Του Χάρη Φλουδόπουλου
Μεγάλη οικονομική ζημιά, η οποία εφόσον δικαιωθούν οι ιδιωτικοί πάροχοι ρεύματος πιθανόν να αποδειχθεί ακόμη μεγαλύτερη, προκύπτει για τη ΔΕΗ εξαιτίας της απεργίας της ΓΕΝΟΠ. Πρόκειται βεβαίως για ένα μικρό κομμάτι των συνεπειών της απεργίας που από την πρώτη μέρα, έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εν μέσω των πρώτων πραγματικά θερμών ημερών του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, χθες εκτινάχθηκε στα ύψη η Οριακή Τιμή του Συστήματος (πρόκειται για την τιμή του ρεύματος στη «χονδρική»), εξαιτίας της απεργίας που άφησε εκτός λειτουργίας περί τα 3.850-3.900 μεγαβάτ. Η εφαρμογή του κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης οδήγησε την τιμή ακόμη και στα επίπεδα των 125 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν μόλις λίγες ημέρες πριν οι μέγιστες τιμές δεν ξεπερνούσαν τα 60 ευρώ, ενώ κάποιες ημέρες βρίσκονταν στα επίπεδα των 40 ευρώ η μεγαβατώρα. Είναι ενδεικτικό ότι για σήμερα ο ΔΕΣΜΗΕ, στον προγραμματισμό του, έχει κάνει πρόβλεψη για οριακή τιμή του συστήματος πάνω από τα 104 ευρώ η μεγαβατώρα για το διάστημα από τις 10 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδι. Μόνο για χθες το επιπλέον κόστος που προέκυψε για τη ΔΕΗ εξαιτίας της απεργίας της ΓΕΝΟΠ φτάνει τα 4 εκατ. ευρώ.
Εν τω μεταξύ οι ιδιωτικοί πάροχοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να κινηθούν νομικά εναντίον της ΔΕΗ καθώς και εκείνοι υφίστανται τις επιπτώσεις και καλούνται να πληρώσουν τα... «σπασμένα» της απεργίας στον... ανταγωνιστή τους.
Τι συνέβη χθες
Τελικά κατά τη χθεσινή ημέρα βγήκαν εκτός συστήματος όχι 2500MW όπως αρχικά ανακοινώθηκε από τη ΔΕΗ, αλλά το συνολικό έλλειμμα έφτασε τα 3900 MW με την ισχύ των διαθέσιμων θερμικών μονάδων να φτάνει μόλις στα 5000MW (περιλαμβανομένων και των ιδιωτικών μονάδων). Επιπρόσθετα, μετά από σχετικό αίτημα του ΔΕΣΜΗΕ (διαχειριστής), η ΡΑΕ αποφάσισε να επιτρέψει τη δυνατότητα να γίνει καλύτερη διαχείριση των υδροηλεκτρικών μονάδων, ώστε να μην εξαντληθούν από τις πρώτες ημέρες της απεργίας όλα τα αποθέματα νερού και μάλιστα στην αρχή του καλοκαιριού.
Ενώ λοιπόν η αρχική εκτίμηση ήταν ότι το φορτίο στο μέγιστο θα έφτανε τα 7500 MW, η ζήτηση ήταν μεγαλύτερη με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλλειμμα ισχύος 2500 MW που καλύφθηκε με 1700MW υδροηλεκτρικά, εισαγωγές και παραγωγή από ΑΠΕ. Και πάλι όμως προέκυψε έλλειμμα της τάξης των 200- 250MW για το οποίο χρειάστηκαν οι χθεσινές περικοπές φορτίου.
Χωρίς ιδιώτες θα είχε μπλακ άουτ
Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη χθεσινή ημέρα χρειάστηκε να δουλέψουν στο φουλ οι 5 ιδιωτικές μονάδες των ομίλων Μυτιληναίου, ΤΕΡΝΑ, και Elpedison (συνολικής ισχύος 1.600-1700 μεγαβάτ), και να γίνουν εισαγωγές 500-600 μεγαβάτ. Χωρίς αυτή τη συνεισφορά και με δεδομένο ότι χθες η ζήτηση είχε αυξηθεί κατακόρυφα, το σύστημα θα είχε καταρρεύσει, ή αλλιώς θα είχαμε γενικό μπλακ άουτ.
