- Άδειες
λειτουργίας κτηνοτροφικών μονάδων
-
Προβλήματα των κτηνοτρόφων της Δυτικής Μακεδονίας
-
Προβλήματα λειτουργίας των Διευθύνσεων Κτηνοτροφικής
- Εισφορές
υπέρ ΕΛΓΑ και
- Θέματα
επιδοτήσεων αγροτών και κτηνοτρόφων.
Ακολουθεί
το υπόμνημα του Αντιπεριφερειάρχη.
Αξιότιμη κα Υφυπουργέ,
σας καταθέτω συνημμένα
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ που αφορά στη Δυτική Μακεδονία και περιλαμβάνει συνοπτικά τα
παρακάτω :
1. ΑΔΕΙΕΣ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
2. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ
4. ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΥΠΕΡ ΕΛΓΑ
1. ΑΔΕΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Το ζήτημα
της αδειοδότησης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων εκκρεμεί για πάρα πολλά χρόνια
και δυστυχώς οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί για την αντιμετώπισή του,
περιέπλεξαν την κατάσταση, μεγέθυναν τη γραφειοκρατία εντείνοντας ταυτόχρονα
την αγωνία των κτηνοτρόφων. Τα προβλήματα που υπάρχουν στην έκδοση των αδειών
των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων αποτρέπουν σε κάποιο βαθμό τις επενδύσεις στον
κλάδο και καθιστούν αδύνατη την έγκριση και υλοποίηση των σχεδίων βελτίωσης.
Συγκεκριμένα
στη Δυτική Μακεδονία το 90% των κτηνοτροφικών μονάδων λειτουργεί χωρίς άδεια.
Οι προτάσεις που παρατίθενται στη συνέχεια προέκυψαν μετά από συναντήσεις που
πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με εκπροσώπους των
κτηνοτροφικών συλλόγων, με τους τέσσερις τοπικούς Αντιπεριφερειάρχες καθώς και
με τις αρμόδιες υπηρεσίες Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των τεσσάρων
Περιφερειακών Ενοτήτων.
Πρόταση: Να
ενταχθεί η δράση της μετεγκατάστασης
κτηνοτροφικών μονάδων στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ)
της Ελλάδας 2007-2013 ως ανεξάρτητη και όχι ως επιλέξιμη δαπάνη στα πλαίσια του
Μέτρου 1.2.1 «Εκσυγχρονισμός των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων» του ΠΑΑ.
Πρόταση: Η τροποποίηση
του νομοθετικού πλαισίου που καθορίζει τις άδειες λειτουργίας των
πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων και συγκεκριμένα:
Για τις υφιστάμενες κτηνοτροφικές
μονάδες
·
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής
κτηνοτροφίας είναι οι υφιστάμενες μονάδες οι οποίες είναι δεύτερης και τρίτης
γενιάς και οι κτηνοτρόφοι είναι διάδοχοι της οικογενειακής κτηνοτροφικής
εκμετάλλευσης, οι οποίοι είναι μετακινούμενοι, με αποτέλεσμα να μη διαθέτουν
άδεια λειτουργίας. Λύση θα μπορούσε να είναι η έκδοση άδειας λειτουργίας σε
μονάδες που βρίσκονται εκτός ορίων του οικισμού και οι ιδιοκτήτες τους
βρίσκονται τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν τη συνταξιοδότηση. Με τον τρόπο αυτό
υπάρχει ένα χρονικό περιθώριο λειτουργίας των οχλουσών μονάδων, αφού οι
ιδιοκτήτες τους δεν θα μπορούν να τις μεταβιβάσουν και θα πάψουν τη λειτουργία
τους όταν αυτοί αποσυρθούν από το επάγγελμα, διασφαλίζοντας έτσι το εισόδημά
τους και ελαχιστοποιώντας τις όποιες κοινωνικές αναταράξεις θα δημιουργούσε μια
βίαιη συμμόρφωση.
