Σήμερα, η προστασία του περιβάλλοντος, η βιώσιμη ανάπτυξη και η κυκλική οικονομία, αποτελούν διαπιστωμένες αναγκαιότητες και προτεραιότητες της διεθνούς κοινότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει ένα πρωτοποριακό ρόλο στην προσπάθεια άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο και έχει ασκήσει μεγάλη πίεση για την υιοθέτηση συγκεκριμένων και φιλόδοξων στόχων, με το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων το 2038 και την ολοκληρωτική απανθρακοποίηση το 2050.
Η εξαγγελία του πρωθυπουργού, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, από το βήμα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων της χώρας μας έως το 2028, η έγκριση του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) τον Δεκέμβριο του 2019 για την παύση λειτουργίας του ΑΗΣ Μελίτης το 2023 και το έγγραφο της ΔΕΗ Α.Ε. (28/02/2020) για αδυναμία παροχής θερμικής ενέργειας μετά το 2023 για τις τηλεθερμάνσεις της πόλης της Φλώρινας και της Μελίτης, μετέτρεψε την μεταλιγνιτική εποχή, από μία συζήτηση που αφορά το μέλλον σε μία ταχύτατα εξελισσόμενη πραγματικότητα δημιουργώντας έντονο προβληματισμό και ανησυχία, στην δημοτική αρχή, για το μέλλον των παραπάνω έργων.
Σύντομο ιστορικό του έργου.
Η τηλεθέρμανση Φλώρινας, ένα έργο τεράστιας οικονομικής σημασίας για τα νοικοκυριά μας, ξεκίνησε με μελέτη που συντάχθηκε το 2006 και μετά από πολυετείς διαδικασίες εγκρίσεων και δημοπράτησης συνάφθηκε εργολαβική σύμβαση με ανάδοχο κοινοπραξία το έτος 2014 με προγραμματισμό να ολοκληρωθεί μέσα στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Το έτος 2017 ως έργο Phasing εντάχθηκε στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» σε συνέχεια του επιχειρησιακού προγράμματος 2007-2014.
Το έργο αφορά στην κατασκευή δικτύου τηλεθέρμανσης για την τροφοδότηση του οικισμού της πόλης της Φλώρινας με θερμική ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης των κτηρίων τους χειμερινούς μήνες. Για την λειτουργία της απαραίτητη προϋπόθεση είναι η θερμική ενέργεια να λαμβάνεται από εγκαταστάσεις ανάκτησης θερμότητας από τον ΑΗΣ Μελίτης, να μεταφέρεται με σύστημα υπογείων προμονωμένων αγωγών μεταφοράς και στην συνέχεια να διανέμεται στους καταναλωτές με δίκτυο αγωγών διανομής εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης της Φλώρινας.
Για την υλοποίηση της πράξης με τίτλο: «Τηλεθέρμανση Φλώρινας» αρχικού προϋπολογισμού 76.000.000 € – που μετά την δημοπράτηση του πρώτου υποέργου διαμορφώθηκε στο ποσό των 54.080.000 € - θα πρέπει να υλοποιηθούν 11 διακριτά υποέργα και υπηρεσίες.
Σήμερα είναι συμβασιοποιημένο και σε στάδιο κατασκευής, μόνο το πρώτο υποέργο με συμβατικό τίμημα 33.433.000€ και σύμφωνα με το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα η προθεσμία περαίωσής του είναι 30/09/2020.
Ως προς το φυσικό αντικείμενο έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα η κατασκευή του 90% του αγωγού μεταφοράς και η κατασκευή των κτηριακών εγκαταστάσεων των αντλιοστασίων διανομής-μεταφοράς και του λεβητοστασίου εφεδρείας, ενώ προγραμματίζεται η έναρξη εργασιών του δικτύου διανομής εντός της πόλης της Φλώρινας. Ως προς το οικονομικό αντικείμενο έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα περίπου το 25% της συμβατικής αξίας.
Η προγραμματισμένη για το έτος 2023 διακοπή λειτουργίας του ΑΗΣ Μελίτης στερεί από την πράξη «Τηλεθέρμανση Φλώρινας» την απαιτούμενη θερμική ενέργεια για την λειτουργία του δικτύου τηλεθέρμανσης και αίρει την σκοπιμότητα υλοποίησης του υποέργου 5 «Μετασκευές ΔΕΗ» το οποίο ήταν υποχρέωση της Δ.Ε.Η Α.Ε. και πλέον δεν υπάρχει περίπτωση κατασκευής του.
