«Αρκετές εκατοντάδες, ανεξερεύνητες, αρχαιολογικά, περιοχές, στην κοιλάδα του άνω ρου του Αξιού θα πλημμυρίσουν με το έργο «Βαρντάρσκα Ντόλινα»/„Вардарска Долина“, το οποίο προβλέπει την κατασκευή 12 υδροηλεκτρικών σταθμών στα σύνορα με την Ελλάδα», γράφει η εφημερίδα των Σκοπίων ‘Ντνέβνικ’ σε άρθρο που έχει τίτλο : ‘Το έργο «Βαρντάρσκα Ντόλινα» απειλεί την πολιτιστική κληρονομιά’.
Οι αρμόδιοι φορείς, για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι καθοριστικοί. Να μην επιτραπεί η έναρξη του σχεδίου αν δεν διεξαχθούν οι αναγκαίες αρχαιολογικές έρευνες, ώστε να απομακρυνθούν τα στοιχεία εκείνα τα οποία θεωρούνται σημαντικά για την ιστορία της περιοχής.
Το αρμόδιο τμήμα της Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ζήτησε να καθοριστούν οι αρχαιολογικοί χώροι, οι ναοί και άλλα μνημεία τα οποία θα κινδυνεύσουν από το υδροηλεκτρικό έργο, αφού τεράστιες παραποτάμιες εκτάσεις θα πλημμυρίσουν προκειμένου να κατασκευαστούν οι προβλεπόμενοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί.
«Σχετικές αναφορές ακόμη δεν έχουν γίνει, αλλά οι νόμοι πρέπει να τηρηθούν. Θα επιδιώξουμε να παρέμβουμε σύμφωνα με τις δυνατότητες και την οικονομική βοήθεια που θα μας χορηγηθεί. Οι νόμοι είναι σαφείς. Πριν από την έναρξη οποιασδήποτε κατασκευαστικής δραστηριότητας, θα πρέπει να εντοπιστούν ποιες αρχαιολογικές περιοχές και ποια μνημεία θα πλημμυρίσουν, θα πρέπει να διερευνηθούν αυτές οι περιοχές, να προστατευτούν τα αρχαιολογικά αντικείμενα. Δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό θα κρατήσει αυτή η διαδικασία», δήλωσε ο Πάσκο Κούζμαν, διευθυντής του Γραφείου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Το συνολικό έργο, ωστόσο, δεν έχει καθοριστεί ακόμη ώστε να καθορίζεται επακριβώς ποιες τοποθεσίες πρέπει οπωσδήποτε να ερευνηθούν, πριν την έναρξή του.
«Οι αρχαιολόγοι που γνωρίζουν καλά την περιοχή της πΓΔΜ, ισχυρίζονται ότι η κοιλάδα του Αξιού, έχει αρκετές εκατοντάδες αρχαιολογικές περιοχές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, μέσα σε 12 χρόνια δεν μπορούν όλες να διερευνηθούν. Στο Γκράντετς, ή στο λεγόμενο υψόμετρο 113, υπάρχει αρχαίος οικισμός. Η κοιλάδα του Αξιού, έχει πολλές αρχαιολογικές τοποθεσίες από διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Στο παρελθόν, οι άνθρωποι έκαναν συχνά οικισμούς κοντά στους ποταμούς. Ωστόσο, όλα εξαρτώνται από την τοποθεσία των φραγμάτων, λένε οι αρχαιολόγοι», γράφει το δημοσίευμα και θα συνεχίσει:
«Ωστόσο, υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες καταστρατηγήθηκε ο νόμος. Πριν από δεκαπέντε χρόνια στην πόλη των Σκοπίων, χτίστηκαν οικίες επάνω σε περιοχές όπου ήταν η αρχαία πόλη Σκούπι. Η περιοχή δεν είχε καθοριστεί ως αρχαιολογική και καταστράφηκαν τα πάντα από τις οικοδομές. Επίσης στη διάρκεια του αυτοκινητόδρομου της Γευγελής, πριν από δέκα περίπου χρόνια, καταστράφηκε τμήμα αρχαίας πόλης του 6ου π.Χ. στην λεγόμενη Αμφαξίτιδα»
http://www.echedoros-a.gr/2011/04/blog-post_7147.html
