Το πλήρες κείμενο των θέσεων του Παντελή Οικονόμου στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής (30 Μαρτίου 2011)
Θα συμφωνήσω με την διαπίστωση της κυρίας Υπουργού ότι η Ευρώπη προχωράει μέσα από κρίσεις και συμβιβασμούς, διότι δε θα μπορούσε να είναι και αλλιώς. Νομίζω όμως ότι πρέπει να αξιολογήσουμε αυτό το Σύμφωνο για το Ευρώ, το προς τα πού προχωράει με αυτό η Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, είναι μια απόπειρα αναβίωσης της ιδέας της ΟΝΕ κουτσουρεμένης. Αυτό είναι το Σύμφωνο για το ευρώ. Λέω ότι είναι μια αναβίωση της ιδέας της ΟΝΕ η οποία είχε εγκαταλειφθεί και είχε γίνει μια έκπτωσή της σε μια ζώνη κοινού νομίσματος. Αλλά είναι μια ΟΝΕ από την ανάποδη και κουτσουρεμένη. Δηλαδή, με άλλη χρονική διαδοχή και κουτσουρεμένη. Πρώτα απ' όλα δεν προβλέπεται πουθενά σύγκλιση επιπέδων ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα προβλέπεται σύγκλιση πολιτικών οικονομικών. Μόνο. Άρα, δηλαδή, να γίνει δεύτερη φάση, χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η πρώτη, δηλαδή η σύγκλιση των επιπέδων ανάπτυξης. Όμως, για να το δούμε και αυτό, διότι δεν υπάρχουν τα αναγκαία εργαλεία για να γίνει, δηλαδή, προβλέπουμε ότι κάποια στιγμή το 2013 θα συγκροτηθεί ένας μηχανισμός, υποτίθεται για να στηρίξει το νόμισμα. Και αυτό είναι κουτσουρεμένο. Ο μηχανισμός αυτός είναι λιγότερο αποτελεσματικός από το ευρωομόλογο και είναι πιο ακριβός από τα πακέτα, τα οποία υπήρχαν μέχρι τώρα. Δεν καταλαβαίνω αυτή τη λογική. Ναι μεν η Ευρώπη προχωρά με κρίσεις και συμβιβασμούς, αλλά προχωράει προς την ασυναρτησία, διότι αυτό που γίνεται είναι, νομίζω, απόλυτα ασυνάρτητο.
Παρ' όλα αυτά, εγώ θεωρώ ότι η κυβέρνηση καλώς είπε ναι στην ασυναρτησία, διότι η πρώτη δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι να σώσει την Ευρώπη από την ασυναρτησία, αλλά να βγάλει την πατρίδα μας από τα δύσκολα. Το αντίτιμο το οποίο απέσπασε, υπό τις δεδομένες συνθήκες, εγώ το θεωρώ ικανοποιητικό. Το θεωρώ ικανοποιητικό, πριν μπω στο δύσκολο ερώτημα εάν φτάνει. Να το δούμε αυτό. Λοιπόν, εγώ σας λέω ότι με αυτά που αποσπάσαμε, το αποτέλεσμα είναι ότι στον προϋπολογισμό του 2012, τον οποίο πολύ σύντομα θα κληθούμε να συντάξουμε και να ψηφίσουμε, τα τοκοχρεολύσια αντί για 40 δις που είναι φέτος θα γίνουν 32,5 δις. Όμως πάλι δεν βγαίνει λογαριασμός έτσι. Αυτά τα λέω, διότι έχω να προτείνω κάτι να κάνουμε. Εμείς έχουμε πάθει τώρα το εξής: βρισκόμαστε στο πλαίσιο μιας δανειακής σύμβασης, που είναι το περίφημο Μνημόνιο, το οποίο ακούω από διάφορες πλευρές ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Η κυβέρνηση το επικαιροποιεί και συμφωνεί με τους δανειστές. Όμως, δεν βγαίνει τίποτα από τα δύο ούτε η επικαιροποίηση, ούτε η αναθεώρηση. Το Μνημόνιο δεν είναι επιδεκτικό ούτε στην επικαιροποίηση ούτε στην αναθεώρηση, διότι δεν οδηγεί σε λύση. Έλυσε μεν το πρόβλημα του δανεισμού, αλλά έχει φτιάξει ένα καταστροφικό πρόβλημα χρέους. Μάλλον υπήρχε το πρόβλημα χρέους, αλλά το έκανε μη διαχειρίσιμο.