Αύξηση στις εισαγωγές
Εφόσον η ΓΕΝΟΠ δεν αποφασίσει να βγάλει και άλλες μονάδες εκτός λειτουργίας, τότε η κατάσταση είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσει βελτίωση σήμερα. Και αυτό γιατί η αύξηση της οριακής τιμής είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει έντονο ενδιαφέρον από traders να πραγματοποιήσουν εισαγωγές ρεύματος, με σημαντικό όφελος, με δεδομένες τις τιμές που γράφει το «ταμπλό» του SMP δηλαδή της Οριακής Τιμής του Συστήματος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις σήμερα οι εισαγωγές θα προσθέσουν στο δυναμικό του συστήματος ισχύ ίση με δύο επιπλέον μονάδες, περίπου 700MW.
Από τι θα εξαρτηθούν οι διακοπές
Παρά την αναμενόμενη αύξηση στις εισαγωγές δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα σταματήσουν οι διακοπές ρεύματος. Η αναμενόμενη αύξηση της θερμοκρασίας εκτιμάται ότι θα πιέσει προς τα πάνω και τη ζήτηση. Ο ΔΕΣΜΗΕ στην πρόβλεψή του για τη σημερινή ημέρα εκτιμά ότι η ζήτηση θα πλησιάσει τα 8000MW (7710) το μεσημέρι. Εάν στην πράξη εμφανιστούν μεγαλύτερες ανάγκες τότε πιθανόν να δημιουργηθεί πρόβλημα.
Επιπρόσθετα εάν οι μονάδες που βγουν εκτός συστήματος ξεπεράσουν τα 5000MW, επίσης δημιουργείται οξύτατο πρόβλημα και θα χρειαστούν περισσότερες και μεγαλύτερης διάρκειας διακοπές ώστε να μην υπάρξει γενική κατάρρευση ή αλλιώς μπλακ άουτ.
Μεγάλη οικονομική ζημιά, η οποία εφόσον δικαιωθούν οι ιδιωτικοί πάροχοι ρεύματος πιθανόν να αποδειχθεί ακόμη μεγαλύτερη, προκύπτει για τη ΔΕΗ εξαιτίας της απεργίας της ΓΕΝΟΠ. Πρόκειται βεβαίως για ένα μικρό κομμάτι των συνεπειών της απεργίας που από την πρώτη μέρα, έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εν μέσω των πρώτων πραγματικά θερμών ημερών του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, χθες εκτινάχθηκε στα ύψη η Οριακή Τιμή του Συστήματος (πρόκειται για την τιμή του ρεύματος στη «χονδρική»), εξαιτίας της απεργίας που άφησε εκτός λειτουργίας περί τα 3.850-3.900 μεγαβάτ. Η εφαρμογή του κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης οδήγησε την τιμή ακόμη και στα επίπεδα των 125 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν μόλις λίγες ημέρες πριν οι μέγιστες τιμές δεν ξεπερνούσαν τα 60 ευρώ, ενώ κάποιες ημέρες βρίσκονταν στα επίπεδα των 40 ευρώ η μεγαβατώρα. Είναι ενδεικτικό ότι για σήμερα ο ΔΕΣΜΗΕ, στον προγραμματισμό του, έχει κάνει πρόβλεψη για οριακή τιμή του συστήματος πάνω από τα 104 ευρώ η μεγαβατώρα για το διάστημα από τις 10 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδι. Μόνο για χθες το επιπλέον κόστος που προέκυψε για τη ΔΕΗ εξαιτίας της απεργίας της ΓΕΝΟΠ φτάνει τα 4 εκατ. ευρώ.
Εν τω μεταξύ οι ιδιωτικοί πάροχοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να κινηθούν νομικά εναντίον της ΔΕΗ καθώς και εκείνοι υφίστανται τις επιπτώσεις και καλούνται να πληρώσουν τα... «σπασμένα» της απεργίας στον... ανταγωνιστή τους.