·
Να τροποποιηθεί η απόφαση 83840/3591/12.12.1986
(ΦΕΚ 1/Β/5-1-1987) του ΥΠΕΧΩΔΕ. Στην απόφαση αυτή προβλέπεται διαχωρισμός των
οικισμών σε οικισμούς μέχρι 500 κατοίκους και από 501 κατοίκους και πάνω, όπως
φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
ΠΙΝΑΚΑΣ 2.
Ελάχιστες αποστάσεις των κτηνοτροφικών ή πτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (πλην των
οικόσιτων ζώων) από τα όρια οικισμών, πόλεων κλπ σε μέτρα.
Αριθμός ισοδύναμων ζώων /
Χώροι προστασίας
|
<
6
|
6-10
|
11-20
|
21-40
|
41-80
|
81-160
|
161-320
|
321-650
|
>
650
|
Οικισμοί και χωριά μέχρι και 500
κατ. |
50μ
|
100μ
|
150μ
|
250μ
|
400μ
|
550μ
|
750μ
|
1100μ
|
1500μ
|
Οικισμοί και χωριά από 501-2000
κατ. |
100μ
|
150μ
|
250μ
|
400μ
|
550μ
|
750μ
|
1100μ
|
1500μ
|
1500μ
|
Επίσης στο
άρθρο 2 της απόφασης αυτής προβλέπονται τα εξής: «Στους στάσιμους οικισμούς
όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 2 παρ 1 περ. ια του από τις 24.4.1985 Π. Δ/τος
(ΦΕΚ 185/Δ) εφόσον η ανέγερση νέας ή η επέκταση νόμιμα υφιστάμενης
κτηνοπτηνοτροφικής εγκατάστασης είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αυτών
δύναται με απόφαση του Νομάρχη μετά από απόφαση του οικείου κοινοτικού
συμβουλίου να μειώνονται οι κατά τα ανωτέρω ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια
των οικισμών αυτών»
Προτείνεται
να τροποποιηθεί η απόφαση 83840/3591/12.12.1986 και προστεθεί διαχωρισμός για
μικρούς και στάσιμους οικισμούς, που μέχρι τώρα ήταν στην αρμοδιότητα του
Νομάρχη
Δηλαδή για
οικισμούς με λιγότερους από 200 κατοίκους ή 100 οικοδομές οι οποίοι δεν
εμφανίζουν πληθυσμιακή αύξηση μεγαλύτερη του 10% ή κατά την τελευταία τριετία
δεν εμφανίζουν νέες οικοδομές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% του συνολικού
αριθμού των υπαρχόντων σπιτιών του οικισμού (ΦΕΚ 181Δ/3-5-1985).
Τα
όρια των μικρών και στάσιμων οικισμών να ξεκινούν από τα 20 μέτρα για μικρότερο από 6 ισοδύναμα ζώα και να
κλιμακώνεται ώστε να διευρυνθεί ο αριθμός των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που
θα μπορούν να συμπεριληφθούν στην ΚΥΑ
για την εξαίρεση από κατεδάφιση.
·
Να δοθεί παράταση δύο ετών πέραν της καταληκτικής
ημερομηνίας 31-12-2011 για την εξαίρεση από κατεδάφιση που ορίζεται από την ΚΥΑ 306657 (ΦΕΚ
2191/Β/31-12-2010).
Επίσης
στην εξαίρεση από κατεδάφιση αυθαίρετων κτισμάτων ή κτιριακών εγκαταστάσεων
κτηνοπτηνοτροφικών μονάδων (ΚΥΑ 244203 ΦΕΚ 151/Β/9-2-2006) να γίνει τροποποίηση
στην οποία να γίνεται απευθείας χορήγηση άδειας λειτουργίας καθώς η άδεια
ίδρυσης δεν έχει νόημα αφού πρόκειται για υφιστάμενες εγκαταστάσεις.
