Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της Ερώτησης:
Προς τους κ. κ. Υπουργούς
- Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
- Οικονομικών
ΘΕΜΑ: Ανακούφιση των συμπολιτών μας που οφείλουν σε Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.)
Η πρώτη δυνατότητα νομοθετήθηκε με το νόμο 4321/2015, με τον οποίο προβλέφθηκε η υπαγωγή οφειλετών στη ρύθμιση των 100 δόσεων. Καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση είχε τεθεί αρχικά η 26η Μαΐου 2015. Η προθεσμία αυτή εν συνεχεία παρατάθηκε με την ΠΟΛ.1110/26.5.2015 έως την 26η Ιουνίου 2015. Η μεγάλη ανάγκη ρύθμισης ακόμα περισσότερων ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς και το γεγονός ότι η ρύθμιση αυτή είχε αποδώσει σημαντικά έσοδα, τόσο στα ασφαλιστικά ταμεία, όσο και σε εφορίες και δήμους, είχε οδηγήσει σε παράταση της ρύθμισης έως και τις 15.7 2015 σύμφωνα με το άρθρο 49 του νόμου 4331/2015.
Η δεύτερη δυνατότητα νομοθετήθηκε με το άρθρο 38 του νόμου 4331/2015, ο οποίος προέβλεπε προσωρινά την αύξηση των ποσών που μπορούσαν να συμψηφιστούν με συντάξεις σε 50.000 ευρώ αντί των 20.000 ευρώ για όσους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης έως την 30η Σεπτεμβρίου 2015, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το τεράστιο ζήτημα που είχε προκύψει με την συσσώρευση οφειλών.
Αργότερα, ψηφίστηκε ο Νόμος 4469/2017 (ΦΕΚ Α’ 62/03.05.2017) που αφορά σε εξωδικαστική ρύθμιση έως 120 δόσεις για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει οφειλές προς πιστωτές και προς το Δημόσιο.
Με την υπ’ αριθμ Εγκ. Β/7/οικ. 7713/466/2018 του Υπουργείου Εργασίας εξειδικεύτηκαν τα κριτήρια και η διαδικασία ένταξης στο μηχανισμό των 120 δόσεων, για όσους έχουν οφειλές προς την εφορία και τους ασφαλιστικούς φορείς.
Πιο συγκεκριμένα, δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση οφειλών βάσει της ανωτέρω εγκυκλίου έχουν:
Α. Φυσικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα ή νομικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και
1. Οι συνολικές οφειλές προς το σύνολο των πιστωτών δεν υπερβαίνουν το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ή / και
2. Οι οφειλές προς τους Φ.Κ.Α. υπερβαίνουν το ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των συνολικών οφειλών τους
Β. Φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα, με οφειλές προς τους Φ.Κ.Α. έως 50.000 ευρώ.
Επίσης, διευκρινίζεται ότι στο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα εντάσσεται και το εισόδημα από επιχειρηματική αγροτική δραστηριότητα.
Οι δυνατότητες που έχει παράσχει η σημερινή Κυβέρνηση για ρύθμιση των οφειλών προς εφορία, φορείς κοινωνικής ασφάλισης και πιστωτές έχουν αποδειχτεί σωτήριες για τη διευκόλυνση οφειλετών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια δυσκολεύονται πραγματικά να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις οφειλετών που δεν μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, γιατί οι μεν νόμοι 4321/2015 και 4331/2015 δεν βρίσκονται πλέον σε ισχύ, ο δε νόμος 4469/17 προβλέπει ρητά ότι δυνατότητα υπαγωγής έχουν όσα πρόσωπα αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα αναφέρουμε:
1. Μια κατηγορία συμπολιτών μας, που είχε κάποιου είδους δραστηριότητα και είχε δημιουργήσει μεγάλες ή και μικρότερες οφειλές προς το Δημόσιο, αλλά έχει προβεί σε διακοπή εργασιών – με άλλα λόγια «έχουν κλείσει τα βιβλία τους» - και δεν δύνανται να πραγματοποιήσουν και πάλι έναρξη εργασιών. Αυτομάτως λοιπόν αυτοί αποκλείονται από το νόμο 4469/17.
