Δύο υποψήφιοι για το Δήμο Πρεσπών αναφέρουν δημοσίως και ιδιωτικώς κατά την εκστρατεία τους για την Δημαρχία ανακρίβειες σχετικά με την πορεία του έργου της στάγδην άρδευσης. Ο ένας, που μάλιστα είχε διατελέσει και Δήμαρχος στο παρελθόν, έχει την ψευδαίσθηση ότι η μελέτη του έργου είχε ολοκληρωθεί το 2014 και ο δεύτερος απ’ότι φαίνεται τον πιστεύει και κατηγορεί τη δημοτική αρχή για ολιγωρία. Αμφότεροι, δεν έχουν αντιληφθεί το πλαίσιο ωρίμανσης και χρηματοδότησης των μεγάλων αρδευτικών έργων στη χώρα μας. 
1. Η μελέτη ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2013 οπότε και υπογράφτηκε η σύμβαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με την ανάδοχο κοινοπραξία (Συμφωνητικό Νο 4106/123921/11-10-2013)
2. Η Μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων υποβλήθηκε από τον ανάδοχο στις 5/12/2014 και μέχρι τότε είχαν ολοκληρωθεί η υδραυλική προμελέτη, η Η/Μ προμελέτη καθώς και η γεωργική, η τοπογραφική και η Γεωτεχνική μελέτη.
3. Η απόφαση έκδοσης περιβαλλοντικών όρων για το αρδευτικό δίκτυο Πρεσπών δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2016 (ΑΔΑ:7Ι3Ο4653Π8-ΙΣΒ 16.12.2016)
4. Μετά την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων, το ΥΠΑΑΤ ενέκρινε το σύνολο της προμελέτης τον Φεβρουάριο του 2015 και στη συνέχεια έδωσε εντολή εκπόνησης της οριστικής μελέτης.
5. Η οριστική μελέτη εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2017 με την απόφαση αρ. πρωτ. Οικ. 3222/92976/06-09-2017 και αμέσως μετά δίνεται εντολή σύνταξης των τευχών δημοπράτησης.
6. Τα τεύχη δημοπράτησης υποβάλλονται από τον ανάδοχο τον Νοέμβριο του 2017. Στο σημείο αυτό μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι ολοκληρώθηκε η τεχνική μελέτη παρ’ότι τυπικά τα τεύχη δημοπράτησης παραλήφθηκαν τον Ιούλιο του 2018.
7. Στις αρχές του 2018 και ενώ αναμένετο η προκήρυξη του σχετικού μέτρου χρηματοδότησης, η συνολική μελέτη είχε δύο εκκρεμότητες που δεν ήταν τεχνικές αλλά ήταν κομβικές για την σωστή βαθμολόγησή της: την μελέτη οικονομοτεχνικής σκοπιμότητας και τη μελέτη εξοικονόμησης νερού. Αυτές ολοκληρώθηκαν μετά από παρέμβαση του δήμου Πρεσπών το καλοκαίρι του 2018 μετά από ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και ενώ το μέτρο για τα έργα άρδευσης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης είχε ήδη προκηρυχθεί.
8. Τέλος η οριστική παραλαβή της μελέτης έγινε τον Ιανουάριο του 2019 με την με αρ. πρωτ. 152/8985/17-01-2019 Απόφαση ΥΠΑΑΤ.
Αυτό είναι συνοπτικά το χρονικό εκπόνησης της μελέτης για το Αρδευτικό δίκτυο Πρεσπών, ένα μεγάλο έργο, το μεγαλύτερο που έγινε ποτέ στην Πρέσπα, προϋπολογισμού 20,7 εκατομμυρίων € η μελέτη του οποίου ολοκληρώθηκε το 2018. Για το έργο αυτό, όχι μόνο δεν έχει υπάρξει ολιγωρία αλλά 4 και πλέον χρόνια τώρα παρακολουθούμε την κάθε εξέλιξη και παρεμβαίνουμε είτε πολιτικά είτε υπηρεσιακά για να διασφαλίσουμε την έγκαιρη ολοκλήρωσή της αλλά και την χρηματοδότηση του έργου. Εκτός από την παρέμβαση για την εκπόνηση των δύο συνοδευτικών μελετών που αναφέρθηκαν παραπάνω πρέπει να σημειωθεί
1. Η διαρκής ενημέρωση του Δήμου αλλά και των φορέων της Πρέσπας για την εξέλιξη και τα χαρακτηριστικά του έργου από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τον μελετητή αλλά και την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ. Έχουν γίνει τρεις συναντήσεις με τον Υπουργό Γεωργίας (μία με τον νυν υπουργό και δύο με τον προκάτοχό του) δύο με τον υπουργό αναπληρωτή και τέσσερις με τον Γενικό Γραμματέα αρμόδιο για τα έργα ΕΣΠΑ του ΥΠΑΑΤ.