·
Να μην καθορίζεται από την επιτροπή σταβλισμού αν
ένα ποτάμι είναι συνεχούς ροής ή όχι, για την έκδοση άδειας λειτουργίας, όπως
προβλέπεται τώρα από την ΚΥΑ Υ1β/2000/95 (ΦΕΚ 343Β΄/1), αλλά να συσταθεί
αρμόδια επιτροπή από την οικεία περιφέρεια ώστε να καταγραφούν (αποτυπωθούν) τα
ρέματα και ποτάμια τα οποία είναι συνεχούς ροής και να ισχύουν τα περιοριστικά
μέτρα της Υγειονομικής Διάταξης.
·
Να μην απαιτείται έγκριση περιβαλλοντικών όρων μέσα
στις κτηνοτροφικές ζώνες καθώς η ενδεχόμενη περιβαλλοντική επιβάρυνση έχει
συνολικά εκτιμηθεί κατά τη θεσμοθέτηση τους.
·
Η τροποποίηση του Π.Δ. 190/1981, ΦΕΚ 54Α/4-3-1981,
«Περί χορήγησης άδειας εγκατάστασης ποιμνιοστασίων, πτηνοτροφείων ή άλλων
συναφών εγκαταστάσεων ως και μελισσοκομείων εντός Δημοσίων δασών ή δασικών
εκτάσεων», στην οποία προτείνεται να συμπεριληφθούν τα παρακάτω:
1.
στο άρθρο 1 στο οποίο προβλέπεται ότι οι άδειες
εγκαταστάσεως ποιμνιοστασίων, πτηνοτροφείων ή άλλων συναφών εγκαταστάσεων
χορηγούνται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, να προστεθεί παράγραφος στην οποία θα
καθορίζονται ποιες είναι οι συναφείς εγκαταστάσεις με τα
ποιμνιοστάσια (πχ βουστάσια, χοιροστάσια κτλ) συμπεριλαμβανόμενων και των
εκτροφείων γουνοφόρων ζώων
2.
στο άρθρο 2 στην παράγραφο β στην οποία
περιγράφονται τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν την αίτηση παραχώρησης προς τη
Δ/νση Δασών ή το Δασαρχείο, προβλέπεται «άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας δια
πάσαν ζωοτεχνικήν εγκατάστασιν της αρμόδιας κατά τόπους αρχής». Προτείνεται να
αντικατασταθεί με Υπεύθυνη Δήλωση στην οποία θα δηλώνουν οι κτηνοτρόφοι το
μέγεθος της εκμετάλλευσης για την οποία θα ζητούν την άδεια εγκατάστασης
3.
στο άρθρο 2 στο οποίο περιγράφονται τα
δικαιολογητικά που συνοδεύουν την αίτηση παραχώρησης, να προστεθεί η σύμφωνη
γνώμη του Τοπικού Συμβουλίου
4.
στο άρθρο 2 στην παράγραφο β να προστεθεί η απόφαση
έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή απαλλαγή από την περιβαλλοντική αδειοδότηση η
οποία θα έπεται της παραχώρησης και θα γίνεται στο διάστημα μεταξύ της
παραχώρησης και της εγκατάστασης
5.
στο άρθρο 3 στην παράγραφο 4 στην οποία ορίζεται η
χρονική διάρκεια της παραχώρησης σε πέντε χρόνια, προτείνεται η χρονική
διάρκεια της παραχωρήσεως να οριστεί τουλάχιστον σε δέκα χρόνια και ανανέωσή
της με την πάροδο της δεκαετίας, με απόφαση του οργάνου που χορήγησε την αρχική
άδεια εγκατάστασης χωρίς καταβολή συμπληρωματικού ανταλλάγματος χρήσης
Για τις υπό ανέγερση σταβλικές εγκαταστάσεις:
·
Να εξαιρεθεί η υπηρεσία περιβάλλοντος από τη
διαδικασία γνωμοδότησης για την έγκριση μελέτης χειρισμού και αποβλήτων. Η
συμμετοχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας αυξάνει τη γραφειοκρατία καθώς τα υγρά
απόβλητα που ενδεχομένως προκύπτουν από την παραγωγική διαδικασία (πχ
αρμεκτήριο) είναι αρμοδιότητα της αντίστοιχης υπηρεσίας υγείας.
