«ΜΑΡΞΙΣΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ( Δημήτρης Γληνός, Ρόζα Ιμβριώτη, Μέλπω Αξιώτη). –
Ο ρόλος του παιδαγωγού στις μέρες μας».
Οι σημερινοί εκπαιδευτικοί βρίσκονται πολύ περισσότερο αντιμέτωποι με την εκτεταμένη εμπορευματοποίηση της παιδείας, που ξεκινά από το δημοτικό σχολείο. Βρίσκονται αντιμέτωποι με το φαινόμενο της «χορηγίας» επιχειρήσεων προς δραστηριότητες του δημόσιου σχολείου (εκπαιδευτικές, πολιτιστικές, ψυχαγωγικές). Έχουν αδυνατίσει οι αντιστάσεις των εκπαιδευτικών, οι διεκδικήσεις τους για το περιεχόμενο της διδασκαλίας τους και όχι μόνο ή κυρίως για τις υλικές τους ανάγκες.Το αστικό σχολείο επιφυλάσσει στους δασκάλους το ρόλο του ιμάντα της κυρίαρχης ιδεολογίας και κοινωνικής αντίληψης προς τους μαθητές τους. Ο ουσιαστικός παιδαγωγικός ρόλος τους καθορίζεται από το σύστημα και γι’ αυτό συχνά γίνεται αντιδραστικός. Αυτό δε σημαίνει ότι και στο πλαίσιο του αστικού σχολείου ακυρώνεται πλήρως το προοδευτικό στοιχείο του μορφωτικού, παιδαγωγικού ρόλου του εκπαιδευτικού.
Παρά το αντιδραστικό πλαίσιο του αστικού εκπαιδευτικού συστήματος, ο δάσκαλος έχει ακόμα περιθώρια να μορφώσει, να φωτίσει νέους ανθρώπους, να καλλιεργήσει την κριτική ικανότητά τους, να δημιουργήσει αντιστάσεις και ρήξεις με την «κρατούσα λογική», σε τελευταία ανάλυση να επιδράσει στην ανάπτυξη ταξικής συνείδησης. Ακόμη και γονείς είναι «ανοικτοί» προς τους εκπαιδευτικούς.
Ο λαός περιμένει από τους δασκάλους του να δώσουν σωστό προσανατολισμό στον άνθρωπο, για να βρει τον αληθινό εαυτό του, το «είναι ανθρώπου και κατ’ άνθρωπο ζην».
Η ανάπτυξη της συνείδησης είναι και το ζητούμενο της εποχής μας, προκειμένου να γίνει πραγματικότητα η δυνατότητα για μια καλύτερη κοινωνία. Η δυνατότητα διαμόρφωσης του νέου ανθρώπου, με βάση την κοινωνική του θέση και την ιστορική αποστολή της εργατικής τάξης να ξεριζώσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, υπάρχει ανεξάρτητα από τη θέλησή μας και με κανένα τρόπο η αληθινή γνώση δεν μπορεί να την αγνοήσει. Σε αυτό βρίσκεται η δύναμη του προοδευτικού, του κομμουνιστή εκπαιδευτικού μέσα στο αστικό σχολείο. Στη στάση του απέναντι στην αληθινή ταξική ερμηνεία της κάθε κοινωνικής δραστηριότητας που βέβαια διαποτίζει και τη σχολική διαδικασία.
Πριν κάποιες δεκαετίες, η παιδαγωγός Ρόζα Ιμβριώτη συμπύκνωνε αυτή την άποψη στην εξής θέση: «Μας ενδιαφέρει βαθύτατα να μην εκμηδενιστεί του κάθε πολίτη το αίσθημα της πολιτικής ευθύνης».
Και σήμερα μπορούμε να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, στην ολόπλευρη σωματική, πνευματική, αισθητική και ηθική ωρίμανσή του, δίνοντας και ερεθίσματα για την ταξική αφύπνισή του..
Ο εμπνευσμένος δάσκαλος μπορεί και πρέπει να πείθει καθημερινά τους μαθητές του γιατί είναι αναγκαίο να διαβάζουν, να μαθαίνουν, να αγαπούν το βιβλίο. Και βέβαια δεν εννοούμε μόνο το διάβασμα των σχολικών μαθημάτων, αλλά τη γνώση που προσφέρουν για τη φύση, τη ζωή, τον άνθρωπο, τη δημιουργία και την εξέλιξη της κοινωνίας. Να απαντάει πειστικά στο ερώτημα: «Και εμάς τι θα μας χρειαστούν αυτά»; Ο εκπαιδευτικός πρέπει να ’ναι φάρος και οδηγός για το μαθητή του. Να καταθέτει την ψυχή του, την αγάπη του, το μεράκι του. Να ακουμπάει πάνω του ο μαθητής με σεβασμό και εμπιστοσύνη. Με απλούς τρόπους και παραδείγματα που αντλεί από την καθημερινή ζωή, μπορεί να συνδέει τη θεωρητική γνώση με σύγχρονα ζητήματα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής.
Σε αυτά τα πλαίσια σημαντική ήταν η προσφορά των μαρξιστών δάσκαλων όπως οι Δημήτρης Γληνός, Ρόζα Ιμβριώτη, Μέλπω Αξιώτη.
Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του Γληνού, ο Αλέξανδρος Σβώλος θα γράψει: «Θα 'ρθει η ώρα που η Ελλάδα θα κρεμάσει σ' όλα τα σχολεία του κράτους την εικόνα του οραματιστή αυτού της αληθινής λαϊκής παιδείας».
Ο Γληνός θα παραμείνει ένα μεγάλο σύμβολο στον αγώνα του λαού για τη δική του κοινωνία, για την πνευματική αναγέννηση της Ελλάδας.
Σε καλούμε στην εκδήλωση για να μάθουμε και να συζητήσουμε για την προσφορά των μαρξιστών δάσκαλων και να αντλήσουμε παραδείγματα για τη στάση μας σαν αυριανοί εκπαιδευτικοί – παιδαγωγοί.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 9 Απρίλη στις 3:00΄ μ.μ., στο μικρό αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου, στη Φλώρινα.
Θα μιλήσουν:
Ιφιγένεια Βαμβακίδου, καθηγήτρια του τμήματος νηπιαγωγών.
Τσαχειρίδου Εύη, στέλεχος της ΚΝΕ.