2. Η ουσιαστική παρέμβαση του Δήμου σε συνεργασία με τους παραγωγικούς και περιβαλλοντικούς φορείς της Πρέσπας για δύο ζητήματα κομβικής σημασίας
• Την παροχή φιλτραρισμένου νερού στους αγρότες αντί της αρχικής πρόβλεψης για αφιλτράριστο νερό που θα μετέφερε το βάρος και την ευθύνη της φίλτρανσης στους αγρότες.
• Την εξασφάλιση της λειτουργίας του παλιού δικτύου μέχρι την ολοκλήρωση της λειτουργίας του νέου ώστε να μη χαθεί ούτε μία καλλιεργητική περίοδος για τους φασολοκαλλιεργητές.
3. Η εξασφάλιση της δέσμευσης από τον πρωθυπουργό της χώρας για την ένταξη του έργου στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης που έχει αναθέσει την παρακολούθηση της πορείας της μελέτης στους συνεργάτες του γραφείου του και βεβαίως των διαβεβαιώσεων της πρώην και νυν ηγεσίας του υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την χρηματοδότηση του έργου.
Τελικά, παράλληλα με την ολοκλήρωση της μελέτης, προκηρύχτηκε τον Απρίλιο του 2018 το μέτρο 4.3.1 για έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων με προϋπολογισμό που αρχικά ήταν 180 εκ. και στη συνέχεια αυξήθηκε στα 300 εκ. €. Η προκήρυξη αυτή είναι η πρώτη του ΕΣΠΑ – ΠΑΑ 2014-2020 διότι μέχρι το 2018 δεν ικανοποιούνταν οι δύο αιρεσιμότητες που είχε θέσει η ΕΕ για έργα ύδρευσης άρδευσης (τιμολόγηση νερού και αναθεώρηση σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής). Ο φάκελος του έργου με την πλήρη μελέτη και προϋπολογισμό 20.735.00€ υποβλήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης. Την περίοδο που διανύουμε ολοκληρώνεται η αξιολόγηση και αναμένουμε τα αποτελέσματα ελπίζοντας βάσιμα ότι οι διαβεβαιώσεις που έχουμε λάβει θα υλοποιηθούν.
Όλα αυτά είναι γνωστά διότι περιλαμβάνονται στις λεπτομερείς ανακοινώσεις που δημοσιεύει κατά καιρούς ο δήμος Πρεσπών και είναι κρίμα να λέγονται απίθανες ανακρίβειες από ανθρώπους που φιλοδοξούν να τον διοικήσουν. Αν αυτό είναι λογικό για τον ένα υποψήφιο ο οποίος δεν έχει καμία προηγούμενη εμπειρία διοίκησης ή αυτοδιοίκησης και έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με αυτά τα ζητήματα είναι αδιανόητο ότι πρώην Δήμαρχος δεν κατανοεί την διαφορά ανάμεσα σε μη αδειοδοτημένο έργο σε φάση προμελέτης από ώριμο, πλήρως μελετημένο και αδειοδοτημένο έργο που έχει υποβληθεί από το ίδιο το υπουργείο σε πρόσκληση της διαχειριστικής του αρχής.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το θέμα του νέου αρδευτικού πρέπει να είναι εκτός πολιτικής συζήτησης. Είναι κρίσιμο ζήτημα η πορεία ένταξης, δημοπράτησης και κυρίως υλοποίησης να γίνει αντικείμενο παρακολούθησης και υποστήριξης με την ίδια επιμέλεια που δείξαμε για την μελέτη τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης η κατασκευή του νέου αρδευτικού δικτύου είναι ένα κομβικό έργο που ανοίγει νέες δυνατότητες για τις οποίες πρέπει να προετοιμαστούμε. Ενδεικτικά αναφέρουμε ουσιώδη ζητήματα
• Την επιδότηση αγοράς εξοπλισμού για την στάγδην άρδευση από τους 200 περίπου φαοσολοκαλλιεργητές του κάμπου της Πρέσπας ώστε το νέο σύστημα να αξιοποιηθεί άμεσα και αποτελεσματικά από όλους και ιδίως τους πιο μικρούς παραγωγούς.
• Την εκπαίδευση στην πιο αποδοτική αξιοποίηση του νέου συστήματος άρδευσης, την κατάλληλη εφαρμογή πρακτικών εξοικονόμησης νερού, λιπασμάτων και φαρμάκων ώστε να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες του νέου συστήματος για μεγάλη μείωση των εισροών.
• Την υλοποίηση προγραμμάτων για την σταδιακή εφαρμογή τεχνικών γεωργίας ακριβείας που θα επιτρέψει την περαιτέρω μείωση των εισροών και συνεπακόλουθα των εξόδων της καλλιέργειας αλλά και της επίδρασης στο περιβάλλον και την ποιότητα των νερών της Μικρής Πρέσπας.
Θα επανέλθουμε στο ζήτημα καταθέτοντας σχετικές προτάσεις κατά την παρουσίαση των προγραμματικών μας θέσεων.
Πασχαλίδης Παναγιώτης
Δήμαρχος Πρεσπών