Τι συνέβη χθες
Τελικά κατά τη χθεσινή ημέρα βγήκαν εκτός συστήματος όχι 2500MW όπως αρχικά ανακοινώθηκε από τη ΔΕΗ, αλλά το συνολικό έλλειμμα έφτασε τα 3900 MW με την ισχύ των διαθέσιμων θερμικών μονάδων να φτάνει μόλις στα 5000MW (περιλαμβανομένων και των ιδιωτικών μονάδων). Επιπρόσθετα, μετά από σχετικό αίτημα του ΔΕΣΜΗΕ (διαχειριστής), η ΡΑΕ αποφάσισε να επιτρέψει τη δυνατότητα να γίνει καλύτερη διαχείριση των υδροηλεκτρικών μονάδων, ώστε να μην εξαντληθούν από τις πρώτες ημέρες της απεργίας όλα τα αποθέματα νερού και μάλιστα στην αρχή του καλοκαιριού.
Ενώ λοιπόν η αρχική εκτίμηση ήταν ότι το φορτίο στο μέγιστο θα έφτανε τα 7500 MW, η ζήτηση ήταν μεγαλύτερη με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλλειμμα ισχύος 2500 MW που καλύφθηκε με 1700MW υδροηλεκτρικά, εισαγωγές και παραγωγή από ΑΠΕ. Και πάλι όμως προέκυψε έλλειμμα της τάξης των 200- 250MW για το οποίο χρειάστηκαν οι χθεσινές περικοπές φορτίου.
Χωρίς ιδιώτες θα είχε μπλακ άουτ
Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη χθεσινή ημέρα χρειάστηκε να δουλέψουν στο φουλ οι 5 ιδιωτικές μονάδες των ομίλων Μυτιληναίου, ΤΕΡΝΑ, και Elpedison (συνολικής ισχύος 1.600-1700 μεγαβάτ), και να γίνουν εισαγωγές 500-600 μεγαβάτ. Χωρίς αυτή τη συνεισφορά και με δεδομένο ότι χθες η ζήτηση είχε αυξηθεί κατακόρυφα, το σύστημα θα είχε καταρρεύσει, ή αλλιώς θα είχαμε γενικό μπλακ άουτ.
Αύξηση στις εισαγωγές
Εφόσον η ΓΕΝΟΠ δεν αποφασίσει να βγάλει και άλλες μονάδες εκτός λειτουργίας, τότε η κατάσταση είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσει βελτίωση σήμερα. Και αυτό γιατί η αύξηση της οριακής τιμής είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει έντονο ενδιαφέρον από traders να πραγματοποιήσουν εισαγωγές ρεύματος, με σημαντικό όφελος, με δεδομένες τις τιμές που γράφει το «ταμπλό» του SMP δηλαδή της Οριακής Τιμής του Συστήματος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις σήμερα οι εισαγωγές θα προσθέσουν στο δυναμικό του συστήματος ισχύ ίση με δύο επιπλέον μονάδες, περίπου 700MW.
Από τι θα εξαρτηθούν οι διακοπές
Παρά την αναμενόμενη αύξηση στις εισαγωγές δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα σταματήσουν οι διακοπές ρεύματος. Η αναμενόμενη αύξηση της θερμοκρασίας εκτιμάται ότι θα πιέσει προς τα πάνω και τη ζήτηση. Ο ΔΕΣΜΗΕ στην πρόβλεψή του για τη σημερινή ημέρα εκτιμά ότι η ζήτηση θα πλησιάσει τα 8000MW (7710) το μεσημέρι. Εάν στην πράξη εμφανιστούν μεγαλύτερες ανάγκες τότε πιθανόν να δημιουργηθεί πρόβλημα.
Επιπρόσθετα εάν οι μονάδες που βγουν εκτός συστήματος ξεπεράσουν τα 5000MW, επίσης δημιουργείται οξύτατο πρόβλημα και θα χρειαστούν περισσότερες και μεγαλύτερης διάρκειας διακοπές ώστε να μην υπάρξει γενική κατάρρευση ή αλλιώς μπλακ άουτ.