Για να μπορέσουμε όμως να καταγγείλουμε το Μνημόνιο, διότι αυτή είναι η μόνη λύση που υπάρχει, να καταγγελθεί αυτή η σύμβαση, πρέπει μέχρι τον Ιούνιο όπου είναι η Σύνοδος Κορυφής, η οποία θα οριστικοποιήσει τις αποφάσεις και θα πρέπει να ζητηθεί η έναρξη του μηχανισμού όχι το 2013, αλλά το 2012. Η μόνη λύση την οποία μπορεί η κυβέρνηση να κάνει, είναι να καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση που έχει και να ενταχθεί στον μηχανισμό τώρα. Εάν μπορούσε να ενταχθεί τώρα να το συζητήσουμε. Το 2012 να το ξανασυζητήσουμε, αλλά το 2013 είναι πλέον δώρον άδωρον. Για να μη σας πω ότι μέχρι το 2013, ακριβώς επειδή η Ευρώπη προχωράει μέσα από κρίσεις και συμβιβασμούς, μπορεί να γίνει κάτι άλλο. Δηλαδή αντί για δανειακές διευκολύνσεις, να υπάρξουν κάποιες αόριστες εγγυήσεις και να δούμε ποιοι θα είναι τότε στις κυβερνήσεις κλπ.
Εγώ πιστεύω ότι αυτό πρέπει να διεκδικήσουμε, εν όψει της Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου, διότι αυτό είναι το ζήτημα. Σε ό,τι αφορά τα γενικότερα θέματα όπου έγινε μεγάλη συζήτηση και για τους οίκους αξιολόγησης και για όλα αυτά. Εγώ έχω να σας πω το εξής: έχω κάνει μια ερώτηση στον Υπουργό Εξωτερικών, διότι αυτό είναι θέμα της διεθνούς κοινότητας και δεν μπορεί η κυβέρνηση να το αντιμετωπίσει. Πρέπει κάποια στιγμή να τεθεί το θέμα και ο ΟΗΕ πρέπει να αντιμετωπίσει και να απαγορεύσει τη λειτουργία των μηχανισμών αυτών. Τρεις «παίκτες» έχουν φτιάξει «ένα μαγαζί» και άλλοι τρεις «παίκτες» ένα άλλο και παίζουν οι ίδιοι με βάση τις εκτιμήσεις τις οποίες διαχειρίζονται. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λάθος αυτά που λένε για την Ελλάδα. Αυτό είναι ένα άλλο θέμα το οποίο θα πρέπει ίσως να το συζητήσουμε, αλλά να επηρεάζουν αυτό που λέγεται αγορά - το οποίο είναι αμφίβολο αν υπάρχει καν αν και αυτό είναι ένα άλλο θέμα -. Νομίζω το Υπουργείο σας κυρία Υπουργέ, όχι εσείς η ίδια, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και κάτι θα πρέπει να γίνει. Δε μπορεί να το κάνει η κυβέρνηση μόνη της, αλλά θα πρέπει να υπάρχει σε διεθνές επίπεδο πρωτοβουλία. Κατά τη γνώμη μου στον ΟΗΕ.
Κλείνοντας θα ήθελα να πω το εξής. Επειδή εχθές συζητήσαμε στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, για τη Λιβύη όπου και εκεί υπάρχουν πάρα πολλά αμφιλεγόμενα σημεία. Βεβαίως, συμφωνώ με αυτό που είπε ο κ. Βρεττός ότι εμείς δε μπορούμε να συμμετέχουμε αλά καρτ κάπου, διότι άμα συμμετέχουμε, θα πρέπει να είμαστε συνεπείς. Ξέρετε όμως ότι αξιολογούμεθα και για το βαθμό της συνέπειας και τη προθυμίας μας και θα σας έλεγα ότι διαισθάνομαι με όλα αυτά που βλέπω, ότι «ανήκομεν εις την Δύσιν» περισσότερο από ότι μας συμφέρει ως χώρα και ίσως αυτό θα πρέπει να το προσέξουμε λίγο.