Έτσι, με βάση τις νέες συνθήκες, είναι αδύνατη η ολοκλήρωση όλων των υποέργων της πράξης της Τηλεθέρμανσης Φλώρινας καθώς και η έναρξη των διαδικασιών της Τηλεθέρμανσης Μελίτης και προκύπτει η ανάγκη αναθεώρησης του προγραμματισμού και η αλλαγή των διαδικασιών για τη θέρμανση των κατοίκων της πόλης.
Μέσα σε αυτό το διαμορφούμενο νέο πλαίσιο, θεωρώντας τη θέρμανση ως ένα από τα σπουδαιότερα αγαθά προς τα νοικοκυριά του δήμου μας, με δεδομένες τις δύσκολες και ακραίες καιρικές συνθήκες και της αδικίας που εδώ και χρόνια υφίσταται η τοπική μας κοινωνία, σε σχέση με όμορους δήμους, που στερείται την φθηνή φιλοπεριβαλλοντική θερμική ενέργεια, προβήκαμε σε μια σειρά πολύωρων αλλά και αποτελεσματικών συναντήσεων με υπουργικά κλιμάκια και εμπλεκόμενους φορείς για να είμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση ανακοίνωσης της έλευσης του φυσικού αερίου για θέρμανση και οικιακή χρήση, σε πρώτη φάση στον αστικό ιστό της πόλης και την ΒΙ.ΠΕ Φλώρινας και σε δεύτερη φάση στις κοινότητες του Δήμου Φλώρινας.
Το φυσικό αέριο είναι ένα καθαρό καύσιμο, απόλυτα ασφαλές και φιλικό προς το περιβάλλον και, συγκρινόμενο με άλλα καύσιμα, μπορεί να αποτελέσει μία ιδανική λύση και να συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Δήμου μας και την οικονομική ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού. Είναι μία αποδοτική και οικονομική λύση που εξαιτίας της σύστασής του, παρέχει μεγάλη διάρκεια ζωής στις συσκευές χρήσης και εξασφαλίζει σταθερή απόδοση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η πρόσβαση στο φυσικό αέριο αποτελεί απόφαση - σταθμό στην ιστορία της ανάπτυξης των υποδομών για τη Φλώρινα. Μια απόφαση που δίνει την ευκαιρία σε οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές να απολαμβάνουν το οικονομικότερο ενεργειακό αγαθό και που αποδεικνύει ότι ο Δήμος Φλώρινας αντιμετωπίζει με γρήγορες και στοχευμένες κινήσεις τις νέες εξελίξεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, προσαρμοζόμενος στα νέα δεδομένα.
Το έργο είναι ευθυγραμμισμένο με την κατεύθυνση της σύγχρονης ενεργειακής πολιτικής και απώτερος στόχος είναι να δώσουμε φωνή και ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Φλώρινας ώστε να πρωταγωνιστήσει στο νέο κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι, να πρωτοστατήσει στη προσέλκυση νέων επενδύσεων και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Τις μελέτες, τις εργασίες κατασκευής του δικτύου μέσης και χαμηλής πίεσης, καθώς και τη διανομή του φυσικού αερίου στους καταναλωτές, έχει αναλάβει η Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΔΑ), η οποία έχει συμπεριλάβει στο πρόγραμμα της περιόδου 2020-2023, την ανάπτυξη δικτύου φυσικού αερίου στον Δήμο Φλώρινας, με απώτερο στόχο μετά την υλοποίηση του έργου, οι καταναλωτές να μπορούν να προμηθευτούν το φυσικό αέριο από το ελεύθερο εμπόριο.
Η μελέτη εφαρμογής και τα τεύχη δημοπράτησης ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη από την ΔΕΔΔΑ και θα ολοκληρωθούν σύντομα. Παράλληλα έχει αδειοδοτηθεί το έργο από την ΡΑΕ και έχει συμφωνηθεί η έκδοση προσκλήσεων για ένταξη και δημοπράτηση των έργων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2020-2023.
Λόγω της επιλεξιμότητας του έργου από το τρέχον, ζωντανό ΕΣΠΑ καθίσταται υποχρεωτική η συμβασιοποίηση του μέχρι 31-12-2020. Η έναρξη των εργασιών επισπεύδεται ένα χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό κατασκευής της εξόδου του Περδίκκα και ο χρόνος κατασκευής και παράδοσης του συνόλου του έργου ορίζεται σε 15 μήνες.