2.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Η κτηνοτροφία ως πρωτογενής παραγωγικός τομέας μπορεί να θεωρηθεί ως
αναπτυξιακός μοχλός της οικονομίας και να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα
ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, οποίος μπορεί να συντελέσει στην έξοδο της
χώρας από τη δυσμενή οικονομική κρίση την οποία βιώνει.
Ολόκληρος ο κλάδος όμως βρίσκεται αντιμέτωπος με οικονομικό
αδιέξοδο και πρόβληματα επιβίωσης. Η
κατάσταση επιδεινώνεται λόγω της μεγάλης αύξησης του κόστους παραγωγής
τουλάχιστον κατά 50% και την ταυτόχρονη μείωση των τιμών των προϊόντων τους (γάλα
και κρέας). .
Στο οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι κτηνοτρόφοι έχει συμβάλλει η υπερβολική αύξηση της τιμής των ζωοτροφών , η αύξηση του ΦΠΑ στα αγροτικά μέσα και εφόδια , η αύξηση της τιμής των καυσίμων και του αγροτικού ρεύματος , η αύξηση των εισφορών υπέρ ΕΛΓΑ και των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ ΟΓΑ κ.λ.π.
Στο οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι κτηνοτρόφοι έχει συμβάλλει η υπερβολική αύξηση της τιμής των ζωοτροφών , η αύξηση του ΦΠΑ στα αγροτικά μέσα και εφόδια , η αύξηση της τιμής των καυσίμων και του αγροτικού ρεύματος , η αύξηση των εισφορών υπέρ ΕΛΓΑ και των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ ΟΓΑ κ.λ.π.
Πρόταση: Προκειμένου να μειωθεί το κόστος παραγωγής των
κτηνοτρόφων:
1.
να
εξεταστεί το ενδεχόμενο να δοθεί και πάλι η δυνατότητα προμήθειας
«αγροτικού πετρελαίου», δηλαδή ειδικού φτηνού πετρελαίου κίνησης στους αγρότες,
ενδεχομένως με μειωμένο φόρο
2.
να μειωθεί ο ΦΠΑ στα κτηνοτροφικά προϊόντα
3.
να γίνει εντατικοποίηση των ελέγχων ισοζυγίων
γάλακτος και κρέατος, προκειμένου να προστατευτούν οι εγχώριοι παραγωγοί από τα
εισαγόμενα προϊόντα, στην κατεύθυνση αυτή θα βοηθήσει η δημιουργία υποκαταστήματος του ΕΦΕΤ η οποία προωθείται από την
περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και θα πρέπει να επισπευσθεί με κάθε τρόπο και με
την πολύτιμη βοήθεια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
4.
επιτάχυνση των
διαδικασιών παραχώρησης εκτάσεων σε κτηνοτρόφους.
Ένας από τους λόγους καθυστερήσεων για την παραχώρηση εκτάσεων σε
κτηνοτρόφους είναι ο μη σαφής καθορισμός αρμοδιοτήτων καθορισμού χρήσης γης
αυτών.
Ειδικότερα, η
αρμοδιότητα καθορισμού χρήσης γης για γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις
(αρμοδιότητα που ασκούσε πριν τον Καλλικράτη η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση) δεν
αποδόθηκε στην Περιφέρεια με το άρθρο 186 του Ν.3852/10, ενώ ταυτόχρονα η
διατύπωση της παρ. 3 του άρθρου 283 του ιδίου νόμου δημιουργεί ασάφεια ως προς
την άσκηση της αρμοδιότητας, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση των διαδικασιών
παραχώρησης κοινοχρήστων εκτάσεων στους γεωργοκτηνοτρόφους.