Θα συμφωνήσω με την διαπίστωση της κυρίας Υπουργού ότι η Ευρώπη προχωράει μέσα από κρίσεις και συμβιβασμούς, διότι δε θα μπορούσε να είναι και αλλιώς. Νομίζω όμως ότι πρέπει να αξιολογήσουμε αυτό το Σύμφωνο για το Ευρώ, το προς τα πού προχωράει με αυτό η Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, είναι μια απόπειρα αναβίωσης της ιδέας της ΟΝΕ κουτσουρεμένης. Αυτό είναι το Σύμφωνο για το ευρώ. Λέω ότι είναι μια αναβίωση της ιδέας της ΟΝΕ η οποία είχε εγκαταλειφθεί και είχε γίνει μια έκπτωσή της σε μια ζώνη κοινού νομίσματος. Αλλά είναι μια ΟΝΕ από την ανάποδη και κουτσουρεμένη. Δηλαδή, με άλλη χρονική διαδοχή και κουτσουρεμένη. Πρώτα απ' όλα δεν προβλέπεται πουθενά σύγκλιση επιπέδων ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα προβλέπεται σύγκλιση πολιτικών οικονομικών. Μόνο. Άρα, δηλαδή, να γίνει δεύτερη φάση, χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η πρώτη, δηλαδή η σύγκλιση των επιπέδων ανάπτυξης. Όμως, για να το δούμε και αυτό, διότι δεν υπάρχουν τα αναγκαία εργαλεία για να γίνει, δηλαδή, προβλέπουμε ότι κάποια στιγμή το 2013 θα συγκροτηθεί ένας μηχανισμός, υποτίθεται για να στηρίξει το νόμισμα. Και αυτό είναι κουτσουρεμένο. Ο μηχανισμός αυτός είναι λιγότερο αποτελεσματικός από το ευρωομόλογο και είναι πιο ακριβός από τα πακέτα, τα οποία υπήρχαν μέχρι τώρα. Δεν καταλαβαίνω αυτή τη λογική. Ναι μεν η Ευρώπη προχωρά με κρίσεις και συμβιβασμούς, αλλά προχωράει προς την ασυναρτησία, διότι αυτό που γίνεται είναι, νομίζω, απόλυτα ασυνάρτητο.
Παρ' όλα αυτά, εγώ θεωρώ ότι η κυβέρνηση καλώς είπε ναι στην ασυναρτησία, διότι η πρώτη δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι να σώσει την Ευρώπη από την ασυναρτησία, αλλά να βγάλει την πατρίδα μας από τα δύσκολα. Το αντίτιμο το οποίο απέσπασε, υπό τις δεδομένες συνθήκες, εγώ το θεωρώ ικανοποιητικό. Το θεωρώ ικανοποιητικό, πριν μπω στο δύσκολο ερώτημα εάν φτάνει. Να το δούμε αυτό. Λοιπόν, εγώ σας λέω ότι με αυτά που αποσπάσαμε, το αποτέλεσμα είναι ότι στον προϋπολογισμό του 2012, τον οποίο πολύ σύντομα θα κληθούμε να συντάξουμε και να ψηφίσουμε, τα τοκοχρεολύσια αντί για 40 δις που είναι φέτος θα γίνουν 32,5 δις. Όμως πάλι δεν βγαίνει λογαριασμός έτσι. Αυτά τα λέω, διότι έχω να προτείνω κάτι να κάνουμε. Εμείς έχουμε πάθει τώρα το εξής: βρισκόμαστε στο πλαίσιο μιας δανειακής σύμβασης, που είναι το περίφημο Μνημόνιο, το οποίο ακούω από διάφορες πλευρές ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Η κυβέρνηση το επικαιροποιεί και συμφωνεί με τους δανειστές. Όμως, δεν βγαίνει τίποτα από τα δύο ούτε η επικαιροποίηση, ούτε η αναθεώρηση. Το Μνημόνιο δεν είναι επιδεκτικό ούτε στην επικαιροποίηση ούτε στην αναθεώρηση, διότι δεν οδηγεί σε λύση. Έλυσε μεν το πρόβλημα του δανεισμού, αλλά έχει φτιάξει ένα καταστροφικό πρόβλημα χρέους. Μάλλον υπήρχε το πρόβλημα χρέους, αλλά το έκανε μη διαχειρίσιμο.
