1. Η ιδέα αφορά στη δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας στο γεωγραφικό επίπεδο ενός Δήμου, από ομάδα εθελοντών ειδικών στην πληροφορική. Η πλατφόρμα θα αναφέρεται σε δύο ομάδες χρηστών: (α) Τα μέλη μιας Εθελοντικής Ομάδας Καταναλωτών που θα δημιουργηθεί από κατοίκους του συγκεκριμένου δήμου (β) Από παραγωγούς (είτε μεμονωμένους είτε ομάδες παραγωγών) που θα προέρχονται είτε από τον ίδιο Δήμο είτε από άλλη περιοχή της χώρας.
2. Όλοι οι χρήστες θα κάνουν εγγραφή στο σύστημα προκειμένου να λαμβάνουν όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης. Οι μεν καταναλωτές θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι είναι κάτοικοι του συγκεκριμένου δήμου, οι δε παραγωγοί ότι παράγουν όντως το συγκεκριμένο προϊόν και ποσότητα και δεν είναι μεταπράτες. Στο σημείο αυτό οι Δήμοι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά.
3. Στόχος της πλατφόρμας είναι η διοργάνωση ανά τακτά διαστήματα και σε συγκεκριμένες ώρες και ημέρες, ηλεκτρονικών μειοδοτικών διαγωνισμών που θα αφορά συγκεκριμένα προϊόντα με συγκεκριμένες προδιαγραφές ποιότητας και συσκευασίας. Οι προσφορές που θα κατατίθενται θα είναι ορατές (online) σε όλους τους χρήστες της πλατφόρμας. Η χαμηλότερη τιμή θα «κλειδώνει» αυτόματα από το σύστημα στην ημέρα και ώρα που θα έχει καθοριστεί εκ των προτέρων, προκειμένου να διασφαλίζεται απόλυτη διαφάνεια και αξιοπιστία.
4. Η Εθελοντική Ομάδα Καταναλωτών (Ομάδα) θα έχει την αποκλειστική ευθύνη της λειτουργίας της πλατφόρμας, προκειμένου να διασφαλίζεται στο μέγιστο βαθμό η ευελιξία και η αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος. Η νομική μορφή τη Ομάδας θα διερευνηθεί από τα ίδια τα μέλη προκειμένου να προκριθεί η βέλτιστη επιλογή.
5. Η Ομάδα θα ανακοινώνει έγκαιρα τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς που θα διενεργεί κάθε φορά αφού θα έχει προηγηθεί διαβούλευση μεταξύ των μελών και αφού έχουν γίνει εκτεταμένες δράσεις δημοσιοποίησης με αποδέκτες τους παραγωγούς των συγκεκριμένων προϊόντων. Με τον τρόπο αυτό θα δίνεται το χρονικό περιθώριο εγγραφής στην πλατφόρμα και νέων παραγωγών και νέων καταναλωτών, προκειμένου τα Μητρώα Παραγωγών και Καταναλωτών να εμπλουτίζονται συνεχώς.
6. Στις προσφορές τους (οι οποίες θα υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά) οι παραγωγοί θα συμπληρώνουν έναν έτοιμο πίνακα που θα αφορά δύο πεδία: (α) την ποσότητα (β) την τιμή. Σε περιπτώσεις που κρίνεται αναγκαίο, ο πίνακας μπορεί να περιλαμβάνει και το πεδίο συσκευασία. Η κλιμακωτή παράθεση ποσοτήτων-τιμής κρίνεται αναγκαία προκειμένου να είναι γνωστή κάθε φορά η τιμή στην ποσότητα των τελικών παραγγελιών από τα μέλη της Ομάδας.
7. Είναι αυτονόητο ότι οι ποσότητες τις οποίες προσφέρει ο κάθε παραγωγός θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ποσότητες που τεκμηρίωσε κατά την εγγραφή του στο Μητρώο Παραγωγών. Σε περίπτωση που από τον έλεγχο προκύπτουν αναντιστοιχίες στις ποσότητες, ο διαγωνισμός θα καταχωρείται στον αμέσως επόμενο Παραγωγό. Επίσης θα δίνεται η δυνατότητα υποβολής προσφορών από Ομάδες Παραγωγών προκειμένου να αξιοποιούν πλεονεκτήματα που θα προκύπτουν από οικονομίες κλίμακας με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους.
8. Μετά την ανάδειξη του μειοδότη θα συγκεντρώνονται οι παραγγελίες των μελών της Ομάδας μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία σε συνέχεια σχετικής γνωστοποίησης. Οι παραγγελίες θα δίνονται μόνο ηλεκτρονικά με τη συμπλήρωση ενός πολύ απλού εντύπου που θα συνδέεται με τη βάση της πλατφόρμας. Για τις περιπτώσεις ανθρώπων που ενδιαφέρονται αλλά δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα, μπορούν να οριστούν συγκεκριμένα γραφεία που θα υποστηρίζουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους παραγωγούς.
9. Με το «κλείδωμα» της ποσότητας που ενδιαφέρονται να προμηθευτούν οι καταναλωτές, θα είναι γνωστή εκ των προτέρων η τιμή που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη ποσότητα. Αυτό που θα ακολουθεί θα είναι ο καθορισμός της ημέρας, της ώρας και του τόπου παράδοσης των προϊόντων. Στο ζήτημα του χώρου ειδικότερα, η συμβολή του Δήμου θα μπορούσε να είναι επίσης πολύ σημαντική.
10. Δύο ζητήματα καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η κατοχύρωση της νομιμότητας (φορολογική, αγορανομική κλπ) και η διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων. Για το πρώτο ζήτημα οι παραγωγοί θα πρέπει να φροντίζουν εκ των προτέρων για την έκδοση των αναγκαίων αδειών (π.χ. άδεια πλανόδιου παραγωγού) προκειμένου να εκδίδονται όλα τα νόμιμα φορολογικά παραστατικά.
11. Στο ζήτημα της διασφάλισης της ποιότητας των προϊόντων η Ομάδα μπορεί να συνεργάζεται με τις αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων ή της Περιφέρειας, αλλά και με άλλους φορείς με τεχνογνωσία για τη διενέργεια ελέγχων ανάλογα με τη φύση του προϊόντος. Στο πλαίσιο αυτό, πριν την παράδοση του προϊόντος στον προκαθορισμένο χώρο, εάν ο δειγματοληπτικός έλεγχος εμφανίσει προβλήματα ποιότητας, ο διαγωνισμός θα ακυρώνεται αυτόματα και τα προϊόντα δε θα παραλαμβάνονται λόγω ακαταλληλότητας.
12. Για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας της πλατφόρμας θα πρέπει οι μεν καταναλωτές να δεσμεύονται κατά την εγγραφή τους ότι θα παραλαμβάνουν την ποσότητα που παραγγέλνουν κάθε φορά. Οι δε Παραγωγοί, θα δεσμεύονται εγγράφως ότι η ποιότητα και ποσότητα των προϊόντων θα ανταποκρίνεται στην αντίστοιχη προσφορά. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρχει αποβολή από το αντίστοιχο Μητρώο καθώς και άλλου τύπου μέτρα που θα έχουν καθοριστεί εκ των προτέρων.
Δρ Λευτέρης Τοπάλογλου
Ltopaloglou@lga.gr
Κοζάνη