Η ιδέα της δημιουργίας μιας νέας
πόλης στην Θράκη με το όνομα Ρωμανία δεν ήταν μόνο μια πολεοδομική
αρχιτεκτονική πρόταση. Μια απάντηση στα φαινόμενα των μεταναστεύσεων και
προσφυγοποιήσεων. Μια πρόταση ανάπτυξης στην περιοχή του κόσμου με το
μεγαλύτερο γεωοικονομικό ενδιαφέρον. ‘Ήταν κάτι βαθύτερο.
Ήταν η εκπαίδευση των Ελλήνων
στην ομορφιά, την φιλοκαλία όταν επί δεκαετίες αντιεκπαιδεύονταν στην ασχήμια
και το Κιτς.
Η εκπαίδευση, η επιμόρφωση για
μια σύγχρονη παραγωγική, δημιουργική οικονομία όπου η ομορφιά του φυσικού και
του αρχιτεκτονικού τοπίου θα ήταν σε διάλογο με την έρευνα, την καινοτομία, τις
οικολογικές θεματικές. Την περίοδο που η πολιτική και η οικονομία ως Απάτη, τα Golden Boys της Αντιπολιτικής σας
Αντιεκπαίδευαν στον τζόγο, στην οικονομία καζίνο και σας έκανα Σίσυφους.
Ήταν η εκπαίδευση στην
Ελληνικότητα όταν ο εγχώριος Μισελληνισμός συκοφαντούσε και επιτίθονταν σε
ένα ιστορικό πολιτισμό που εκπολίτισε
και Εξανθρώπισε τον κόσμο.
Ήταν ένα μάθημα υψηλής ατομικής,
συλλογικής και δημόσιας ηθικότητας.
Το πώς μια ιδέα χωρίς οικονομικά
στηρίγματα, κεφάλαια εμπνεόμενη από ιδανικά αγάπης προς την Πόλη, την Πατρίδα,
τον Συνάνθρωπο μπορεί να επηρεάσει και να προκαλέσει το ενδιαφέρον Ευρωπαϊκών
και Αμερικανικών Αρχιτεκτονικών και Πολεοδομικών σχολών και να συγκεντρώσει την
μεγαλύτερη πλειοψηφία που συγκέντρωσε ποτέ μια πρόταση νόμου στο Ελληνικό
Κοινοβούλιο. Ήταν το πλέον υψηλό ηθικό παράδειγμα μιας εθελοντικής, μη
Κυβερνητικής προσφοράς, μίας ομάδας ανθρώπων που καταγράφει η μεταπολίτευση.
Ήταν η απάντηση στις νέες
Ευρωπαϊκές συνθέσεις και οσμώσεις, στην ακρωτηριασμένη, φοβική, εγωιστική
Ευρώπη του Karlo Magno.
Σε μια άλλη Ευρωπαϊκή αλλά και
Αμερικανική και Ασιατική χώρα η εμπειρία, η ιδέα της Ρωμανίας θα ήταν θέμα στις
εισαγωγικές για το Πανεπιστήμιο Εξετάσεις.
Εδώ Τούρκο Μπαρόκ κυνικές και αμαθείς, γελοίες
ομάδες προτείνουν στα νέα παιδιά θέματα με ήρωα έναν δημιουργό μιας ιδεολογίας
του θανάτου τον Κεμάλ, που παράγει ακόμη θάνατο.
Την μεγάλη αυτή ιδέα που
υιοθέτησε με μεγάλο ενθουσιασμό το Ελληνικό Κοινοβούλιο – Δέστε το βιβλίο μου
Πόλεων και Τόπου Παιδεία – ακύρωσε ο Κυβερνητικός λεγόμενος Θίασος του
εξερχόμενου εκ του παντελονιού ενός Ευρώ
και της πλαστικής σακούλας προς τον Μπούς. Το Μοιραίο για το Ελληνισμό
δίδυμο Σημίτης – Γ.Α.Π..
‘Έβαλαν και έναν δύο τρεις
«Ποντίους» Εσατζήδες να με συκοφαντούν. Κοινοί έμμισθοι χαφιέδες χειρότεροι από
αυτούς των δεκαετιών των πέτρινων χρόνων 1950 - 1970. Ταυτόχρονα τσιμεντοποίησαν
το Φάληρο, την Αττική και καταχρέωσαν την Χώρα φορώντας την για λίγες
Αυγουστιάτικες μέρες «τα Αρχαία της τα Λούσα» όπως λέει ο Νίκος Γκάτσος.