3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ
Για την ορθή εκτέλεση των προγραμμάτων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου
της Περιφέρειας καθώς και για την εκπλήρωση των καθημερινών αναγκών της
Υπηρεσίας οι υπάλληλοι των Διευθύνσεων Κτηνιατρικής όλων των Περιφερειακών
Ενοτήτων μετακινούνται σχεδόν καθημερινά με αποτέλεσμα οι δικαιούμενες μέρες
εκτός έδρας να μην επαρκούν. Εξαιτίας έλλειψης κρατικών αυτοκινήτων
χρησιμοποιούν τα ΙΧ αυτοκίνητά τους με αποζημίωση 0,15 € / km η οποία είναι αρκετά χαμηλή.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί η ανάγκη πρόσληψης προσωπικού στη Διεύθυνση
Κτηνιατρικής της ΠΕ Γρεβενών η οποία λειτουργεί με δύο κτηνιάτρους μόνο.
Πρόταση:
Να
μετακινείται το προσωπικό σε αποστάσεις κάτω των 40 χιλιομέτρων ,
απόσταση για την οποία δεν καταβάλλεται αποζημίωση, χωρίς να προσμετράται η
μετακίνηση στον υπολογισμό των 60 ημερών. Επίσης να ρυθμιστεί ορθολογικά η
αποζημίωση των 0,15 € / km, ώστε να
συμβαδίζει σύμφωνα με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης.
4. ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΥΠΕΡ ΕΛΓΑ
Οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ΕΛΓΑ, οι οποίες σύμφωνα με τις
νέες νομοθετικές ρυθμίσεις πρέπει να καταβάλλονται προκαταβολικά, υποχρεωτικά
και ανεξάρτητα από την πραγματική παραγωγή και τις πωλήσεις κάθε κτηνοτρόφου, η
ασφαλιζόμενη αξία υπολογίζεται με βάση ορισμένους δείκτες, ανεξάρτητα από την
πραγματική παραγωγή και τα τιμολόγια πώλησης κάθε κτηνοτρόφου.
Δηλαδή, ο κτηνοτρόφος θα πληρώνει ακόμη και όταν δεν θα έχει
παραγωγή. Εάν μάλιστα δεν καταβάλει την εισφορά, δεν θα αποζημιώνεται,
Ο νόμος μιλά για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ως προϋπόθεση για
την καταβολή των αποζημιώσεων στο καθορισμένο ύψος. Σε περίπτωση μείωσης των
εσόδων του ΕΛΓΑ, οι αποζημιώσεις θα μειώνονται οριζόντια, συμμετρικά και
αναλογικά. Οι ετήσιες αποζημιώσεις απαγορεύεται να υπερβαίνουν τα ετήσια έσοδα
από την υποχρεωτική εισφορά. Εάν δηλαδή η ζημιά είναι μεγαλύτερη από τα
ταμειακά διαθέσιμα, ο ΕΛΓΑ θα δίνει προκαταβολή, αν όμως στο τέλος του χρόνου
τα έσοδα δεν επαρκούν, το υπόλοιπο της οφειλόμενης αποζημίωσης θα περικόπτεται.
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η οργισμένη αντίδραση
χιλιάδων παραγωγών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, με την οποία ερχόμαστε
αντιμέτωποι καθημερινά.
Πρόταση:
Δεδομένου ότι η εισφορά υπέρ ΕΛΓΑ υπολογίζεται με
βάση την αξία της αναμενόμενης παραγωγής, προτείνεται να δοθεί στους παραγωγούς
η δυνατότητα να δηλώνουν οι ίδιοι την αναμενόμενη παραγωγή για την εκμετάλλευση
τους. Για το σκοπό αυτό, προτείνεται να καθοριστεί από τον ΕΛΓΑ κατώτατη
και ανώτατη τιμή ασφαλιζόμενης αξίας για το κάθε προϊόν, το εύρος της οποίας να
ανανεώνεται κάθε έτος ασφάλισης.
