Την ίδια ώρα, στη Χρυσούπολη Καβάλας η ζέστη έχει αποδεκατίσει την παραγωγή των μικρόσπερμων πλακέ φασολιών και η χρονιά προμηνύεται δύσκολη.
Το δικό τους μερίδιο στην αγορά διεκδικούν τα φασόλια βιολογικής καλλιέργειας, την ώρα πάντως που η ανοιχτή πληγή των μαζικών «ελληνοποιήσεων» εισαγόμενου φασολιού συνεχίζει να αιμορραγεί, πλήττοντας τους παραγωγούς, εξαπατώντας τους καταναλωτές και απαξιώνοντας το άριστο ελληνικό προϊόν.
Είναι ενδεικτικό ότι όλο το προηγούμενο διάστημα, και παρά τη σχεδόν ολική καταστροφή της περσινής παραγωγής φασολιών στην Πρέσπα λόγω χαλαζόπτωσης, οι λαϊκές αγορές συνέχιζαν να πωλούν σε τσουβάλια και σε άφθονες ποσότητες «φασόλια Πρεσπών» (!), που στην πραγματικότητα ήταν στο σύνολό τους εισαγόμενα από την Κίνα, την Τουρκία, την Αργεντινή, τον Καναδά και άλλες χώρες.
«Πιστοποιημένο φασόλι Πρεσπών δεν πωλείται χύμα, παρά μόνο συσκευασμένο», φωνάζουν τα μέλη του Συνεταιρισμού Φασολοπαραγωγών «Πελεκάνος», που διαχειρίζεται άνω του 50% της παραγωγής της περιοχής, σε μια προσπάθεια να προστατεύσουν το καταναλωτικό κοινό και να χτυπήσουν το φαινόμενο μέσω της μείωσης της κατανάλωσης των «μαϊμού» φασολιών. Το προϊόν διατίθεται σε συσκευασίες από 250 γραμμάρια έως και 20 κιλά, στις οποίες αναγράφεται το όνομα παραγωγού, ο κωδικός του αγροτεμαχίου καθώς και η ημερομηνία λήξης. Ακόμη κι αυτή η προσπάθεια όμως προσκρούει στην κουλτούρα ενός μεγάλου αριθμού Ελλήνων καταναλωτών, που δεν εμπιστεύεται το συσκευασμένο και θέλει να ανοίγει τη συσκευασία για να δει την κατάσταση του προϊόντος.
Τα προϊόντα του αγροτικού συνεταιρισμού «Πελεκάνος» και ο πρόεδρός του, Νίκος Στεργίου, που μιλά για τους μαϊμού καρπούς που πλασάρονται ως φασόλια Πρεσπών
Τα προϊόντα του αγροτικού συνεταιρισμού «Πελεκάνος» και ο πρόεδρός του, Νίκος Στεργίου, που μιλά για τους μαϊμού καρπούς που πλασάρονται ως φασόλια Πρεσπών
«Ιδιαίτερα η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί μια χαβούζα τροφίμων και η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη», λέει στον «Αγρότη» ο πρόεδρος του «Πελεκάνου», Νίκος Στεργίου.
Την περσινή σεζόν ο συνεταιρισμός διέθεσε στην αγορά λιγότερους από 500 τόνους φασολιών, δηλαδή ούτε το 1/3 μιας κανονικής παραγωγής. Η χρονιά αυτή αποτελεί πλέον μια κακή ανάμνηση για τους 36 παραγωγούς-μέλη του, οι οποίοι βιώνουν φέτος μια σεζόν «φουλ» παραγωγής. Εδώ και μερικές μέρες βρισκόμαστε στη φάση που έχουν κοπεί οι ρίζες και έχουν αφεθεί τα φασόλια να ξεραθούν.
