Στο παρόν είναι πολύ χρήσιμο να παρουσιαστεί ο τρόπος μετατροπής του βωξίτη σε αλουμίνιο και σε άλλα χρήσιμα μέταλλα και υλικά , ώστε να υποβοηθηθεί η επενδυτική διαδικασία εξόρυξης και εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της περιοχής μας, προβλέψιμα στο σωστό χρόνο.
Ο βωξίτης είναι πέτρωμα, δηλαδή συνδυασμός ορυκτών, και αποτελεί το κυριότερο μετάλλευμα αργιλίου(αλουμινίου). Ανακαλύφθηκε το 1821 από το Γάλλο γεωλόγο Pierre Berthier στην πόλη Μπω της νότιας Γαλλίας (Προβηγκία), από την οποία πήρε το όνομά του. Σχηματίζεται από την αποσάθρωση αργιλοπυριτικών πετρωμάτων (κυρίως μαγματογενούς προελεύσεως), θεωρούμενος έτσι ιζηματογενές πέτρωμα.
Ο βωξίτης αποτελεί το μοναδικό μετάλλευμα /πρώτη ύλη παραγωγής αλουμινίου και έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας. Άλλες χρήσεις του είναι στην τσιμεντοβιομηχανία, στην παραγωγή χυτοσιδήρου , ως συστατικό του πετροβάμβακα και λειαντικών υλικών. Η επεξεργασία του βωξίτη είναι υδρομεταλλουργική και κατ’αυτήν, σε πρώτο στάδιο, παράγεται αλουμίνα με εκχύλιση του βωξίτη υπό πίεση και, στη συνέχεια, αλουμίνιο με ηλεκτρόλυση της αλουμίνας.
Το αλουμίνιο (αργίλιο) που παράγεται από το βωξίτη, ελαφρύ και ανθεκτικό μέταλλο, έχει τεράστιο φάσμα εφαρμογών στη βιομηχανία, μεταφορές, κατασκευές αλλά και στην καθημερινή ζωή.
Η Ελλάδα κατέχει σημαντική θέση παγκοσμίως καθώς είναι μια από τις σημαντικότερες βωξιτοπαραγωγές χώρες. Η (πρωτογενής)εξόρυξη του βωξίτη στη χώρα μας γίνεται κατά 65% με υπόγειες και 35% με υπαίθριες εκμεταλλεύσεις.
Τα βέβαια αποθέματα βωξίτη της Ελλάδας ανέρχονται περίπου σε 130.000.000 τόννους και η ετήσια παραγωγή ξεπερνά τους 2.400.000 τόννους.
Οι εξαγωγές ελληνικού (πρωτογενούς)βωξίτη ξεπερνούν τα 30 εκατ. € ετησίως.
Η ετήσια παραγωγή (δευτερογενούς) αλουμινίου ανέρχεται σε 165.000 τόννους, εκ των οποίων οι 95.000 εξάγονται και οι 70.000 τόννοι διατίθενται στην Eλληνική αγορά.
Στον κλάδο του αλουμινίου δραστηριοποιούνται συνολικά 8.000 ΜΜΕ και μεγάλες εταιρείες που συμβάλλουν στη διατήρηση πάνω από 40.000 θέσεων εργασίας.
Η συνεισφορά του κλάδου του αλουμινίου στην Ελληνική Οικονομία ανέρχεται σε 2.3% περίπου του ΑΕΠ και στο 9% περίπου των εξαγωγών.
Σε όλα τα παραπάνω νούμερα έχει εξαρχής μηδενική συμμετοχή( εξόρυξης ή μεταποίησης) ο Νομός Φλώρινας....
Σύσταση και ιδιότητες
Ο βωξίτης είναι μίγμα που αποτελείται κυρίως από:
• Υδροξείδια του αργιλίου ( διάσπορο, βαιμίτης γ κλπ)
• Υδροξείδια / οξείδια του σιδήρου ( αιματίτης κλπ)
• Οξείδιο του τιτανίου ( ανατάσης κλπ)
• Πυρίτιο σε μικρές ποσότητες και μορφές(καολίνης και αλουνίτης)
Χαρακτηριστικά του βωξίτη :
• Χρώμα:Κοκκινωπό ή κίτρινο, μερικές φορές γκριζωπό. Τα διάφορα χρώματα του βωξίτη οφείλονται στις διαφορετικές περιεκτικότητες των παραπάνω ορυκτών. Έτσι, βωξίτης περισσότερο κοκκινωπός περιέχει περισσότερο αιματίτη.
• Ειδικό βάρος: 2,7 - 3,5 (ανάλογα με την περιεκτικότητά του σε οξείδια του σιδήρου)
• Αδιάλυτος σε νερό. Διαλύεται σε οξέα ή καυστικά αλκάλια υψηλών συγκεντρώσεων, ανάλογα με τη σύστασή του.
• Ανθεκτικός σε υψηλές θερμοκρασίες.
Οικονομικά εκμεταλλεύσιμος για παραγωγή αλουμίνας (η οποία χρησιμοποιείται για την παραγωγή μεταλλικού αλουμινίου) θεωρείται ο βωξίτης, ο οποίος περιέχει:
• Περισσότερο από 45-50% οξείδια-υδροξείδια του Αργιλίου
• Λιγότερο από 20% οξείδια-υδροξείδια του σιδήρου
• Μέχρι 5% πυρίτιο (σε διάφορες μορφές)
Σχηματισμός και εξόρυξη
Υπάρχουν δύο θεωρίες για τη γένεση του βωξίτη:
Λατεριτικός βωξίτης: Σχηματίσθηκε σε άλλο χώρο από αυτόν που αποτέθηκε( με διάβρωση, και στη συνέχεια μεταφέρθηκε και εναποτέθηκε) .