Να υπολογίζεται και να παρακρατείται το ποσοστό της ασφαλιστικής
εισφοράς ανάλογα με το ύψος των κατατιθέμενων προς επιστροφή ΦΠΑ τιμολογίων
πώλησης , σε σύγκριση και διασταύρωση με τα δηλωθέντα στοιχεία της Ενιαίας
Ενίσχυσης (π.χ. μέγιστο ύψος παραγωγής ανά στρέμμα).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ο
αγροτικός χώρος στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας διανύει κρίσιμη μεταβατική
περίοδο.
Οι επί πολλά χρόνια
παγιωμένες αντιλήψεις, νοοτροπίες, παραγωγικές συνθήκες και εξειδικεύσεις δεν
θεωρούνται πλέον δεδομένες. Οι αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο του αγροτικού
χώρου θεωρούνται αναπόφευκτες. Το ζητούμενο είναι οι αλλαγές να αποφέρουν το μικρότερο δυνατό
κοινωνικό κόστος, να τύχουν ευρείας αποδοχής και θετικής προοπτικής. Το καθαρά παραγωγικό
αγροτικό μοντέλο παραχωρεί τη θέση του σε ένα περισσότερο σύνθετο σύστημα
διαφορετικών μορφών απασχόλησης. Η ανάπτυξη του τομέα παροχής υπηρεσιών και της
μεταποίησης της τοπικής παραγωγής αποκτά βαρύνουσα σημασία στον αγροτικό χώρο.
Η μείωση σε μεγάλο βαθμό
της κρατικής παρέμβασης και η επικράτηση των κανόνων της ελεύθερης αγοράς
κάνουν τον αγροτικό χώρο περισσότερο ευάλωτο στο διεθνή ανταγωνισμό αφού οι
χώρες φθηνού κόστους έχουν ως κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα την αγροτική
παραγωγή.
Το στοίχημα επομένως της
ποσότητας δεν μπορεί να κερδηθεί. Μπορεί όμως με πολύ καλές προοπτικές να
κερδηθεί το στοίχημα της ποιότητας. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάπτυξη
συνειδητοποιημένου καταναλωτικού κινήματος που εστιάζει το ενδιαφέρον όχι στην
ποσότητα αλλά στην ποιότητα των τροφίμων.
Τα ποιοτικά, τα
βιολογικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, τα προϊόντα της ολοκληρωμένης
γεωργίας, τα προϊόντα που αναδεικνύουν τοπικές ιδιαιτερότητες, που σέβονται και
προστατεύουν το περιβάλλον, κατακτούν
συνεχώς μεγαλύτερο καταναλωτικό κοινό. Η τάση αυτή στις ανεπτυγμένες οικονομικά
χώρες θα συνεχισθεί.
Εκεί πρέπει να εστιασθεί
η προσπάθεια της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής στη Δυτική Μακεδονία
δηλ. στην παραγωγή προϊόντων με
συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, στη διασφάλιση των οποίων δεν επιτρέπεται
να γίνονται εκπτώσεις
Μεταβολές είτε στη
διάρθρωση της παραγωγής είτε στις παραγωγικές διαδικασίες δεν μπορούν να
επιβληθούν εκ των άνω αλλά πρέπει να έχουν την αποδοχή των ίδιων των
ενδιαφερόμενων κατοίκων της υπαίθρου. Με δεδομένο ότι οι αντιστάσεις, για
πολλούς λόγους, σε μεταβολές ή ανατροπές
στον αγροτικό χώρο είναι ισχυρές και πλέον το αγροτικό επάγγελμα απαιτεί
γνώσεις, το κύριο βάρος πρέπει να δοθεί
στον ανθρώπινο παράγοντα. Ακόμη όμως και στην περίπτωση αποδοχής της
παραγωγικής αναδιάρθρωσης, το στάδιο που θα μεσολαβήσει μέχρι την υλοποίηση
στην πράξη είναι χρονοβόρο. Απαιτούνται απτά δείγματα αποτελεσμάτων για να υπερνικηθούν αναστολές.
Είναι ανάγκη επομένως να
διαμορφωθεί ένα νέο παραγωγικό πρότυπο.
