Λίγα λόγια για τον αρχαιολογικό χώρο Πετρών:
Η ελληνιστική πόλη των Πετρών βρισκόταν στην αρχαιότητα στα όρια του αρχαίου διαμερίσματος της Εορδαίας στα σύνορα με την Λυγκηστίδα, δηλαδή στα όρια Άνω και Κάτω Μακεδονίας. Η πρώτη κατοίκηση του λόφου εντοπίζεται από την εποχή του σιδήρου. Η επόμενη φάση στα υστεροκλασικά χρόνια, ενώ παρατηρείται συνεχής κατοίκηση του χώρου από τον 4ο ως τον 1ο αι. π.Χ. Ο Φίλιππος Β΄ πιθανότατα ίδρυσε την πόλη με σκοπό των έλεγχο των συνόρων και την ενοποίηση των τοπικών φυλετικών ομάδων. Η περίοδος μετά τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. συμπίπτει με την ακμή της πόλης, γεγονός που σχετίζεται με τη διέλευση της Εγνατίας οδού από την περιοχή. Η καταστροφή της πόλης προσδιορίστηκε στα μέσα του 1ου αι. π.Χ. Μικρό μέρος του πληθυσμού επανέρχεται στην ακρόπολη στα μέσα του 1ου αι. μ.Χ., ενώ ελάχιστα κινητά ευρήματα δείχνουν ανθρώπινη παρουσία στον χώρο της ακρόπολης μέχρι τον 6ο αι. μ.Χ.
Πρόκειται για μια μικρή σχετικά πυκνοκατοικημένη πόλη με πληθυσμό που κυμαίνεται γύρω στους 5000 κατοίκους. Τα σπίτια οργανώνονται μέσα στις νησίδες κατά ομάδες τριών ή τεσσάρων, το ένα σε επαφή με το άλλο. Η πρόσβαση στα συγκροτήματα των κατοικιών γινόταν από δρόμους παράλληλους προς τις φυσικές καμπύλες του λόφου. Το κάθε σπίτι είχε ωφέλιμο εμβαδό περίπου 180-200τ.μ. κατά κανόνα σε δυο ορόφους. Τα ισόγεια των σπιτιών ήταν χτισμένα με λασπόκτιστη αργολιθοδομή μέχρι το ύψος του 1μ. περίπου. Από εκεί και πάνω η δόμηση συνεχιζόταν με ωμόπλινθους. Στο ισόγειο υπήρχαν οι βοηθητικοί χώροι του σπιτιού, εργαστήρια για κατασκευή ειδών προς πώληση στο μπροστινό τμήμα του ισογείου και στο βάθος αποθήκες με πιθάρια διαφόρων μεγεθών για τη φύλαξη καρπών. Στον όροφο χωροθετούνταν συνήθως δυο δωμάτια καθημερινής διαβίωσης, ένας γυναικωνίτης και ένας ανδρώνας.
Υπάρχουν ωστόσο και δημόσια οικοδομήματα στον οικισμό, όπως μια κρήνη σε κομβικό σημείο του οικισμού και ένα ιερό του Διός. Τα ειδώλια, οι επιγραφές και τα αγάλματα που έχουν βρεθεί στην ανασκαφή και στη γύρω περιοχή, δίνουν πληροφορίες για τη θρησκευτική ζωή των κατοίκων της πόλης. Κυρίαρχη θεότητα είναι ο Δίας και η Άρτεμης, η θεά του κυνηγιού. Επίσης, ο Ηρακλής κυναγίδας, η Αφροδίτη και ο Έρωτας, καθώς και η Αθηνά και η ανατολικής καταγωγής θεότητα Κυβέλη. Όσον αφορά την αρχαία ονομασία της πόλης δεν υπάρχουν επιγραφικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν κάποια άποψη, ωστόσο έχουν προταθεί η αρχαία πόλη Κέλλη και η Εορδαία, έδρα του κοινού των Εορδαίων.
Η συντήρηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου υλοποιήθηκε στα πλαίσια του Γ ΄ ΚΠΣ ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας και του ΕΣΠΑ Δυτικής Μακεδονίας (2011-2015).