Από τα παραπάνω διαφαίνεται καθαρά ότι οι καταναλωτές θα έχουν στη διάθεση τους προς χρήση το φυσικό αέριο το τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί, ότι η σύνδεση των καταναλωτών με το φυσικό αέριο θα είναι σταδιακή, που σημαίνει ότι πολλά νοικοκυριά θα έχουν τη δυνατότητα χρήσης του πολύ νωρίτερα.
Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 17 εκ. ευρώ που περιλαμβάνει δύο υποέργα: α) την κατασκευή του αγωγού μέσης πίεσης από τον Περδίκκα μέχρι τα όρια του αστικού ιστού της πόλης της Φλώρινας κόστους 11,5 εκ. ευρώ και β) την κατασκευή του δικτύου χαμηλής πίεσης μέσα στον αστικό ιστό κόστους 5,5 εκ. ευρώ.
Το επενδυτικό πρόγραμμα θα καλύπτει και την επιδότηση των τελών σύνδεσης, του απαραίτητου εξοπλισμού, καθώς και των εργασιών εγκατάστασης, μέσω ενός ειδικού για την περιοχή προγράμματος «εξοικονομώ» του ΥΜΕΠΕΡΡΑ.
Σύμφωνα με την μελέτη σκοπιμότητας, το κόστος για τον καταναλωτή σε σημερινές τιμές θα είναι αντίστοιχο του κόστους σε όλη την επικράτεια, αφού εντάσσεται στον ελεύθερο ανταγωνισμό και έχει άμεση εξάρτηση από τον αριθμό των συνδέσεων και τον τελικό προμηθευτή του φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με την ΔΕΔΔΑ, οι ενδεικτικές τιμές για τον καταναλωτή είναι:
· τηλεθέρμανση με θερμική ενέργεια από λιγνίτη (μόνο θέρμανση) 45 – 55 ευρώ MWh
· τηλεθέρμανση με θερμική ενέργεια από φυσικό αέριο (μόνο θέρμανση) 75 -85 ευρώ MWh
· οικιακή χρήση και θέρμανση με φυσικό αέριο 50-55 ευρώ MWh με καθοδική τάση τιμής.
Την δύσκολη περίοδο που βιώνουμε, θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στους κατοίκους και τις επιχειρήσεις του Δήμου μας να επωφεληθούν της χρήσης του φυσικού αερίου, μειώνοντας την οικονομική τους επιβάρυνση συγκριτικά με ανταγωνιστικά καύσιμα.
Σε ένα καίριο ζήτημα, όπως είναι η θέρμανση, δίνεται λύση με το φυσικό αέριο και καταδεικνύεται το τι μπορούμε να πετύχουμε όλοι μαζί, όταν υπάρχει θέληση, γνώση και σύμπνοια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εφησυχάζουμε, καθώς η Φλώρινα έχει ακόμη πολλά και σημαντικά ζητήματα προς επίλυση.
Για να προχωρήσουν, βέβαια, όλα αυτά θα πρέπει να λυθούν τεχνικά προβλήματα σε σχέση με την λύση της σύμβασης του υποέργου 1 της πράξης της «τηλεθέρμανσης Φλώρινας», για τα οποία έχουν δοθεί οι υποσχέσεις, αλλά θα πρέπει να δούμε να λύνονται μέσα από αποφάσεις οργάνων και υπογραφές αρμοδίων.
Η δημοτική αρχή ακολουθεί ένα σύγχρονο μοντέλο διοίκησης με ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό, σταθερό εργασιακό περιβάλλον, κάνει πράξη τις αρχές της διαφάνειας, της αμεροληψίας, της συνεργασίας και σχεδιάζει με τεχνοοικονομικά κριτήρια προς όφελος της τοπικής μας κοινωνίας, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Ο Δήμος, για εμάς, είναι οι άνθρωποί του.
Καθημερινά κάνουμε πράξη το προεκλογικό μας σύνθημα:
ü Δήμος ανθρώπινος και λειτουργικός για τους δημότες του,
ü Δήμος φιλόξενος για τους ντόπιους και ξένους επισκέπτες,
ü Δήμος ελκυστικός στους επενδυτές και την επιχειρηματικότητα.