Η ενημέρωση, η
κατάρτιση, η τεχνική - επιστημονική στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας, η
λειτουργία συλλογικών φορέων μεταποίησης και εμπορίας αποτελούν άμεσες
προτεραιότητες.
Σε τελική ανάλυση δεν
είναι απαραίτητο να αντικατασταθούν όλες οι υφιστάμενες δραστηριότητες με νέες
αλλά να περάσει σταδιακά ο αγροτικός χώρος σε ένα ανώτερο ποιοτικό επίπεδο
συλλογικής οργάνωσης και οικονομικής λειτουργίας.
Το ζήτημα βέβαια της
ανάπτυξης του αγροτικού χώρου δεν αφορά
μόνο στην ανταγωνιστική αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής
έχει αναδείξει κοινωνικά πρότυπα και
συνήθειες που είναι δύσκολο να καλυφθούν στα όρια ενός αγροτικού οικισμού. Η
ποιότητα της καθημερινής ζωής, η μόρφωση και η επιμόρφωση, η ψυχαγωγία και το
κόστος λήψης των αναγκαίων υπηρεσιών αποτελούν παράγοντες εξ ίσου σημαντικούς
αν όχι σημαντικότερους από το ύψος του εισοδήματος.
Επιβάλλεται επομένως να
επαναξιολογηθούν τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο οι όροι
βιωσιμότητας των αγροτικών οικισμών όχι μόνο στη βάση της αγροτικής παραγωγής
αλλά στη βάση της διασφάλισης ενός αποδεκτού επιπέδου διαβίωσης των κατοίκων
της υπαίθρου.
Στην περιφέρεια Δυτικής
Μακεδονίας ο αγροτικός τομέας είναι εξαρτημένος σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις
επιδοτήσεις. Λόγω κλιματικών και μορφολογικών χαρακτηριστικών δεν διακρίνονται
ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα στην ποσοτική γεωργική παραγωγή, σε σύγκριση
πάντα με τα δεδομένα που επικρατούν στο διεθνές εμπόριο. Η παραγωγή ποιοτικών
γεωργικών προϊόντων αποτελεί μονόδρομο.
Τα γνωστά αγροτικά προϊόντα που παράγονται σήμερα (Μήλα, ροδάκινα, όσπρια,
πατάτες, αρωματικά φυτά κ.λπ.) είναι εντατικής μορφής και δεν απαιτούν
τεράστιες εκτάσεις.
Στον κτηνοτροφικό τομέα
υπάρχουν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για ανταγωνιστική και ποιοτική
παραγωγή ήτοι ανθρώπινο δυναμικό με γνώση καθώς και οι αναγκαίες προϋποθέσεις
(βοσκότοποι, παραγωγή ζωοτροφών, μεταποιητικές μονάδες, αγορά).
Ο κλάδος της
αιγοπροβατοτροφίας μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την βασική παραγωγική κατεύθυνση
του αγροτικού χώρου.
Συμπερασματικά, η
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει τα φυσικά διαθέσιμα και το ανθρώπινο
δυναμικό για να παράγει ποιοτικά κτηνοτροφικά και γεωργικά προϊόντα με βασική κατεύθυνση τον κλάδο της
κτηνοτροφίας.
Η κατεύθυνση αυτή
προϋποθέτει την ανάπτυξη υποδομών και δομών
στήριξης του αγροτικού τομέα, την υποστήριξη της πολυαπασχόλησης και της
επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο, την προστασία του περιβάλλοντος και της
πολιτιστικής κληρονομιάς ως αναπόσπαστα στοιχεία για μία βιώσιμη ύπαιθρο και
τέλος την οργάνωση της εμπορίας και τη διασύνδεση της φυτικής με τη ζωική
παραγωγή η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί προς όφελος της κτηνοτροφικής.
Mε εκτίμηση,
Ο Αντιπεριφερειάρχης
Αγροτικής Οικονομίας
και Φυσικού
Περιβάλλοντος
Δυτικής Μακεδονίας
Χαρούμενος
Πασχάλης