Με αφορμή την προγραμματισμένη χρόνια πριν μετεγκατάσταση
του οικισμού Κλείτος μπήκα σε μια συνομιλία μαζί σας, με τους Τοπικούς Θεσμούς.
«Δεν έγινε η Ρωμανία σκέφθηκα αλλά ίσως μπορέσουμε μέσα από το Κλείτος να
δώσουμε ένα παράδειγμα πολεοδομικών και αρχιτεκτονικών συστημάτων ποιότητας»
που είναι η απάντηση στις σημερινές προκλήσεις. Κλειτούπολη ονόμασα τον Νέο
Οικισμό. Ο αρχικός ενθουσιασμός χάθηκε στους σκουριασμένους μηχανισμούς και
διαδρόμους του ΚΚΚΑΣΟΡ. Έμαθα δημιούργησαν τελικά ένα πρότυπο ασχήμιας.
Τα μεταπολιτευτικά Κόμματα μη
Κόμματα, τα Πανεπιστήμια, τα Σχολεία εμπνέονταν από μια θεμελιώδη ιδεολογία.
Την ιδεολογία της ασχήμιας. Δίδασκαν επί πενήντα χρόνια την λέξη ασχήμια όχι την λέξη Φιλοκαλία και
την διδάσκούν ακόμη.
Μετά από αυτήν την κακή εμπειρία
σας θεωρούσα χαμένους, πεθαμένους. Η πρόταση του Δημάρχου για την σημερινή
συζήτηση με θέμα την μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης και τον νέο οικισμό με έκανε
να σκεφθώ ότι είστε ζωντανοί.
Η συζήτηση για τον νέο οικισμό
δεν περιορίζεται στην Ποντοκώμη. Αν μείνετε σε αυτήν την προσέγγιση θα
αντιμετωπίσετε πολλούς εγκλωβισμούς κύρια από παλαιομοδίτικες και ανεπαρκείς
πολεοδομικές, αρχιτεκτονικές αντιλήψεις που προκάλεσαν πολύ κακό στην χώρα και
στην περιοχή σας. Προκάλεσαν επίσης πολύ ασχήμια για την Πόλη και πλούτο για
ορισμένους.
Η συζήτηση για το νέο οικισμό
είναι μια συζήτηση για την Κοζάνη. Για την Πολεοδομική, Χωροταξική,
Αρχιτεκτονική Επαναθεμελίωση της ώστε να ξαναγίνει Κοζάνη. Εδώ και χρόνια έχει
μεγάλη αλλοίωση του αρχιτεκτονικού DNA της. Είναι μια πρώην
Κοζάνη. Μια μη Πόλη - Αντίπολη λέει η
σύγχρονη Πολεοδομία.
Είναι μια συζήτηση για μία
Πολυκεντρική Κοζάνη. Μία Πόλη Πόλεων και Χωριών. Πολλών Κέντρων. Η
δημιουργία υψηλών αισθητικά νέων Κέντρων θα επιτρέψει παρεμβάσεις στο
ακρωτηριασμένο από την Ασχήμια Κέντρο της πόλης της Κοζάνης.
Είναι ένας σχεδιασμός για την ανάκτηση της αρχιτεκτονικής
κληρονομιάς και ταυτότητας της περιοχής. Μόνον οι Τόποι, οι Πόλεις που θα
ανακτήσουν την κληρονομιά και την ταυτότητα τους μπορούν να σταθούν στην
Παγκοσμιοποίηση. Διαφορετικά αποτελούν φτωχές, χωματερές της Παγκοσμιοποίησης.
Παγκόσμιο παράδειγμα, πρότυπο το
Κέντρο της μη Αθήνας που δημιούργησε η πλέον ανίκανη και διεφθαρμένη στον Κόσμο
πολιτική τάξη, πολιτική κάστα. Όλοι αυτοί οι λεβέντες του χρεοβόρου και
δανειοδοτούμενου καριερισμού.
Τι θα είναι ο νέος Οικισμός; Μια
αρμονική συνύπαρξη της Κληρονομιάς, της Ταυτότητας, της Φιλοκαλίας, της
Τυπικότητας, της Δημιουργικότητας, των Νέων Τεχνολογιών. Δεν θα είναι μόνο
Ποντιακός θα είναι και Μακεδονικός. Μία επιστροφή της Ελληνικότητας. Ιστορικά η
Ελληνικότητα είναι συνώνυμη της Οικουμενικότητας, του Εκπολιτισμού και του
Εξανθρωπισμού.