Για να μπορέσουμε όμως να καταγγείλουμε το Μνημόνιο, διότι αυτή είναι η μόνη λύση που υπάρχει, να καταγγελθεί αυτή η σύμβαση, πρέπει μέχρι τον Ιούνιο όπου είναι η Σύνοδος Κορυφής, η οποία θα οριστικοποιήσει τις αποφάσεις και θα πρέπει να ζητηθεί η έναρξη του μηχανισμού όχι το 2013, αλλά το 2012. Η μόνη λύση την οποία μπορεί η κυβέρνηση να κάνει, είναι να καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση που έχει και να ενταχθεί στον μηχανισμό τώρα. Εάν μπορούσε να ενταχθεί τώρα να το συζητήσουμε. Το 2012 να το ξανασυζητήσουμε, αλλά το 2013 είναι πλέον δώρον άδωρον. Για να μη σας πω ότι μέχρι το 2013, ακριβώς επειδή η Ευρώπη προχωράει μέσα από κρίσεις και συμβιβασμούς, μπορεί να γίνει κάτι άλλο. Δηλαδή αντί για δανειακές διευκολύνσεις, να υπάρξουν κάποιες αόριστες εγγυήσεις και να δούμε ποιοι θα είναι τότε στις κυβερνήσεις κλπ.
Εγώ πιστεύω ότι αυτό πρέπει να διεκδικήσουμε, εν όψει της Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου, διότι αυτό είναι το ζήτημα. Σε ό,τι αφορά τα γενικότερα θέματα όπου έγινε μεγάλη συζήτηση και για τους οίκους αξιολόγησης και για όλα αυτά. Εγώ έχω να σας πω το εξής: έχω κάνει μια ερώτηση στον Υπουργό Εξωτερικών, διότι αυτό είναι θέμα της διεθνούς κοινότητας και δεν μπορεί η κυβέρνηση να το αντιμετωπίσει. Πρέπει κάποια στιγμή να τεθεί το θέμα και ο ΟΗΕ πρέπει να αντιμετωπίσει και να απαγορεύσει τη λειτουργία των μηχανισμών αυτών. Τρεις «παίκτες» έχουν φτιάξει «ένα μαγαζί» και άλλοι τρεις «παίκτες» ένα άλλο και παίζουν οι ίδιοι με βάση τις εκτιμήσεις τις οποίες διαχειρίζονται. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λάθος αυτά που λένε για την Ελλάδα. Αυτό είναι ένα άλλο θέμα το οποίο θα πρέπει ίσως να το συζητήσουμε, αλλά να επηρεάζουν αυτό που λέγεται αγορά - το οποίο είναι αμφίβολο αν υπάρχει καν αν και αυτό είναι ένα άλλο θέμα -. Νομίζω το Υπουργείο σας κυρία Υπουργέ, όχι εσείς η ίδια, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και κάτι θα πρέπει να γίνει. Δε μπορεί να το κάνει η κυβέρνηση μόνη της, αλλά θα πρέπει να υπάρχει σε διεθνές επίπεδο πρωτοβουλία. Κατά τη γνώμη μου στον ΟΗΕ.
Κλείνοντας θα ήθελα να πω το εξής. Επειδή εχθές συζητήσαμε στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, για τη Λιβύη όπου και εκεί υπάρχουν πάρα πολλά αμφιλεγόμενα σημεία. Βεβαίως, συμφωνώ με αυτό που είπε ο κ. Βρεττός ότι εμείς δε μπορούμε να συμμετέχουμε αλά καρτ κάπου, διότι άμα συμμετέχουμε, θα πρέπει να είμαστε συνεπείς. Ξέρετε όμως ότι αξιολογούμεθα και για το βαθμό της συνέπειας και τη προθυμίας μας και θα σας έλεγα ότι διαισθάνομαι με όλα αυτά που βλέπω, ότι «ανήκομεν εις την Δύσιν» περισσότερο από ότι μας συμφέρει ως χώρα και ίσως αυτό θα πρέπει να το προσέξουμε λίγο.