«Πάμε πολύ καλά και πρώτα ο Θεός ξεκινάμε συγκομιδή τις επόμενες μέρες. Αν δεν υπάρξει κάποιο έκτακτο φαινόμενο θα έλεγα ότι αγγίζουμε την τελειότητα», τόνισε ο κ. Στεργίου, ο οποίος αναμένει φέτος παραγωγή 1.500 τόνων σε άριστη ποιότητα και με πρωιμότητα σχεδόν ενός μήνα. Στα 5.600 στρέμματα των καλλιεργητών-μελών του Συνεταιρισμού, σε σύνολο 11.000 στρεμμάτων που καλλιεργούνται στην περιοχή, το φασόλι είναι μονοκαλλιέργεια, ενώ παράγονται οι ποικιλίες γίγαντας-ελέφαντας, μαύρος γίγαντας και μεγαλόσπερμα πλακέ. Σχεδόν το σύνολο του προϊόντος (96%) διατίθεται στην ελληνική αγορά, με την περιοχή να αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της πανελλαδικής παραγωγής γίγαντα-ελέφαντα. Οι τιμές παραγωγού, όπως διευκρίνισε ο κ. Στεργίου, θα εξαρτηθούν από τον ανταγωνισμό και από άλλες συνθήκες, αλλά θα καταβληθεί προσπάθεια να παραμείνουν στα περσινά επίπεδα, της τάξης των 3,30 - 3,40 ευρώ το κιλό.
Δύσκολη χρονιά στην Καστοριά.
Αριστερά, μεγάλη ποικιλία προϊόντων από τις βιολογικές καλλιέργειες Στεργίου. Δεξιά, στιγμιότυπο από τη συγκομιδή των φασολιών
Στην Καστοριά, όπου καλλιεργούνται 12.500 στρέμματα με φασόλια, το 80% απ΄ αυτά με γίγαντες-ελέφαντες και το 20% πλακέ, η συγκομιδή ξεκίνησε στην αρχή της τρέχουσας εβδομάδας, αλλά η χρονιά προμηνύεται δύσκολη. «Οι εκτεταμένες βροχοπτώσεις του Σεπτεμβρίου προκάλεσαν ζημιά, μαυρίζοντας τον καρπό. Υπολογίζουμε πως αν δεν συνεχιστούν τα φαινόμενα, θα μείνουν προς διάθεση περίπου 1.500 τόνοι, ενώ σε μια κανονική χρονιά έχουμε παραγωγή πάνω από 2.500 τόνους», λέει στον «Αγρότη» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φυτικής Παραγωγής Αργους Ορεστικού, Θωμάς Μάνος, ο οποίος την περασμένη Τρίτη είχε συνάντηση με τη διοίκηση του ΕΛΓΑ, διεκδικώντας αποζημιώσεις για τους παραγωγούς-μέλη του, πολλοί εκ των οποίων αντιμετωπίζουν θέμα επιβίωσης, όπως είπε. «Βρήκαμε θετικό κλίμα. Τις επόμενες μέρες θα επισκεφθούν την περιοχή ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ για να δουν από κοντά και να κάνουν ανακοινώσεις», προσέθεσε. Οι τιμές, που πέρυσι κυμάνθηκαν μεταξύ 2,60 και 2,90 ευρώ το κιλό, αναμένεται φέτος να αυξηθούν λόγω μειωμένης παραγωγής.
Ο Συνεταιρισμός διαθέτει την παραγωγή χύμα σε εμπόρους και έχει επιδοθεί εδώ και χρόνια σε έναν άνισο πόλεμο κατά των ελληνοποιήσεων. «Υπάρχει η ασφαλής λύση του εργαστηρίου ταυτοποίησης προέλευσης όλων των αγροτικών προϊόντων, μέσω των ισοτόπων, που βρίσκεται στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας στο Μεσολόγγι, αλλά για λόγους που μόνο το κράτος γνωρίζει αυτό δεν λειτουργεί ακόμη», επισημαίνει ο κ. Μάνος.
Θέση στο τραπέζι του Ελληνα καταναλωτή διεκδικούν μικρές οικογενειακές μονάδες καλλιέργειας πιστοποιημένου βιολογικού φασολιού, που λειτουργούν στη Δυτική Μακεδονία. Σε μία από αυτές, σε 130 στρέμματα στη Μικρολίμνη των Πρεσπών ο κ. Χρήστος Στεργίου, με τη σύζυγο και τον γιο του καλλιεργούν από το 1999 βιολογικούς γίγαντες, ελέφαντες, μεγαλόσπερμα πλακέ, έγχρωμους γίγαντες και άλλες ποικιλίες. Η λίπανση γίνεται μόνο με κοπριά, ενώ δεν χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα. Η παραγωγή, που ετησίως φτάνει τους 30 τόνους, διατίθεται έναντι 3 - 3,5 ευρώ σε καταστήματα πώλησης βιολογικών προϊόντων σε όλη την Ελλάδα.
