πρέπει να ξεπερνούν τους 100-150. Πώς αισθάνονται ακούγοντας το ΚΚΕ σήμερα να μιλάει κατά της συμφωνίας, πώς εξηγούν τώρα τη στάση του κόμματος, την αλλαγή ακόμα και της Αλέκας Παπαρήγα;
Ειλικρινά εξεπλάγην με τη θέση και την τοποθέτηση του κ. Κουτσούμπα στη Βουλή. Με την αποχώρησή του, το ΚΚΕ ήταν σαν να αφήνει ένα κομμάτι της ιστορίας του απροστάτευτο, δυστυχώς. Είναι μεγάλο πλήγμα και έντονα εξέφρασα στους παλιούς μου συντρόφους -υπήρξα για πολλά χρόνια μέλος του ΚΚΕ- την αγανάκτησή μου. Πρέπει να επανεξετάσουν τη στάση τους. Αφησαν τον κόσμο που είχε στηριχθεί πάνω τους, που είχε δώσει το αίμα του, τους άφησαν έτσι.
• Τουλάχιστον όσοι από τους παππούδες έχουν απομείνει, θα μπορέσουν τώρα να έρθουν να δουν τον τόπο που γεννήθηκαν;
Θα μπορέσουν, αν τα καταφέρουν με τα προβλήματα υγείας που φαντάζομαι ότι θα έχουν στην ηλικία των 80 και βάλε. Εναν χρόνο πριν, θρήνησα κι εγώ τον χαμό του θείου μου, αδελφού του πατέρα μου, πήγα στην κηδεία, αλλά μου στοίχισε πολύ. Ηταν ένας σοφός άνθρωπος και είχε δώσει αγώνες στην Αριστερά. Ελπίζω τώρα να δώσει η συμφωνία τουλάχιστον μια ηθική δικαίωση σε αυτούς τους γέροντες, σε όσους απέμειναν.
• Για τη στάση της υπόλοιπης αντιπολίτευσης;
Η αντιπολίτευση κοιτάζει το χθες, εμείς κοιτάξαμε μπροστά, στο αύριο. Αυτό, όποιος αληθινά θέλει, μπορεί να το καταλάβει.
• Μόλις ακούω ότι θα πάτε στα Τίρανα. Τι είδους επίσκεψη είναι αυτή;
Αφορά τη διακρατική επιτροπή «Συνέργεια του Εύξεινου Πόντου» με ζητήματα οικονομικά, πολιτιστικά, περιβαλλοντικά. Ανθρωποι που είναι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, έχουν κυριολεκτικά σκοτώσει ο ένας τον πατέρα του άλλου. Ρώσοι συνομιλούν με Ουκρανούς, Τούρκοι με Αρμένιους κάθονται και κουβεντιάζουν στην επιτροπή.
Μπορεί να διαφωνούν ακόμα και να τσακώνονται, όμως συζητούν. Κι εμείς δεν μπορούμε να μιλήσουμε να τα βρούμε με τον γείτονά μας; Δεν μπορούμε να συνυπάρξουμε σε ένα κοινό μέλλον; Αυτό είναι το δικό μου μεγάλο ερώτημα και νομίζω ότι η απάντηση δόθηκε.
• Πείτε μας δυο λόγια και για τις αντιδράσεις στη γείτονα.
Εκτός από εκπροσώπους της πλειοψηφίας, συμμετείχαν χθες στην αντιπροσωπεία και Αλβανοί βουλευτές. Το VMRO δεν νομίζω ότι θα καταφέρει να αντιστρέψει την κατάσταση. Από όσα βλέπουμε, δυστυχώς, οι εθνικισμοί συνυπάρχουν και αλληλοτρέφονται. Θεωρώ ότι, με τη βοήθεια της Ελλάδας, της Ε.Ε., αλλά και του ΟΗΕ, η συμφωνία θα περάσει στη Βουλή.
Εγώ, όπως γνωρίζετε, είμαι ευρωπαϊστής και είναι κρίμα που ένας άνθρωπος που πραγματικά με ενέπνευσε, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, δεν ζει σήμερα να δει αυτή την εξέλιξη. Μας έδωσε πάρα πολλά με τις απόψεις και την προτροπή του να λέμε ό,τι αισθανόμαστε φανερά και να μην κρυβόμαστε.
Εγώ δεν φοβήθηκα και το έχω πληρώσει διαχρονικά αυτό. Πιστεύω ότι θα μείνω όρθιος. Ελπίζω ότι το τίμημα αυτό αξίζει για τον λαό της Φλώρινας. Δεν μπορώ να αρνηθώ αυτό που είμαι, υπερασπίστηκα τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν θα μείνω έξω από όσα κάναμε. Εν κατακλείδι, ποτέ δεν δήλωσα εθνικά Μακεδόνας, και, αν το είχα πει, θα ήμουν φυσικά σε άλλον χώρο. Σε άλλο κόμμα.
• Ποια ήταν η στάση σας στο αίτημα της ίδρυσης της Στέγης Μακεδονικού Πολιτισμού;
Διαφώνησα με το αίτημα, από τη στιγμή που διέβλεψα ότι διαλύεται η Γιουγκοσλαβία κι ότι θα δημιουργηθεί νέο κράτος. Από τη στιγμή εκείνη έφυγα, διότι σε καμία περίπτωση δεν ήθελα τη σύνδεση του σωματείου με τη νέα κρατική οντότητα. Το ξεκινήσαμε το 1988, εγώ αποχώρησα μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Φυσικά, μιλούσαμε μόνο για την υπεράσπιση της γλώσσας και του πολιτισμού. Η Ελλάδα τελικά καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για αυτή την απαγόρευση.
Ποιος είναι
Ο οδοντογιατρός Κώστας Σέλτσας ήταν επί χρόνια πρόεδρος της κοινότητας του Ξυνού Νερού Φλώρινας. Οπως είναι γνωστό, το αριστερό αυτό χωριό ήταν εκείνο στο οποίο επέδραμαν κάθε χρόνο οι χρυσαυγίτες, μετά το ετήσιο προσκύνημά τους στη γιορτή μίσους στο Βίτσι, στις 29 Αυγούστου. Σήμερα είναι για δεύτερη φορά βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Έντυπη έκδοση Εφημερίδα των Συντακτών – http://www.efsyn.gr/arthro/i-antipoliteysi-koitazei-hthes-emeis-koitaxame-mprosta-sto-ayrio