2. Οι περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων (δικηγόροι και μηχανικοί), οι οποίοι, πριν την ψήφιση του νόμου 4488/17 άρθρο 20 με τον οποίο αποσυνδέθηκε η ασφάλιση των ανωτέρω από την ιδιότητα τους ώστε πλέον να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές από την έναρξη της επαγγελματικής δραστηριότητας στις Δ.Ο.Υ. και για όσο διάστημα αυτή διαρκεί, ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές ακόμα και αν δεν είχαν κάνει ουδέποτε έναρξη εργασιών. Ειδικότερα, οι ανωτέρω όφειλαν από την στιγμή που θα αποφοιτήσουν από τις σχολές τους να εγγραφούν στους αντίστοιχους συλλόγους και να ασφαλίζονται στα ασφαλιστικά τους ταμεία ακόμα και αν δεν είχαν δραστηριότητα, καταβάλλοντας υπέρογκες εισφορές. Και αυτές οι περιπτώσεις οφειλετών που ουδέποτε προέβησαν σε έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων, που κάποια στιγμή έκλεισαν τα βιβλία της και είχαν σωρεύσει ήδη οφειλές, δεν μπορούν να κάνουν χρήση του Νόμου 4469/2017.
3. Μια ακόμα μερίδα οφειλετών, αφορά σε ιδιώτες (μισθωτούς ή συνταξιούχους) που είχαν οποιαδήποτε συναλλαγή με το Ι.Κ.Α. και προέκυψαν οφειλές, είτε λόγω οικοδομοτεχνικών έργων, είτε από καταλογισμό συντάξεων. Ομοίως οι ανωτέρω δεν μπορούν να κάνουν χρήση του νόμου 4469/2017.
4. Μία άλλη μερίδα οφειλετών, είναι οι υπό συνταξιοδότηση οφειλέτες, κυρίως μη μισθωτοί απασχολούμενοι, δηλαδή αγρότες και επαγγελματίες που βρέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια σε αντικειμενική αδυναμία να καταβάλουν στα ταμεία της οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές της. Έτσι, παρόλο που πλέον θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, εντούτοις αδυνατούν να λάβουν την σύνταξή της, καθώς οφείλουν μεγάλα ποσά στα ασφαλιστικά ταμεία.
Για την τελευταία περίπτωση οφειλετών (υπό συνταξιοδότηση οφειλέτες) αξίζουν να επισημανθούν τα εξής.
Σύμφωνα με της διατάξεις του άρθρου 61 του Ν. 3863/2010, της αντικαταστάθηκαν και συμπληρώθηκαν με της διατάξεις του άρθρου 43 του Ν. 3996/2011 και του άρθρου 32 του Ν.4075/2012, της αυτές ισχύουν σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΟΑΕΕ υπ’ αριθμόν 4/11-02-2016(ΦΕΚ 129/17.10.2015) οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ μπορούν να λάβουν σύνταξη, συμψηφίζοντας ή παρακρατώντας της οφειλές της από τη σύνταξη, εφόσον οι οφειλόμενες εισφορές της δεν ξεπερνούν το ύψος 30 μηνιαίων συντάξεων κατώτατων ορίων λόγω γήρατος του ασφαλιστικού Οργανισμού, και μέχρι του ανώτατου ποσού των 20.000 ευρώ μετά την προσαύξησή του με πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις. Συνεπώς, αν η οφειλή ξεπερνά το ποσό των 20.000 ευρώ, τότε οι ασφαλισμένοι οφείλουν να πληρώσουν εφάπαξ το επιπλέον των 20.000 ευρώ ποσό προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν.
Ομοίως, με τον νόμο 4144/2013, άρθρο 68, για της ασφαλισμένους οφειλέτες του ΟΓΑ ορίστηκε ότι μπορούν να πάρουν σύνταξη, συμψηφίζοντας ή παρακρατώντας της οφειλές της από τη σύνταξη μόνον εφόσον το σύνολο των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, της αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης συνταξιοδότησης, δεν ξεπερνούν της 4.000 ευρώ. Συνεπώς, για της ασφαλισμένους του ΟΓΑ αν η οφειλή ξεπερνά το ποσό των 4.000 ευρώ, τότε οι ασφαλισμένοι οφείλουν να πληρώσουν εφάπαξ το επιπλέον των 4. 000 ευρώ ποσό προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν. Για της ασφαλισμένους του πρώην ΕΤΑΑ, αν η οφειλή ξεπερνά το ποσό των 15.000 ευρώ, τότε οι ασφαλισμένοι οφείλουν να πληρώσουν εφάπαξ το επιπλέον των 15. 000 ευρώ ποσό προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν.
Ωστόσο, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, η οποιαδήποτε καταβολή εφάπαξ ποσού αποτελεί σοβαρή και αντικειμενική δυσκολία για ανθρώπους, οι οποίοι έχοντας διακόψει την επαγγελματική της δραστηριότητα, δεν έχουν της εισοδηματικούς πόρους. Επομένως, είναι εμφανές πως ελάχιστοι είναι οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έχουν την δυνατότητα εφάπαξ πληρωμής. Ως εκ τούτου η πλειονότητα θα στερηθεί και το μοναδικό εισόδημα που δικαιούται μέσω της σύνταξής της.
Επειδή οι επαγγελματίες που έχουν προβεί σε διακοπή εργασιών παραμένουν εγκλωβισμένοι, αδυνατώντας να εξοφλήσουν της οφειλές της.
Επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων, λόγω αντικειμενικής αδυναμίας, σταμάτησε να καταβάλει στα ταμεία της ασφαλιστικές εισφορές, στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, με αποτέλεσμα ακόμα και αν έχει συμπληρώσει τα συντάξιμα χρόνια, αδυνατεί να καταθέσει αίτημα συνταξιοδότησης.
Επειδή οφείλουμε να μεριμνούμε για ανθρώπους που δεν μπορούν αντικειμενικά να έχουν κανένα άλλο εισόδημα, πόσο μάλλον να στερούνται το δικαίωμα συνταξιοδότησης,.
Επειδή οποιαδήποτε νέα ρύθμιση, θα σήμαινε ακόμα περισσότερα έσοδα για το κράτος και σαφέστατα ανακούφιση των Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι θα είχαν μια επιπλέον ευκαιρία να εκπληρώσουν της υποχρεώσεις της.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Προτίθενται να λάβουν πρωτοβουλίες προκειμένου να υπάρξει ρύθμιση, έστω και περιορισμένων σε αριθμό αλλά ευνοϊκών δόσεων, πέραν της πάγιας και διαρκούς ρύθμισης του ν. 4152/2013, για τα χρέη της εφορία και φορείς κοινωνικής ασφάλισης των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών, που έχουν προβεί σε διακοπή των εργασιών της, αλλά και των αυτοαπασχολούμενων (δικηγόροι και μηχανικοί), οι οποίοι, μέχρι να αποσυνδεθεί η ασφάλιση από την ιδιότητά της, υποχρεούνταν σε καταβολή ασφαλιστικών εισφορών ακόμα και αν δεν είχαν ουδέποτε κάποια δραστηριότητα;
2. Προτίθενται να τροποποιήσουν της όρους καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες, υποψήφιους συνταξιούχους και συγκεκριμένα να μεταβάλουν το ανώτατο όριο παρακράτησης, το οποίο ανέρχεται σήμερα στο ποσό των 20.000 ευρώ για ΟΑΕΕ , 15.000 για ΕΤΑΑ και 4.000 ευρώ για ΟΓΑ, ώστε να εξασφαλίζεται το δικαίωμα της συνταξιοδότησης ;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Από το Γραφείο Τύπου του Βουλευτή