Κυρίως όμως θα είναι η αρχή μίας
μεγάλης ηθικής αναγέννησης ενός Τόπου, μιας Πόλης, μίας Κοινωνίας. Η δική σας.
Αποτελεί έκφραση παρακμής,
δουλείας να ζείτε μέσα σε αυτήν την ασχήμια. Πώς είναι δυνατόν οι απόγονοι των
Κοζανιτών, των Μακεδόνων που πρωταγωνίστησαν στην Αρχιτεκτονική αναγέννηση των
Πόλεων της Κεντρικής Ευρώπης να αποδέχονται, ορισμένοι θαυμάζουν και
υπερασπίζονται ακόμη και σήμερα,
αυτήν την ασχήμια.
Όπως και οι Απόγονοι των Αρχιτεκτόνων – Μαστόρων
Ποντίων. Τι Ντροπή!!!
Τι Ύβρης!!!
Από το νέο παράδειγμα του νέου
Οικισμού, από την Κοζάνη θα πάμε στην αναγέννηση του Βοίου. Αυτή ήταν η
δεύτερη σκέψη μου. Δεκαετίες πριν αγωνίσθηκα, δεν είχα όμως συνομιλητές για τα
«Πολλά Πήλια της Ελλάδας». Γι’ αυτό όχι απλώς χάρηκα αλλά συγκινήθηκα όταν
άκουσα ότι τα αετώματα στα σπίτια των οικισμών του Βοίου ήταν Έκφραση, Εκδήλωση
ελευθερίας την βάρβαρη Οθωμανική περίοδο.
Ο νέος οικισμός αποτελεί μια
μεγάλη ιστορικού τύπου πρόκληση για τον τόπο σας. Απαιτεί μια Περιφερειακή,
Τοπική συνείδηση. Όχι κομματική γιατί κόμματα δεν υπάρχουν. Γιατί οι
εναπομείνασες κάστες είναι υπόλογες, ένοχες, κατηγορούμενες στο εδώλιο.
Αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για
την Δ.Ε.Η. για μια Νέα Δ.Ε.Η. όχι την «ιδιωτικοδημόσια» όπως θα την ονόμαζε ο
Κωνσταντίνος Καραβίδας.
Ο δρόμος της Τοποφιλίας και της
Φιλοκαλίας όπως τον ονομάζω είναι ο δρόμος του Εκπολιτισμού και της ευημερίας.
Ανακτώντας την μνήμη σας θα
συνδεθείτε με δυο μεγάλα σύμβολα, δυο συναγωνιστές και φίλους της Ελληνικής
Παλιγγενεσίας. Τον Πόντιο Αλέξανδρο Υψηλάντη και τον Μακεδόνα Γεώργιο Λασσάνη.
Όπως και έναν μεγάλο Έλληνα Μακεδόνα και Πόντιο τον Ίωνα Δραγούμη από το Βόιο
ακριβώς.
Η έξοδος από την χρεοκατάθληψη,
την Δανειοαρώστεια, την κακιστοκρατία θα έρθει μέσα από αυτούς τους δρόμους,
τους νέους ορίζοντες. Αν ακολουθούσαμε αυτούς τους δρόμους - όπως σας πρότεινα δεκαετίες τώρα – θα
είμασταν «το Πρυτανείο της Οικουμένης». Μπορούμε όμως κατά την γνώμη μου εύκολα
να γίνουμε.
Ακολουθείστε ως Κοζανίτες αυτόν
τον δρόμο και η ιστορία θα σας δικαιώσει. Θα αφήσετε κάτι αξιόλογο στις Νέες
Γενιές. Τώρα αφήσατε ασχήμια. Δεν θα ήθελα όμως δέκα ή είκοσι χρόνια μετά να
ακούσω από εσάς τις ίδιες λέξεις που άκουσα εκ των υστέρων από τους κατοίκους
του Αγιόκαμπου της Θεσσαλίας.
«Αν σας ακούγαμε και σας
προσκαλούσαμε στις αρχές τις δεκαετίας του 90’ τώρα θα είχαμε μια νέα όμορφη Πόλη. Δεν το
κάναμε και ζούμε μέσα στην ασχήμια και την Αναρχία». Την μη πόλη θα έλεγα. Από
εσάς εξαρτάται να κάνετε την Κοζάνη όπως και την Πτολεμαίδα Πόλεις .
*Απόσπασμα της ομιλίας του
στην Ποντοκώμη Κοζάνης με θέμα:
Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ
Η Πρόκληση του Νέου Οικισμού.
Polis-agora.blogspot.com
Ιστολόγιο Μιχάλη Χαραλαμπίδη