«Δυστυχώς δεν προχωράει το προϊόν όσο θα θέλαμε, αλλά το παλεύουμε», λέει στον «Αγρότη» ο κ. Στεργίου, ο οποίος είδε τις βροχές του προηγούμενου διαστήματος να προκαλούν ζημιές σε μέρος της παραγωγής.
«Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να σώσω έστω τα μισά», ανέφερε ο κ. Κώστας Σπυριδόπουλος, που παράγει 3 τόνους ετησίως στα 10 στρέμματα που διαθέτει στον κάμπο και τα διαθέτει χύμα με 1,10 ως 1,50 ευρώ το κιλό. «Είχαμε το καλοκαίρι μελτέμια, καυτό αέρα, που τα έκαψε. Τα κατέστρεψε», είπε.
Πλεονεκτήματα
Ενισχύσεις και υψηλή ζήτηση δίνουν πόντους στην καλλιέργεια οσπρίων
Τα όσπρια, παρότι δεν ανήκουν στις πολλά υποσχόμενες εναλλακτικές καλλιέργειες, αποτελούν μία από τις πλέον ελπιδοφόρες δραστηριότητες στον πρωτογενή τομέα.
Δύο είναι τα βασικά στοιχεία που έλκουν για ενασχόληση με την καλλιέργεια των οσπρίων. Το πρώτο έχει να κάνει με το γεγονός ότι μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που έχει ορίζοντα μέχρι το 2020, οι καλλιεργητές οσπρίων μπορούν να λάβουν ενίσχυση που θα είναι συνδεδεμένη με την παραγωγή. Το δεύτερο βασικό στοιχείο είναι ότι λόγω της ελλειμματικής παραγωγής οσπρίων στην Ευρώπη, η Κομισιόν άναψε το «πράσινο φως» για μια πρόσθετη επιδότηση της τάξης του 2% στους αγρότες που θα αποφασίσουν να καλλιεργήσουν ψυχανθή φυτά, όπως είναι τα φασόλια, οι φακές, τα ρεβίθια και η φάβα.
Πλέον, τα ψυχανθή φυτά καλύπτουν τις προϋποθέσεις προκειμένου να ενταχθούν στον κοινοτικό κανόνα των πράσινων καλλιεργειών, ο οποίος ανοίγει τον δρόμο για άμεσες ενισχύσεις, ενώ το ποσοστό της συνδεδεμένης ενίσχυσης για την Ελλάδα θα προσεγγίζει το 10%.
Το παράδοξο μάλιστα που κάνει ακόμα πιο ελκυστική την ενασχόληση με την καλλιέργεια των οσπρίων στη χώρα μας είναι ότι, παρότι το κλίμα και τα εδάφη θεωρούνται ιδανικά για την ανάπτυξή τους, πάνω από το 50% των οσπρίων που καταναλώνονται στην Ελλάδα εισάγονται από τρίτες χώρες, όπως το Μεξικό, η Τουρκία, ο Καναδάς.
Το πιο ακραίο παράδειγμα είναι αυτό με την ελληνική παραγωγή φακής που καλύπτει μόλις το 5% των εγχώριων αναγκών. Το γεγονός ότι η Ελλάδα ακόμα και σήμερα παραμένει σε τόσο μεγάλο βαθμό ελλειμματική στην παραγωγή ψυχανθών φυτών δεν αποτελεί παρά μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για όσους θέλουν να ασχοληθούν με μια επικερδή δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα.
Τα πιο σημαντικά όσπρια που προσαρμόζονται άριστα στις εδαφοκλιματικές συνθήκες είναι οι φακές, τα ρεβίθια, τα κουκιά και η φάβα, που καλλιεργούνται ως ξηρικά, ενώ το φασόλι βρίσκεται στην πρώτη θέση της λίστας με τα ποτιστικά όσπρια.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ
