Πρόκειται για ένα σημαντικό πολιτικό εργαλείο, που αφενός αποτυπώνει τη συμφωνία των Δημάρχων των λιγνιτικών περιοχών για κοινή δράση και αφετέρου δίνει τη δυνατότητα άσκησης πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Εθνικές Κυβερνήσεις για εξεύρεση θεσμικών και οικονομικών λύσεων έτσι ώστε οι λιγνιτικές περιοχές να διευκολυνθούν και να οδηγηθούν με ασφάλεια προς μία δίκαιη μετάβαση.
Ο Δήμαρχος Αμυνταίου κ. Άνθιμος Μπιτάκης δήλωσε σχετικά:
«Ο Δήμος Αμυνταίου παρακολουθεί από κοντά τις μεγάλες αλλαγές που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συμμετέχει ενεργά στις διεθνείς εξελίξεις που σχετίζονται με την ομαλή και δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Δυστυχώς, είμαστε οι πρώτοι που θα «πληρώσουμε» το τίμημα με την κατάργηση των μονάδων του ΑΗΣ Αμυναίου – Φιλώτα και για τον λόγο αυτό πρέπει να επιταχύνουμε τους ρυθμούς προετοιμασίας και να καλύψουμε τα χαμένο έδαφος.
Η υπογραφή της Διακήρυξης για τη Δίκαιη Μετάβαση μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο και χαίρομαι ιδιαίτερα που με την πράξη αυτή ο Δήμος Αμυνταίου εντάσσεται, ως ισότιμο μέλος, σε μία αυτοδιοικητική οικογένεια που έχει ως κοινό χαρακτηριστικό την ύπαρξη λιγνιτικών κοιτασμάτων.
Θα προσπαθήσουμε με κάθε μέσο να πετύχουμε μία δίκαιη μετάβαση για να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας».
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΔΗΜΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Εμείς οι Δήμαρχοι
Αναγνωρίζοντας ότι η δέσμευση της Ευρώπης στην Συμφωνία του Παρισιού και το μακροπρόθεσμο στόχο για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050 θα απαιτηθεί η απανθρακοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Τονίζοντας ότι η μετάβαση της Ευρώπης σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών δεν θα πρέπει να γίνει σε βάρος των ανθρακικών και λιγνιτικών περιφερειών, οι οποίες για δεκαετίες έχουν προάγει την Ευρωπαϊκή οικονομία.
Αναγνωρίζοντας τη συνεκτικότητα της Δίκαιης Μετάβασης με τις αξίες και την συνοχή της Ευρώπης.
Εκφράζοντας την αγωνία μας ότι οι ανθρακικές και οι λιγνιτικές περιφέρειες σε όλη την Ευρώπη θα αντιμετωπίσουν χωρίς προηγούμενο κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις ως αποτέλεσμα της μετάβασης της Ευρώπης σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών.
Επισημαίνοντας ότι απαιτείται επείγουσα δράση καθώς αρκετές ανθρακικές και λιγνιτικές περιφέρειες σε όλη την Ευρώπη ήδη αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις από την απόσυρση ανθρακικών σταθμών και το κλείσιμο των ορυχείων.
Αναγνωρίζοντας τη διασύνδεση της Συμφωνίας του Παρισιού με τις «Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Δίκαιη Μετάβαση σε περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομίες και κοινωνίες για όλους» του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας και της Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ.
Υπογραμμίζοντας την ανάγκη για την ενσωμάτωση της έννοιας της δίκαιης μετάβασης οριζόντια στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη, και αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας στο Φόρουμ των Δημάρχων για τη Δίκαιη Μετάβαση ως έναν ισχυρό μηχανισμό για τον συντονισμό και τη συνεργατική δράση μεταξύ των δημάρχων και:
Ενθαρρύνουμε τις εθνικές κυβερνήσεις να εμπλακούν σε ένα διαφανή και ολοκληρωμένο διάλογο με όλους τους περιφερειακούς κοινωνικούς εταίρους στις λιγνιτικές / εξορυκτικές περιφέρειες έτσι ώστε να προετοιμάσουν σχέδια μετάβασης και να τα ενσωματώσουν στις στρατηγικές για την ενέργεια, το κλίμα και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Αναγνωρίζουμε ότι οι τοπικές κοινότητες θα πρέπει να είναι μέρος της διαδικασίας της μετάβασης εξαρχής.
Υπογραμμίζουμε τη σημασία της διαφάνειας και της διαβούλευσης με την τοπική αυτοδιοίκηση στην πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Πλατφόρμα για τις Ανθρακικές Περιφέρειες σε Μετάβαση» και την ανάγκη να διευρυνθεί έτσι ώστε να συμμετέχουν περισσότερες περιφέρειες, ενώ παράλληλα να ενισχυθεί η θεσμική της υπόσταση με την ένταξη περισσότερων ενδιαφερόμενων μερών από την κοινωνία των πολιτών και τα συνδικάτα.
Προτρέπουμε να διατεθούν κατάλληλοι μηχανισμοί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για τη δημιουργία ικανοτήτων και να διασφαλιστεί η άμεση πρόσβαση και η κλιμάκωση της οικονομικής στήριξης για την εφαρμογή της δίκαιης μετάβασης, συμπεριλαμβανομένων των προνοιών για τους εργαζομένους, την ενίσχυση της ικανότητας προσαρμογής των τοπικών κοινοτήτων και τη μετάβαση των τοπικών και περιφερειακών οικονομιών σε βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες.
Χαιρετίζουμε την πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ένα Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης υπό την προϋπόθεση ότι θα χρηματοδοτηθεί επαρκώς και θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων και την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων και δημιουργία θέσεων εργασίας στις περιοχές εξόρυξης άνθρακα και λιγνίτη, επισημαίνοντας ότι δεν θα πρέπει να υποκαταστήσει τους υφιστάμενους πόρους για τη δίκαιη μετάβαση αλλά θα πρέπει λειτουργήσει συμπληρωματικά και να προωθήσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή και εθνική χρηματοδότηση.
Καλούμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ενεργειακή Κοινότητα να ενισχύσουν την υποστήριξή τους στη δίκαιη μετάβαση, έτσι ώστε οι ανθρακικές περιφέρειες να ωφεληθούν πιο άμεσα από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε τη δράση μας σε τοπικό επίπεδο σχετικά με τη μεταβατική περίοδο και ένα βιώσιμο μέλλον προς όφελος όλων των πολιτών μας.
