Οι μύθοι και οι φήμες οργιάζουν στην περιοχή, πυροδοτώντας ποικιλόμορφες επιχειρήσεις εντοπισμού χρυσών λιρών και χρυσαφικών.
H λαθρανασκαφή στον προϊστορικό λιμναίο οικισμό Δισπηλιού είναι, όπως φαίνεται, μόνο η «κορυφή του παγόβουνου» του εκτεταμένου, υπόγειου κυνηγιού... κρυμμένων θησαυρών στον νομό Καστοριάς.
Οι μύθοι και οι φήμες οργιάζουν στην περιοχή, πυροδοτώντας ποικιλόμορφες επιχειρήσεις εντοπισμού χρυσών λιρών και χρυσαφικών.
Το φαινόμενο βεβαίως εμφανίζεται σε όλη τη χώρα, όμως εδώ έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις. Το ερώτημα που τίθεται εύλογα είναι τι ιδιαίτερο έχει η Καστοριά, ώστε να γίνει πεδίο αυτών των έντονων αναζητήσεων. Η απάντηση εδράζεται στην περίοδο του εμφύλιου πολέμου (1946-1949), ο οποίος στην περιοχή ήταν αδυσώπητος. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, τότε ήταν αρκετοί οι ντόπιοι που, για να γλιτώσουν κοσμήματα και λίρες από τις επιδρομές των ανταρτών, τα έχωναν στη γη -σε σημείο που μόνο αυτοί γνώριζαν-, για να τα βγάλουν με τη λήξη του πολέμου. Ομως, σύμφωνα πάντα με την ίδια θεωρία, κάποιοι έχασαν τη ζωή τους, με αποτέλεσμα στο έδαφος του νομού να μείνουν «σπαρμένοι» θησαυροί. Επιπροσθέτως, φημολογείται ότι ήταν και αντάρτες που φύλαξαν κατά τον ίδιο τρόπο τη λεία τους, αλλά δεν πρόλαβαν να τη χαρούν... Ετσι, 63 χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου, η αίσθηση ότι υπάρχουν ακόμη διάσπαρτοι... καλά κρυμμένοι θησαυροί είναι ισχυρή.
Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση -τι καλύτερο από τον χρυσό για την αντιμετώπισή της; ωθεί στον πολλαπλασιασμό των... κυνηγών θησαυρών, οι οποίοι καταστρώνουν τα σχέδιά τους και εξορμούν, επιδιώκοντας να μη γίνουν αντιληπτοί. Κάποιοι είναι ερασιτέχνες και προσπαθούν να αξιοποιήσουν μια πληροφορία ή μια διάδοση για ένα μυστικό μέρος, χρησιμοποιώντας μόνο τα παραδοσιακά μέσα (κασμάδες, τσάπες, φτυάρια κ.λπ.). Οι επαγγελματίες του είδους δεν αρκούνται στους ψιθύρους για τα... χρυσοφόρα σημεία, αλλά διαθέτουν ανιχνευτές μετάλλων. Λέγεται ότι στην περιοχή έχουν κάνει την εμφάνισή τους τέτοια μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, που κοστίζουν μέχρι και 500.000 ευρώ!
Οι φήμες κατά καιρούς θέλουν κάποιους να πετυχαίνουν τον στόχο τους, βρίσκοντας θησαυρούς. Κι αυτό φυσικά ανατροφοδοτεί και επιτείνει το ενδιαφέρον. Ωστόσο, ουδείς μπορεί να πιστοποιήσει τη βασιμότητα των ισχυρισμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι και μετά τη λαθρανασκαφή στον αρχαιολογικό χώρο του Δισπηλιού Καστοριάς κυκλοφόρησε στην περιοχή η φήμη ότι οι δράστες βρήκαν πολύτιμα αντικείμενα και λίρες. Από την άλλη, αρχαιολόγος μάς δήλωσε: «Εμείς στα τόσα χρόνια των ανασκαφών στο Δισπηλιό δεν έχουμε βρει ούτε ένα νόμισμα!» Προφανώς τα όρια μεταξύ μύθου και αλήθειας είναι αδιόρατα, χωρίς ωστόσο να αποθαρρύνονται -αντιθέτως εξάπτεται η φαντασία τους- οι εθισμένοι σε αυτό το περιπετειώδες... σπορ.
Μια ώρα αργότερα (στις 9.15 το πρωί) ξεκινούν και σήμερα τη λειτουργία τους όλα τα σχολεία του νομού Καστοριάς, λόγω του έντονου ψύχους. Αυτό αποφασίστηκε χθες κατόπιν συνεκτίμησης της κατάστασης και συνεννόησης του αντιπεριφερειάρχη Δημήτρη Σαββόπουλου με τους προϊσταμένους της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και με τους δημάρχους της Περιφερειακής Ενότητας.
Δημήτρης Κυριακόπουλος