Αυτόχθων βωξίτης: Προήλθε από την επιτόπια αποσάθρωση ασβεστολίθων, τα περισσότερο διαλυτά συστατικά των οποίων απομακρύνθηκαν και επήλθε έτσι παραμονή των κυρίως βωξιτικών συστατικών.
Η εξόρυξή του γίνεται κυρίως με τη μέθοδο του ανοικτού ορύγματος, καθώς είναι πιο εύκολη και οικονομικότερη και οι εμφανίσεις του βωξίτη είναι κοντά στην επιφάνεια του εδάφους.
Μεταλλουργία
Η μεταλλουργία του βωξίτη(κατασκευή μετάλλου αλουμινίου από το μικτό πέτρωμα βωξίτη) ακολουθεί δυο φάσεις:
• Μετατροπή σε υδροξείδιο του αργιλίου (μέθοδος Bayer): Ο βωξίτης τρίβεται και εισάγεται σε δοχεία μαζί με πυκνό διάλυμα καυστικού νατρίου υπό υψηλή πίεση και θερμοκρασία περίπου 150ο C. Τα ορυκτά του αργιλίου διαλύονται, ενώ απομακρύνονται και απορρίπτονται τα υπό μορφή ερυθράς λάσπης υδροξείδια του σιδήρου. Το διάλυμα στη συνέχεια ψύχεται και το καθαρό υδροξείδιο του αργιλίου καταβυθίζεται. Το στερεό υπόλειμμα θερμαίνεται σε υψηλή θερμοκρασία , μετατρεπόμενο έτσι σε οξείδιο του αργιλίου (αλουμίνα).
• Εξαγωγή αργιλίου (μέθοδος Hall-Héroult): Η αλουμίνα εισάγεται σε μεγάλες λεκάνες. Αυτές είναι ορύγματα στο έδαφος επενδυμένα με (υψηλής ανθεκτικότητας σε διάβρωση και υψηλές θερμοκρασίες )μεταλλικές πλάκες. Εκεί θερμαίνεται μέχρι τήξεως. Επειδή η θερμοκρασία τήξεως είναι πολύ υψηλή (περίπου 1100ο C), προστίθεται περίπου 40% κρυόλιθος , για να κατεβάσει το σημείο τήξεως περίπου στους 850 - 900ο C. Το τήγμα υφίσταται ηλεκτρόλυση, με τα τοιχώματα της λεκάνης να αποτελούν την άνοδο και ηλεκτρόδιο από άνθρακα να αποτελεί την κάθοδο. Στο ηλεκτρόδιο αυτό αποτίθενται φθόριο και οξυγόνο, το οποίο καίοντας τον άνθρακα συμβάλλει στη διατήρηση της υψηλής θερμοκρασίας. Το φθόριο συλλέγεται από ειδικές σωληνώσεις στο κάλυμμα της λεκάνης και χρησιμοποιείται εκ νέου. Το παραγόμενο αργίλιο είναι σε ρευστή μορφή (τηγμένο), συλλέγεται από τη λεκάνη και υφίσταται εκ νέου εμπλουτισμό με νέα ηλεκτρόλυση, φθάνοντας σε καθαρότητα το 99%. Στη συνέχεια χύνεται σε ειδικά καλούπια και διατίθεται στο εμπόριο…
• Χρήσεις του βωξίτη
• Το κυριότερο μετάλλευμα η εξαγωγή αργιλίου(αλουμινίου). Η κυριότερη χρήση του βωξίτη. (περίπου το 85% του παραγόμενου βωξίτη χρησιμοποιείται για την παραγωγή αλουμινίου).
• Υλικό λείανσης σε υψηλές θερμοκρασίες: Όταν θερμανθεί ως την τήξη του, παίρνει κρυσταλλική μορφή, αποκτώντας υψηλή σκληρότητα, που του δίνει λειαντικές ιδιότητες.
• Κατασκευή πυρίμαχων υλικών .
• Κατασκευή τσιμέντου ταχείας πήξεως (διασπορικός βωξίτης).
• Κατασκευή χυτοσίδηρου (μίγμα μαντέμι )
• Κατασκευή πετροβάμβακα μονώσεων.
Πηγή : Βικιπαίδεια
Το συμπέρασμά μας :
Βωξίτης : Το πιο σύνθετο πέτρωμα , προϊόν ανασυνθετικής διάβρωσης εδαφών, που εμπεριέχει ωφελιμότατα υλικά και μέταλλα, με μορφές οξειδίων, υδροξειδίων, με κυριότερη μορφή τις οξειδώσεις του αργιλίου (αλουμινίου). Αρα ίσως το πιο ωφέλιμο πέτρωμα.
Η στόχευσή μας:
Η στόχευση της περιοχής μας από πολλά χρόνια έπρεπε να ήταν όχι μόνο απλά η εξόρυξη του Βωξίτη, που εμπεριέχει η Φλωρινιώτικη γή , αλλά και η ίδια η μεταποίησή του, με την παραγωγή πώληση και εξαγωγή των παραπάνω εξαγόμενων μετάλλων, κυρίως του αλουμινίου….
Ο έμπειρος σκοπευτής
